
آمریکا قفقاز جنوبی و شمال شرق ایران را هدف قرار داده است(۳)
به قلم: کارزان شکاک
به موازات بهبود روابط ارمنستان و آذربایجان، اوضاع در گرجستان، تنها کشور قفقاز جنوبی که تاکنون در برابر گسترش نفوذ آمریکا مقاومت کرده است، وخیمتر شده است.
در ۶ مه، مجلس نمایندگان ایالات متحده قانون MEGOBARI را تصویب کرد که تحریمهایی را علیه مقامات حزب رویای گرجستان اعمال میکند. تفلیس به تقلب در انتخابات، “جرمانگاری روابط با آمریکا”، بیرون راندن شرکتهای آمریکایی و مسدود کردن دسترسی به تجارت و مواد معدنی از طریق کریدور میانی متهم شد.
در ۲۱ مه، در جریان یک جلسه استماع کنگره، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، مستقیماً حزب رویای گرجستان را “دولتی ضد آمریکایی” نامید. وقتی جو ویلسون، نماینده کنگره، از وزارت امور خارجه پرسید که وزارت امور خارجه چه کاری انجام خواهد داد، روبیو پاسخ داد: “آیا به نفع ماست که یک دولت ضد آمریکایی بر بخش مهمی از جهان حکومت کند؟ و اگر نه، ما اقدامات مناسبی را برای وادار کردن آن دولت به پرداخت هزینه انجام خواهیم داد.”
در ۴ اکتبر، هزاران نفر در تفلیس اعتراض کردند که به تلاش برای حمله به کاخ ریاست جمهوری منجر شد. مخالفان آشکارا هدف خود را «سرنگونی مسالمتآمیز دولت» اعلام کردند. اعتراضات به شدت سرکوب شد و پنج نفر از سازماندهندگان، از جمله خواننده مشهور اپرا، پاتا بورچولادزه، بازداشت شدند.
پس از اتهامات ماموکا مدینارادزه، رئیس سرویس امنیت دولتی گرجستان، که ادعا میکرد از طریق سفارت آمریکا در تایلند اقدامات انقلابی را تأمین مالی میکند، بنبست بین واشنگتن و تفلیس به سطح جدیدی رسید. واکنش ایالات متحده شدید بود: تامار تالیاشویلی، سفیر گرجستان در واشنگتن، فوراً برای توضیح به وزارت امور خارجه احضار شد.
حزب حاکم رویای گرجستان در انتخابات شهرداریها پیروز شد و بیش از ۸۰ درصد آرا را در میان تحریم مخالفان به دست آورد. با این حال، نخست وزیر ایراکلی کوباخیدزه میداند که فشارها فقط تشدید خواهد شد.
تصویر واضح است: در حالی که ارمنستان و آذربایجان به سمت واشنگتن حرکت میکنند، گرجستان آخرین مانع برای اجرای استراتژی آمریکا در منطقه است. و با قضاوت بر اساس لفاظیهای مقامات آمریکایی، قرار است این مانع برداشته شود.
«رئیس جمهور صلح» و جایزه نوبل
در این زمینه، فعالیتهای بینالمللی ترامپ اهمیت جدیدی پیدا میکند. به گزارش پولیتیکو، رئیس جمهور واقعاً به جایزه صلح نوبل چشم دوخته است. او در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کرد: «تنها در هفت ماه، به هفت جنگ جاری پایان دادهام… هیچ رئیس جمهور یا نخست وزیری تاکنون چنین کاری نکرده است.»
یک منبع دولتی گزارش داد که رئیس جمهور «از اینکه نیرویی تعیین کننده» برای کشورهای کوچکتر و ضعیفتر است، لذت میبرد. کاخ سفید به ترامپ به خاطر کمک به ایجاد توافقات بین کامبوج و تایلند، ایران و اسرائیل، هند و پاکستان و مصر و اتیوپی اعتبار میدهد.
با این حال، توافق ارمنستان و آذربایجان تنها توافقی در این فهرست است که در واقع با دخالت مستقیم ترامپ منعقد شده است. و این توافق است که بیشترین اهمیت استراتژیک را برای ایالات متحده دارد، نکتهای که به وضوح در جلسات سنا در ماه سپتامبر بیان شد.