زادهی دێمۆکراسی تهنها دروشمی سهر پهڕۆیه و قسهی نووسهره سهرخۆشهکانه، بهڵام له پراکتیکدا ماڵوێرانکهر و ناوێکی بێناوهڕۆکه
ئا: کریم
دهڵێن زادهی دێمۆکراسی فهراهمهێنهری ئازادی و یهکسانی و دادپهروهرییه . له ڕاستیدا ئهم وتهیه تهنها دروشمی سهر پهڕۆیه و قسهی نووسهره سهرخۆشهکانه، بهڵام له پراکتیکدا ماڵوێرانکهر و ناوێکی بێناوهڕۆکه.
دهیانهوێت بهم فیکره که تهمهنی دهگێڕێتهوه بۆ چهند ههزار ساڵێك پێش زاین که له ئهسیناوه دهستی پێکردو سهرچاوهی گرتوه ههرچهنده فهیلهسوفی بهناوبانگ(ئهریستۆتالۆس) دهڵێت “سیستهمی دێمۆکراسی لهو سێسیستهمییه که ناگونجاوه بۆ بهڕێوهبردنی کۆمهڵگا.”
لهبهر ئهوهی خهڵکی فێری مشهخۆری دهکات لهسهر کۆمهڵگا، مافی کهمینه ههمیشه پێشێل دهکات، ههر ئهو فهیلهسووفه دهڵیت: “هاوسهنگه لهنێوان دیکتاتورییهت و ئۆلوگاریهتدا!!”
لهوانهیه خوێنهر بڵێت چون؟
له دوو سهدهی پێشوودا برهوێکی باشی پێ درا، وا ئێستا بهناوی لیبرالیزمی دێمۆکراسی هاتۆتهوه کایهوه و سنگی خۆی دهردهپهڕێنێت وهك نه بای دیبێت نه بۆران کورد واتهنی. که وڵاته یهکگرتوهکانی ئهمریکا بهنگهوازی بۆ دهکات لهکاتێکدا مافی مرۆڤ لهو وڵاته دا هاوسهنگ نهبوویهکسانی تێدا به دی نهدهکرا … که له باخچهو چێشتخانهکانیان نوسرا بوو بۆ سهگ و رهش پێست نییه بێنه ژورهوه ناگهڕێمهوه بۆ چهند سهدهیهك دوا تر چیان کرد به هنده سورهکان به ههمان شێوه له ئێستادا که باس له مافی مرۆڤ وئازادی…هتد
چهندهها نهتهوه ههیه به ئازاری ژێر دهستهیهوه دهناڵێنن که ڕۆژانه دهیان و سهدانیان له دهکوژرێت کهچی یهك وڵاتی دیموکراسی خواز پشتگیریان ناکهن و باس له مافهکانیان و ئازادی ئهو نهتهوانه ههر ناکهن بهڵکو زۆربهیان به تیرۆریست له قهڵهم دهدهن.
کام ڕێکخراوی نێو دهڵهتی له مافهکانی مرۆڤ باس له ڕاپهرینهکهی قامیشلوی کرد که زانای پایهبهرز مامۆستا مهعشوق خهزنهوی تێدا کوژرا بۆ باستان نهکرد یان ترسان زمانتان بسوتێت .
با لهمهیان تێپهڕین برۆین بۆ ناو دڵی دیموکراسی خهڵکی داگیر کراوی فهڵهستین به دیموکراسیه ناوازهکهی خۆتان هاتنه کایهی دهسهڵاتهوه که ڕێکخراوی حماس سهرکهوت هاته ناو کورسی دهسهڵات بۆ ههمووتان ڕێگیر بوون کوا بنهمای یاسای دیموکراتێت؟
له ههمان کاتدا ههموو وڵاتانی پێشکهوتوخواز داد پهروهرهکان و پارێزهرانی مافی مرۆڤ پشتان تێ کردن تهنها له بهر ئهوی هاو فکرو بیری ئێوه نهبون کهواته ڕاسته که ئێوه مشهخۆرن به سهر میللهتانهوه ئهوهی لهگهڵ خۆتان نهبێت قوبوڵتان نیه دژیهتی دهکهن واته ئێوه دیکتاتۆرێکی دیموکراتی خوازن له ههمان کاتدا که یههودی که دهوڵهتێکی ئاینیه ڕۆژانه به سهدان منداڵ وژن و پیر و جوان له ناو دهبات بۆ ئهو ئاساییه.!
بهڵام (حماس) تیرۆریسته، بۆ؟ خۆ ههردووکیان به بهرنامهی ئایین کار دهکهن، بۆ ئهم ڕهوایه بهڵام بۆ من بڤهیه؟! له ڕاستیدا دهڵێم دێمۆکراسی وهك مریشك وایه هێلکهش دهکات و ئاخ چی بکهم ڕیقنهش! له ڕاستیدا ئهگهر بهردهوام بن له کرداری دێمۆکراسیی خۆتان له مریشك دهردهچن و ناوتان لێ دهنێین بهس کهڵهشێر. دڵتان زۆر بهو ناوهش خۆش نهبێت ئهم جارهیان بهس ڕیقنه دهکهن جاران باشتر بوون که مریشك بوون، بهس نهبوو جاروبار هێلکهیهکتان دهکرد.