
آمریکا قفقاز جنوبی و شمال شرق ایران را هدف قرار داده است(۲)
به قلم: کارزان شکاک
استار، تضعیف شدید روسیه را عامل کلیدی ایجاد فرصت برای ایالات متحده دانست. او اظهار داشت: «ما از همین حالا میتوانیم نشانههایی از یک تحول منفی در فدراسیون روسیه را تشخیص دهیم که به سمت دوران پس از پوتین در حرکت است. در حالی که ساختار آینده این روسیه جدید هنوز نامشخص است، حرکت به سمت آن در حال آشکار شدن است.»
و آمار این نتیجهگیریها را تأیید میکند. حدود یک میلیون سرباز روسی در جنگ با اوکراین کشته و زخمی شدهاند – این یعنی بیش از ۲۰ ارتش کامل تسلیحاتی.
حدود ۱۱۰۰۰ تانک نابود شده است. هزینههای جنگ تا ۴۰ درصد از بودجه روسیه را تشکیل میدهد. در همین حال، مساحت سرزمین اشغالی اوکراین امروز کمتر از سه سال پیش است.
پهپادهای اوکراینی در حال حاضر حدود یک سوم از ظرفیت پالایش نفت روسیه را غیرفعال کردهاند. شرکتهای بزرگ خارجی بازار روسیه را ترک کردهاند و سرمایهگذاریهای از دست رفته به ۲۴۰ میلیارد دلار رسیده است. سرنوشت ۳۰۰ میلیارد دلار سپرده در بانکهای غربی همچنان نامشخص است.
صندوق ذخیره ارزی خالی شده، مالیاتها به سرعت در حال افزایش است، رکود در حال آغاز است و فرار شدید مغزها در جریان است. روسیه دسترسی به فناوریهای حیاتی غربی را از دست داده و اکنون به طور جدی به چین وابسته است. روسیه در حال از دست دادن نفوذ خود است – از قفقاز جنوبی تا خاورمیانه.
دقیقاً همین تضعیف اساسی هژمون سنتی منطقه است که فرصتی بینظیر برای تغییر شکل معماری ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی ایجاد کرده است.
تغییرات تکتونیکی
جلسات استماع سنا همزمان با تغییرات چشمگیر در منطقه بود که کاملاً با استراتژی اعلام شده مطابقت دارد.
در ۸ آگوست ۲۰۲۵، در واشنگتن، نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، و الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان، بیانیهای را با هدف برقراری صلح بین دو کشور امضا کردند. این مراسم با حضور دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، برگزار شد.
نکته کلیدی این توافق، افتتاح یک کریدور حمل و نقل بود که سرزمین اصلی آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به منطقه خودمختار نخجوان متصل میکند. این کریدور به مدت ۹۹ سال به ایالات متحده واگذار شد و «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه» نامگذاری شد.
این توافقنامه به طور همزمان چندین هدف استراتژیک ایالات متحده را دنبال میکند: حضور بلندمدت آمریکا در منطقه را تضمین میکند، جایگزینی برای مسیرهای روسیه در حمل و نقل ایجاد میکند و کریدور میانی را که آسیا را با دور زدن روسیه به اروپا متصل میکند، تقویت میکند.
در ۲ اکتبر، علیاف و پاشینیان در کپنهاگ دیدار کردند و در آنجا تعهد خود را برای تقویت بیشتر صلح مجدداً تأیید کردند و از تصمیم متفقالقول برای پایان دادن به فرآیند مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا – مکانیسمی که روسیه از طریق آن مدتها نفوذ خود را بر حل مناقشه قرهباغ حفظ کرده بود – استقبال کردند.