دەیانەوێت كام ئیرادەیە و چ شتێكمان بدزن و لێمان زەوت بكەن (۲)

دەیانەوێت كام ئیرادەیە و چ شتێكمان بدزن و لێمان زەوت بكەن (۲)

 

نوسینی : شێخ أبو بكر طرطوسی (خوای گەورە بیپارێزێت )

وەرگێڕانی : داود  . ع

 

ڕاست ی  فەرموو  پێغەمبەری خوا صلی علیە وسلم ئەو كاتەی كە فەرمووی : ((اذا تبایعتم بالعینه و اخذتم اذناب البقر و رضیتم بالزرع و ترکتم الجهاد سلط الله علیکم ذلاً لا ینزعه حتی ترجعوا إلی دینکم )) واتە : سەردەمێك كە  بە دوو دەست   ڕازی بون دەئیتر وای لە حاڵا و سەردەمێك  كە هەر تەركی جیهاد بكرێت و عقیدە و بیرو باوەڕی (ولاء وبراء) وازلێبهێنرێت و بە تەواوەتی پشتگوێ‌  بخرێت . . . لەم قۆناغ وكاتەدا سەرشۆڕی و زەلیلی بون چەند قات دەبێت    . . . گەردنی ئۆمەت و  گەلانی موسوڵمانان لەهەر لایەوكەوە دەگرێت زەلیلی و سەرشۆڕیەك هەتا سەرئەنجام و كۆتایەكەی  دەتوانین وەكو بێ‌ باوەڕی و نیفاق و دەرچون لەدین سەیری بكەین و بیخوێنینەوە.

وەكەسانێك كە لە ناو وەهم و خەیاڵدا دەژین . . . كەسانێك كە دەیانەوێت ئیسلام دور لە بیرو باوەڕی (ولاء وبراء)   بهێڵنەوە و ئاگاداری بكەن و بێ‌ ئەوەی كە  بیر و باوەڕی جیهاد قبوڵا بكەن  . . وە لەسەختیەكان و بەرپرسیاریەتی ئەوە هیچ شتێك هەڵبگرن . . . وە بەم حاڵا و بارەیانەوە گومان دەبەن لەسەر ڕێگای هەق و هیدایەتن و كارەكانیشیان كاری قبوڵا كراو باشە . . . زۆر بە دڵسۆزی و بە برایانەوە ئامۆژگاری ئەو جۆرە كەسانە دەكەین پێیان دەڵێین (( ئێوە لە لە ناو گومڕای و كوفرندان ئەگەر چی خۆتان بە موسوڵمان دەزانن و  ناوی ئیسلامیتان لێنراوە و لە خاك و وڵاتی ئیسلامدا ژیان بەسەر دەبەن .. !  بیر و باوەڕێك بە بێ‌ عقیدەی (ولاء وبراء)  و بە بێ‌ بیر و باوەڕ بە جیهاد لە پێناوی خوای گەورەدا دەتانەوێت بەكام كار و كردەوەیەتان داخلی بەهەشت ببن  ؟ ! ))

دوبارە بە دینەكەتاندا بچنەوە و جارێكی تر قورئان لە سەرەتاوە بخوێننەوە و دوای هیدایەت و ڕێگا نیشان دان و هەڵگرتنی بەرپرسیاریەتی لە خوای گەورە بكەن ، چونكە خوای گەورە لە قورئانەكەی دا دەفەرمێت :(( لاَّ يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء مِن دُوْنِ الْمُؤْمِنِينَ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللّهِ فِي شَيْءٍ إِلاَّ أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَاةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللّهُ نَفْسَهُ وَإِلَى اللّهِ الْمَصِيرُ))   آل عمران: ٢٨

واتە : نابێ‌ بڕواداران بێ بڕوایان بگرن بە دۆستی خۆیان لە جیاتی بڕواداران هەركەسێك وا بكات ئیتر پەیوەستی و پەیوەندی لەگەڵا خوادا نامێنێت مەگەر بۆ خۆپاراستنتان بێت لێیان  وە خوای گەورە دەتانترسێنێت لە سزای خۆی  وە هەر بۆ لای خوایە گەڕنەوەتان  .

