اصل رعايت احترام متقابل و نزاکت بين المللي (۱۶۵)
بر گرفته از کتاب روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم
مؤلف: ابوحمزه المهاجر هورامی
يکي از مهم ترين ويژگي هاي ديپلماسي اسلام، اصل رعايت احترام و نزاکت در روابط بين الملل است.[۱]باید یاد گرفت که رعایت احترام ظاهری با اصل ولاء وبراء درونی متناقض نیستند .
این اصل در اندیشه اسلامی دارای اهمیت است و در اسلام به این نکته توجه شده: اولا اسلام آیین فطرت است و هرگز با احساسات طبیعی و انسانی بشر دوستانه ناسازگاری نداشته است، ثانیا اسلام به این نکته توجه داشته است که همیشه با ایجاد جو آرام و تفاهم است که انسان می تواند با مخالفان به گفت و گو بنشیند؛ در تاریخ روابط دیپلماتیک، اسلام تجلی گاه اصلی وفاداری رعایت ادب و احترام متقابل و مراعات بین الملل است .
اسلام در برخورد با اهل کتاب با مروت برخورد کرده و اقليت های اهل کتاب را داراي حقوق ويژه اي دانسته و از سخت گيري پرهيز دارد. داراي تسامح ديني نسبت به رابطه با اهل کتاب است و به حسن سلوک و مهرورزي دستور مي دهد.[۲] علاوه بر آن و به صورت کلی سيره ي پيامبر خاتم صلی الله علیه وسلم در برخورد با سفرا و نمايندگان همه ي ملل، محبت آميز و به دور از هر نوع خشونت بود و کمترين مزاحمتي براي آنان ايجاد نمي کرد . که برخورد با سفیر مسیلمه کذاب نمونه ی برجسته ی این تعامل است .
در کتب تاريخي در خصوص رفتار سياسي پيامبر(ص) روايت شده است که ايشان هميشه با فرستادگان ملل خارجي با احترام و مهرباني هر چه تمام تر رفتار مي کرد. بنابر عادت و خوي متعالي خود به بسیاری از آنها تحف و هداياي فراواني ارزاني مي شده است و درمقام توصيه به اصحاب خود در اين مهم مي فرمود:«پس ازمن نيز بدين گونه عمل کنيد»[۳]
[۱] سيد خليل خليليان، اسلاموحقوق بین الملل، ص ۲۵۳٫
[۲] مارسل بوازار، اسلام و حقوق بشر، ترجمه: مؤيدي، محسن،تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلام ۱۳۵۸٫،ص۶۳٫
[۳] احمد رشيد ، اسلام و حقوق بين المللي عمومى ، ترجمه حسين سيدى ، تهران ، دانشگاه تهران , دانشكده حقوق و علوم سياسي ,مركز مطالعات عالي بين المللى ۱۳۵۳ ش ، ص۸۴-۸۵