ناسخ و منسوخ زمینه ساز پذیرش توطئه ی تحریف قرآن (۲)
به قلم: ابوابرهیم هورامی
در همراهی اولیه قرآن با برخی از عادات جاهلی و تصحیح تدریجی آن و طی نمودن این مراحل چیزی به نام ناسخ و منسوخ وجود ندارد، بلکه نسخه ایست که یک دوره و پروسه ی درمانی برای بیماران خاصی را تجویز می کند که ممکن است در مکانها و زمانهای مختلف و شرایط مشابه تکرار گردد . به این معنی درصورت تحقق شرایط در زمان و مکانی دیگر، یا برگشت شرایط گذشته در زمانی دیگر، حکم قابل تکرار و بازگشت است.
البته این مراحل تدریجی، و توجه به وضع موجود هر مرحله، گاه ممکن است به جای پیش روی نوعی عقب نشینی باشد، که آنهم پیش روی محسوب می گردد. در مثالی که عده ای، به اشتباه، تحت عنوان تخفیف و آسانگیری و ناسخ و منسوخ باز از آن یاد کرده اند، این پروسه به شیوه ای دیگر خود را نشان می دهد . مثلاً در ابتدا الله تعالی در این آیه«إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ» (الأنفال/۶۵) دستور به پایداری یک نفر صحابه در برابر ده نفر از کفار دادند، اما بعد از آن این حکم نازل گشت: «الآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ» (الأنفال/۶۶) اگر صد نفر صابر از شما باشند بر صد نفر غالب خواهند شد.
این حکم جدید، تخفیف و جایگزینی برای حکم قبلی نیست، بلکه «ضعف» مسلمین باعث این عقب نشینی شده است؛ و تا زمانی که این ضعف تبدیل به «قدرت اولیه» نشده است مشمول این واقعیت می گردند.
در مواردی اینچنینی، متناسب با حالات مردم، در شیوه ی جهاد و دعوت به سوی حق، تغییراتی وجود دارد؛ که متناسب با وضع موجود و واقعیت عینی انسانها، از طرف خالق انسانها نقشه های عملی طراحی و ارائه گشته است . در اینجا تغيير رأى از طرف الله متعال وجود ندارد، بلكه صدور احكام متناسب با حالتهای مختلف بندگان در زمانهای مختلف است .
حکم بعدی اشتباه و نادرست بودن را به حکم قبلی نسبت نمى دهد، بلكه مدت اجراى حكم قبلى را تعيين مى كند و مشخص مى كند كه حكم اول تا زمان نفاذ خود مناسب بوده است و بعد از اين بنا به تغيير اوضاع و احوال نياز به حكمى جديد است. چیزی مثل تغییر فصول ، که در آن، بهار، تابستان، پائیز و زمستان؛ با آنکه هر یک متناسب با شرایط خود مشمول قوانین خاص خود می گردند اما در کل مکمل یک هدف و برنامه اند . یا همچون پزشکی که جهت درمان یک بیماری خاص، در مراحل مختلف درمان، متناسب با وضعیت بیمار، نسخه های مختلفی را ارائه دهد.
در برابر این برداشت، ما شاهد برداشتهای دیگری از طرف فرق معروف به اهل سنت ، ظاهری، خوارج ، شیعه ی امامی جعفری و سایر فرق اسلامی هستیم که در قالب ناسخ و منسوخ، بداء و… بیان شده است که گاه رگه ها و شبهه هائی تقویت می گردند که منجر به پذیرش توطئه ی تحریف قرآن در میان مسلمینی گشته است که فریب کفار داخلی (منافقین) را خورده اند .
اساسأ «نسخ » به معنای «ازاله» و الغای حکم آیه ی سابق به آیه ی لاحق است؛ طرفداران ناسخ و منسوخ ، بداء و … در شریعت پیامبر خاتم بر این باورند که خداوند متعال از اول، حکم چیزی را موقت قرار داده منتها میدانست که این حکم، موقتی است ولی ما نمی دانستیم، سپس حکم سابق نسخ وحکم ثانوی می آید وحکم نخست را بر می دارد. با این نگرش، عده ای از علمای سابق ما رحمهم الله، در نگرش به قانون اساسی ما در قرآن، به حق اصابت نکرده اند. در زیر سعی می شود به صورت مختصر به اصطلاحات رایج ناسخ و منسوخ از سوی این بزرگواران اشاره شود .
ادامه دارد …. ان شاء الله