وەلە جێگابەكی تردا دەفەرمێت خوای گەورە : ((وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ  ))   المائدة: ٥١

واتە :  هەركەسێك لە ئێوە دۆستایەتی و پشتیوانی ئەوان بێت لەگەڵا ئەوان حسابی بۆ دەكەین و بە یەكێك لەوانی دەزانین .

هەر لەبەر ئەمەشە كە دەبینین گشت میلەت وگەلە بێ باوەڕەكان  ئەوانەی دژی ئیسلام و موسوڵمانانن زۆر بە فێڵبازانە لە هەوڵا و كاردان بۆ گۆڕینی عەقیدەی (ولاء وبراء)  و بیر و باوەڕی جیهاد كردن لە پێناوی خوای گەورە دا بۆ دەمارگیری جاهیلانە لە كاتێكدا كە خوای گەورە هیچ بەڵگە و نیشانەیەكی لەسەر چاكی و  باشی ئەو بابەت پوچانە باس نەكردووە و تەنها هۆكاری زیاتری لاواز كردن و جیاكردنەوەی موسوڵمانانە لە یەكتری  و  مایەی دوركەوتنەوەی زیاترە  لە دینەكەیان  .

ئەوانەش وەكو :سنورداركردنی بیر و باوەڕی (ولاء وبراء)  و دانەپاڵی یەك كەسی وڵات و جێگایەك یان یەك ڕەگەز یان یەك میلەت و نەژادێك  یا  كۆمەڵێك لە مرۆڤەكان یا دەیدەنە پاڵا یەك بیری ئاڵا پەرستی و میلەت گەرای  و قەوم و قەوم كاری  یا یەك تاغوت وحاكم و دەسەڵاتداری ڕەزا قورسی گران و  . . .

وە زۆرێكی تر لەو شتە تازانەی كە پەیوەندی بە جاهیلیەتی تازەی موسوڵمانانەوە هەیە و لە بیر و باوەڕی (ولاء وبراء) ی ئیسلامی دورخستونەتەوە ، بە داخەوە بێ‌ باوەڕان تا سنورێكی  زۆر  لە لێكۆڵینەوە و هەوڵا  و كاركردن بۆ  ئەم كارە پوچ و فریودەرانەوە  سەركەوت و بون ، هەڵبەتە لە كاتی هەوڵا وكاركردنیاندا بۆ ئەم ئامانج و مەبەستەیان هیچ ڕێگا و هۆكارێك نەوماوە كە نەیگرنەبەر و بەكاری نەهێنن بە شێوەیەك هەتا تەنانەت هەركەسێك لە ڕێگەی تشجیع كردن و گومڕا كردنەوە تەنانەت هەندێك جاریش لە ڕێگای كڕینەوە هاوكار و هاودەستیان نەبوبێت هەوڵا و كۆشش دەكەن لە ڕێگەی ترساندن و تۆفاندنەوە ئەو بكەنە نۆكەر و هاودەست و خزمەت كاری خۆیان  وە هیچ كەسێك بیجگە لە كەسان و گروپ و تاقمێك كە خوای گەورە بەزەی پیایاندا هاتبێتەوە و رەحمی پێكردبن نەجاتی نەبوە لەم حاڵا و بارو دۆخە ( ٣) .

