باسى کۆدەنگى زانایان لەسەر بەکافر دانانى ئەو کەسانەى ڕوو دەکەنە یاسا دەستکردەکانی سیکولاریسم
باسى کۆدەنگى زانایان لەسەر بەکافردانانى ئەو کەسەى وازله حوکمى خوا و پێغەمبەرﷺ دەهێنێت و حوکم دەباتە بەر یاساى دەستکردی سیکولاریسم –
۱) ئیمام “ئیبن کەثیر” دەفەرمووێ: (ئەوەى واز بێنێت لە شەرعى موحکەم کە دابەزیوەتە سەر موحەممەدى کوڕى عبد ﷲ کۆتای پێغەمبەران (علیهم الصلاة والسلام) و حوکم بباتە بەر شەریعەتە مەنسوخەکانى تر ئەوا کافربووە! چ جاى ئەو کەسەى حوکم دەباتە بەر (یاسا) و بەپێش شەرعى خواى گەورەى دەخات! ئەوەى ئەو کارە بکات بە کۆدەنگى موسوڵمانان کافر بووە ).
۲) شێخی ئیسلام “ئیبن تەیمییە” (رحمه ﷲ) دەفەرمووێ: (وە زانراوێکى پێویستى دینى موسوڵمانانە (معلوم من الدین بالإضطرار) و بە کۆدەنگى هەموو موسوڵمانان ئەو کەسەى شوێنکەوتنى غەیرى دینى ئیسلام یان شوێنکەوتنى غەیرى شەریعەتى موحەممەد ﷺ بەدروست دابنێت؛ ئەوا کافربووە)
وە هەروەها دەفەرمووێ: (وە مرۆڤ هەرکات حەڕامێک کە کۆدەنگى لەسەربێت حەڵاڵکرد، یان حەڵاڵێک کە کۆدەنگى لەسەرە حەڕامکرد، یان حوکمێکى شەرعى کە کۆدەنگى لەسەربێت گۆڕى؛ ئەوا کافرێکى موڕتەددە بە کۆدەنگى زانایان و لە نموونەى ئەوانەدا خواى گەورە ئەم ئایەتەى دابەزاندووە: “وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ” المائدة: ٤٤
۳) “ئیبن حەزمى ئەندەلووسى” (رحمه ﷲ) دەفەرمووێ: (هیچ جیاوازییەک نییە لەنێوان دوو لە موسوڵمانان کە ئەمە مەنسوخە و ئەوەى حوکم بە حوکمى ئینجیل بکات کە دەقێکى وەحیى شەریعەتى ئیسلامى لەسەر نەهاتبێت ئەوا کافرێکى موشریکە و دەرچووە لە دینى ئیسلام)
۴) شێخ “عبد العزیز بن باز” (رحمه ﷲ) دەفەرمووێ: (هەرکەسێک ئەوەى خواى گەورە حەڕامى کردووە کە (معلوم من الدین بالضرورة)ن حەڵاڵ بکا، وەکو زینا و مەى خواردنەوە و ڕیبا و حوکمکردن بە غەیرى شەریعەتى خوا؛ ئەوا کافرە بە کۆدەنگى موسوڵمانان)
۵) شێخ “عمر الأشقر” (رحمه ﷲ): دواى ئەوەى کە وتەى شێخ محمد بن إبراهیم آل الشیخ دەگوازێتەوە؛ دەفەرمووێ: (لەم ڕوونکردنەوەیەدا ئەوەمان بۆ دەردەکەوێت کە دوو پۆل لە خەڵکى کەوتوونەتە ناو کوفرێک کە گومانى تێدا نییە:-
o یەکەم: ئەوانەى کە تەشریع و یاساى غەیرى ئەوەیان داناوە کە خواى گەورە دای بەزاندووە و ئەو پۆلە ئەوانەن کە یاسا دەستکردە موخالفەکانى شەرعى خوا دادەنێن و بەندەکانى پێ پابەند دەکەن و کۆدەنگیش لەسەر کوفرى ئەمانە هیچ گومانى تێدا نییە و ئەوان ئەو “شرکاء”انەن کە خواى گەورە مەبەستێتى لە ئایەتى: “أَمْ لَهُمْ شُرَكَاءُ شَرَعُوا لَهُم مِّنَ الدِّينِ مَا لَمْ يَأْذَن بِهِ اللَّهُ” الشورى: ٢١، وە هەر ئەوانەن کە خواى گەورە مەبەستێتى لە ئایەتى: “وَكَذَلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ” الأنعام: ١٣٧، واتە: (بۆیان ڕازاندنەوە بەو شەریعەتانەى کە بۆیان دانابوون و بەو یاسایانەى بۆیان داڕشتبوون)، وە لەوانە زاناکانى یەهوود و ڕاهیبەکانى نەصڕانییەکان کە یەهوود و نەصڕانییەکان ئەوانیان کرد بە پەروەردگار جگە لە خوا، “ٱتَّخَذُوٓاْ أَحبَارَهُم وَرُهبَٰنَهُم أَربَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ”، جا ئەو زانا و ڕاهیبانە کە شەریعەتى غەیرى شەریعەتى خوایان دانا کافربوون، هیچ گومان لە کافربوونیان نییە چونکە دین و شەریعەتى خوایان گۆڕى.
o دووەم: ئەوانەى کە گوێڕایەلى ئەوانە دەکەن کە شەرعى خوا دەگۆڕن لەگەڵ زانینیان کە ئەوانە موخالەفەى دینى پێغەمبەرانیان کردووە.
بؤ ئه و که سانه ی که به خؤیان ده لین شوینکه وتوی سه له ف .
ببینن ئيبنـو ته یمیه فتوای سه له فتان بؤ باس ده کات و ده لیت : له کاتیکدا سه له ف ئه و که سانه یان ناو ده نا مورته د که ته نها زه کاتیان نه ده دا ئه وان نویژیشیان ده کردو رؤژوشیان ده گرت و جه نگیشیان به رانبه ر موسولمانان نه ده کرد! ئه ی چؤنه حالی که سانیك که وا له گه ل دوژمنه کانی الله و ره سوله که ی پیکه وه شان به شان شه ری موسولمانان ده که ن؟! )
مجموع الفتاوی ج ۲۸ ص ۵۳۱ )