وە ڕەحمەتی خوای گەورە لە شێخ محمدی كوڕی عبدالوهاب بێت و  خوای گەورە لێی خۆش بێت زۆر ڕاست و جوان دەفەرمێت كاتێك  كە دەفەرمێت : ئەی برایانی ئیماندارم لە عەزاب  و خەشمی خوا بە ئاگا و  وریابن بە بنچینە و بناغەی دینەكەتان  و یەكەم و كۆتای و بنچینە و سەری ئەو بگەڕێنەوە و دەستی زۆر بە توندی و جوانی پێوە بگرن كە ئەویش شەهادەتی لا الە الا الله یە ماناو واتاكەی تێبگەن و ئەوتان خۆش بوێت ئەهلی ئەوتان خۆش بوێت و بە برای خۆتانیان بزانن ئەگەرچی لە ئێوەش دوربن ، دوژمنایەتی و كینەتان بەرامبەر بە تاغوتان و كافران هەبێت  و دژایەتی و  بەرهەڵستی  ئەوان بكەن  و هەركەسێكیش كە ئەوانی خۆش بوێت و پارێزگاری لەوان بكات و ئەوان بە بێباوەڕ نەزانی  وەبەرهەڵستی  و دوژمنایەتی كەسێك بكە كە لە بارەی تاغوتان و كافرەكان دەڵێت : كوفر و كرداری ئەوان پەیوەندی بە منەوە چیە ؟  یان بڵێ‌ خۆ خوای گەورە فەرمانی بەمن نەكردووە كە ئەوان بە كافر و بێ‌ بڕاوا بدەمە قەڵەم . . . هەركەسێك ئاوەها قسە و وتەیەك بڵێ‌ درۆی بەناوی خواوە كردووە و بوختانی بۆ خوای پاك و بێگەرد  كردووە  ، چونكە خوای گەورە فەرمانی بەو كردووە كە ئەوان بە كافر بداتە قەڵەم و  دوژمنایەتیان بكات بەری بونی خۆی لەوان ڕابگەیەنێت و ئەگەر چی كەس و عەشرەتی یا  برا و  نەوەی خۆشیان بن ، دە ئیتر لە خوا بترسە و دەست بگرە بەم بنچینەو بناغەیەوە بە هیوا و ئومێدی ئەوەی كە بە شێوەیەك بگەڕێیتەوە بۆ لای خوای گەورە  و پەروەردگار    بگەیتەوە بە خزمەتی كە بە هیچ جۆرێك هاوەڵت بۆ بڕیارنەدابێت  و هیچ شتێكت نەكردبێتە شەریكی ئەو ( لە ، پارە ، كورسی و دەسەڵات ، یاسا دانان و حاكمیەت ، دیموكراسی و پەڕلەمان و عەلمانی و  لیبڕاڵ و هەموو بەچكە خواكانی تر  . . . . . . . ) ، ان شاْ  لله خوای گەورە لەسەرئیسلام و ئیمان بمانمرێنێت و لە پیاو چاكان و صالحانمان بگێڕێ‌ و بمانژمێرێت (٤)  .

_________________________________________________________

(١) (ولاء وبراء) بریتی یە لە هەموو خۆشەویستی و دڵپێدان و نیگەرانیت و خەم خواردنت بۆ خوا و پێغەمبەر صلی الله علیە وسلم ئیسلام و موسوڵمانان یارمەتی دان وسەركەوتنی دینی ئیسلام بێت بە هەر شێواز و جۆرێك بێت و   بە هیچ  جۆرێك لە جۆرەكان خۆشەویستی و دڵخۆشیت نەبێت بۆ كافران و غەیری موسوڵمان نەك تەنها ئەوە بە ڵكو دەبێت لە ناخی دڵتەوە حەز و ئاواتە خوازی شكستپێهێنان  و كار بۆ سەر شۆڕی ئەوان و كەوتنیان بكەیت ئەگەر لە مەیدانی شەڕو جیهادیشدا نەبێت بە هەر شێواز و جۆرە هاوكاریەكی موسوڵمانان بێت و ئەگەر تەنها بە قسە وتنیش بێت بە بێباوەڕان  و تشجیع كردنی برا موجاهیدەكان و كۆكردنەوەی پارە و سامان بێت بۆیان تا ئیتر تەنها خەم و هەوڵیان بۆ سەر خستنی دینی خوای گەورە بێت مەژغوڵی هیچ شتێكی تر نەبن . . . . . . .

 

(٢) یەكێك لەو شتانە كە زۆر سەرنجی ئێمەی ڕاكیشاوە زۆر جێگای سەر سوڕمانە ئەوەیە زۆرێك لەو كەسانەی كە لە غەرب  و ئەوروپا دا دەژین گرنگیەكی زۆر سەیر دەدەن بە سەر بڕینی حەڵاڵا گوایە یەكێكە لە ئصولی دین و ماباقی ئەوانەی تر ئصولی دین نین زۆر كەم و بێ‌ نرخ سەیری ئەوانەی تر دەكەن ! تا جیگایەك هەندێك لەوان زۆر بە ئاسانی ئەچنە مەجالیسی شەراب خواردن  تا دەست بكەن بە شەراب خواردن و فحشا و خراپ كاری بەڵام كاتێك خاوەنی ماڵەكە كە میوانەكانی بانگێشت كردووە كە خواردنیان بۆ ئامادە دەكات و بۆیان دەهێنێ‌ یەكەمین شتێك كە لەوی دەپرسن : ئایا ئەم خواردنە بە شێوازی ئیسلامی ئامادە كراوە گۆشتەكەی بەڕێگای ئیسلامی سەر بڕاوە ؟ !  . . .  لە لای ئەوان هیچ كێشەیەك نیە و حەلاڵە بچیتە سوپای كوفرە وە خزمەت بكەیت و دژی ئیسلام و موسوڵمانان شەڕ و جەنگ بكەن بەڵام بەو شەرتەكەی كە ئەو خواردنەی كە بۆ ئەمان ئامادە دەكرێت بەشێوەی ئیسلامی ئامادە كرابێت و گۆشتەكەی بە شێوازی ئیسلامی سەر بڕا بێت  ، موسوڵمانان بە ناهەق سەر ببڕن گرنگ نییە . . گرنگ ئەوەیە ئەو  خواردن و گۆشتەی كە بۆ ئەوان دێنن ئاژەڵەكەی بە ڕێگای ئیسلامی سەر  بڕابێت و  لەسەر  بنچینەی حەڵاڵ ئامادە كرابێت و  . . . . .

دەربارەی گرنگی نوێژ و  ڕۆژ و گشت ئەركان و واجباتەكانی دین بێجگە لە سەریڕینی حەڵاڵا سستی و كەم تەرخەمی دەكەن ، بەڵام دەربارەی گۆشتی سەر بڕاوی حەڵاڵا بە هیچ جۆرێك ستی و كەم تەرخەمی ناكەن ، تا ئەو جێگایەیەی كە ئەوەندە  بە سەربڕینی حەلاڵا گرنگی دەدەن كە هەندێك لە كۆمپانیاكانی دروست كردنی خواردنیان  مەجبور بەوە كردووە تەنانەت لەسەر  كیسەی سەوزە و میوە و قتوی ماسیش بنوسن :(( مذبوح على الطريقة الاسلامية )) يان  ((ذبح حلال)) . . . . . . .

(٣) هەڵبەتە ئەوەی كە زۆر ڕون و ئاشكرایە كە گەلان و میلەتانی كافر بە تایبەت جولەكە و خاچ پەرستەكان   (ولاء وبراء)   لە كارە هەرە نچینەی و گرنگەكانی ئاین و مەزهەبی خۆیانی دەزانن بەڵام پێچەوانەی ئەوە خۆیان دەردەخەن، هەركاتێك غەرب و ئەوروپا و . . . . كێشەو ناكۆكیەكیان بێت كە پەیوەندی ببێت بە بابەتی ئیسلام و موسوڵمانانەوە ئەوكاتە بوغز و كینە و دوژمنایەتی جولەكە و خاچ پەرست زۆر بە جوای دەبینرێت و هەستی پێدەكرێت .

هەركەسێك ئەو ڕوداوانەی كە لە جیهان دا ڕودەدەن و یان ڕویان داوە یەك تۆز بە وردی سەرنج بدات و ورد ببێتەوە  ئەم ڕاستیەی بۆ ڕون دەبێتەوە هەستی پێدەكات  ڕاستیەك كە هەمولایەك دەیبینن كە چۆن سەرزەمین و وڵاتانی موسوڵمانان داگیر كراوە  و چۆن موسوڵمانان بە پیاوی پیر و بە ژن و منداڵەوە  ستەم و   تاوانیان دەرهەق  دەكرێ‌ و دەكوژرێن و بە تازەترین مۆدێل و شێوازی تازەی  ئەشكەنجەدان كە لە هەموو مێژودا بونی نەبووە ئەشكەنجە  دەدرێن  لە گشت وڵاتە ئیسلامیەكان وەك  لە فەڵەستین و ئەفغانستان و عێراق و چیچان و كشمیر و  هەمو ئەو وڵاتانەی كە موسوڵمانانی تیادا ئازار و ئەشكەنجە دەدرێت و ستەم وتاوانیان دەرهەق ئەنجام دەدرێت ئەگەر بێتو بمانەوێت هەمو ئەوانە بژمێرین ئەوا زۆر زیاترە لەوەی كە بیری لێدەكەینەوە . . . تەواوی ئەم  ڕوداو  ناخۆشی و ستەم و دوژمنكاریانەی كە دەكرێت و ئەنجام دەدرێن بەڵگەیەكی ڕون و بەهێزی دینی و كینە و دوژمنكارانەی جولەكە و خاچ پەرستەكانە بەرامبەر ئیسلام و موسوڵمانان هەر وەكو خوای گەورە و پاك و بێگەر دەربارەی ئەوان لە قورئانە پیرۆزەكەیدا دەفەرمێت : (ڵا ێزَالُونَ یُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّێ‌ ێرُدُّوكُمْ عَن دِینِكُم (  البقرە: ۲۱۷)

 

واتە : بەردەوام دەست هەڵناگرن و شەڕ و جەنگتان لە گەڵا دەكەن تا لە دینەكەتان هەڵتان بگێڕنەوە ( وەكو خۆیان هەر ڕۆژەی خوایە بپەرست  ڕۆژێك شیوعیەت و ڕۆژێك لیبڕاڵی و  عەلمانیەت و دیموكراسی و پەڕلەمان و كورسی و شەهوەت و ئارەز و  . . . ) .

لە جێگایەكی تردا پەروەدگار دەفەرمێت : ((وَدَّ كَثِيرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّاراً حَسَداً مِّنْ عِندِ أَنفُسِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ)) البقرة: ١٠٩

واتە : زۆرێك لە خاوەن نامەكان ئاواتە خوازن كەبتان كەنەوە بە بێ‌ بڕوا دوای بڕواهێنانتان لەبەر حەسودییەك كەلە سروشتیانەوەیە (ئەمەش ) دوای ئەوەی كە ڕاستیەكەیان بۆ ڕون بۆتەوە .

وە دەفەرمێت : ((وَلَن تَرْضَى عَنكَ الْيَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ  ))  البقرة: ۱۲۰ واتە :  هەرگیز نە جولەكە و نە گاور لێت ڕازی نابن هەتا بە تەواوەتی دوای ئاینەكەیان نەكەویت .

(٤)  – مجموعە التوحید ص ۱۱۱

دە ئیتر بەندەو عەبدی خوای پەروەردگار  زۆر وریا و بە ئاگابە  نەوەك بە زانیاری یان بە بێ‌ زانست و بێهۆشی بكەویتە داو تەڵەیانەوە و لە دینەكەت پاش گەز و پەشیمان بیتەوە .

 

و آخر دعوانا  أن الحمد لله رب العالمين