اقداماتي كه مسلمين بايد جهت اجراي حكم الله بر مرتدين انجام دهند (۱۹۱)
بر گرفته از کتاب روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم
مؤلف: ابوحمزه المهاجر هورامی
۱ – اعلام كافر بودن آنها و كشتن آنها در صورتي كه توبه نكردند. امام بربهاری مي فرمايد: فإذا فعل – أي المرتد – شيئا من ذلك فقد وجب عليك أن تخرجه من الإسلام . [۱] يعني : اگر شخص مرتد چيزي از اينها را انجام داد ، در اين صورت بر تو واجب است كه از اسلام خارجش كني ، يعني او را كافر بداني .
البته اعلام كافر و مرتد شدن شخص نيز داراي شرايط و نكات دقيق و روشني است كه بايد در نظر گرفته شود . در مورد كساني كه تازه مسلمان گشته يا به صورت اجبار از آگاهيهاي شرعي دور نگه داشته شده اند (مانند مسلمين تحت حاكميت شوروي سوسياليستي سابق و مسلمين چين سوسياليستي كنوني و ….) اگر جاهلانه پاره اي از حرامها را انكار نموده و يا از قبول پاره اي از حلالها و واجبات شانه خالي كردند يا به پاره اي از كفرهايي كه مرتكب مي شوند آگاهي نداشتند ، بايد ابتدا به آنها آگاهي لازم از كانال صلاحيت دار داده شود و سپس از آنها درخواست توبه شود و چنانچه زير بار نرفتند و در ضمن آگاهي و علم باز بر كفر خود اصرار نمودند ، در اين صورت كافر و مرتد بودن آنها اعلام مي گردد .
ابن تيميه در مورد كساني كه نوشيدن مشروبات مست كننده را حلال نموده بودند و عمر بن خطاب رضي الله عنه از آنها درخواست توبه نمود مي گويد : ” يستتابون و تقيم عليهم الحجة ، فإن أصروا كفروا حينئذ ، لا يحكم بكفرهم قبل ذلك ، كما لم يحكم الصحابة بكفر قدامة بن مضعون “.[۲] يعني از آنها درخواست توبه مي شود و به آنها اتمام حجت مي شود ، به دنبال آن اگر باز بر كفر خود اصرار داشتند در اين صورت كافر مي گردند، پيش از آن بر آنها حكم كفر داده نمي شود ؛ همچنانكه صحابه بر كافر بودن قدامة بن مضعون حكم ندادند .
دوباره مي فرمايد : ” فإن من نشأ ببادية أو كان حديث عهد و فعل شيئا من المحرمات غير عالم بتحريمها لم يأثم و لم يحد و إن لم يستند في استحلاله لدليل .[۳]
اگر كسي در بيابان زندگي كند يا تازه مسلمان شده باشد و چيزي ممنوع و حرام را انجام دهد و به حرام بودن آن نا آگاه و جاهل باشد در اين صورت گناهكار نمي گردد و مجازات هم نمي گردد هرچند در انجام دادن اين كار به دليلي مبني بر حلال بودن آن چنگ نزده باشد .
۲ – با مرتدين از طريق جهاد و قتال و علم مقابله نمايي و با زبان هم آنها را كافر بنامي و ميزان خطرناك بودن مرتد شدنشان را روشن نمايي و ديگران را نيز بر عليه آنها تحريك و تشويق نمايي .
چگونگي توبه كردن مرتد ، اگر خواست دوباره به دين و قانون شريعت الله برگردد و شروط قبول شدن چنين توبه اي :
- توبه و پشيمان شدني راستگويانه
- به دنبال آن شهادتين آوردن
- اقرار داشته باشد كه قبلا كافر و مرتد بوده و به دنبال آن به صورت آشكارا از آن توبه نمايد .
- بايد ارتداد او مغلظه نباشد چون در مواردي چون فحش دادن به الله جل جلاله و رسول الله صلي الله عليه وسلم از وي توبه قبول نمي شود .
بعضي از علماء بر اين باورند كه بايد غسل هم نموده و حجش را نيز دوباره نمايد .
سوالي كه ممكن است در لابلاي توضيحات بالا به آن پاسخ داده شده باشد اين است كه : آيا مي توان به يك انسان مشخص و معلوم بگوييم تو كافر هستي يا تو مرتد هستي ، همچنانكه مي توانيم به كسي كه دزدي مرتكب شده است بگوييم دزد يا به كسي كه بي گناهي را كشته است بگوييم قاتل و مثالهاي ديگري از اين دست ؟
جواب مثبت است؛ در مذهب اهل سنت اگر شروط تكفير در شخصي پيدا شد و موانع تكفير هم وجود نداشتند چنين شخصي از طرف هر مسلماني كه در اين زمينه علم و آگاهي كافي داشته باشد حكم كافر و مرتد بودنش صادر مي گردد . اما بايد كاملاٌ مواظب بود، چون اگر كسي بدون علم حكم كافر بودن كسي را صادر نمايد و در وي نباشد حكم به خودش بر مي گردد و اين بيش از اندازه خطرناك است و چنانچه كسي هم كافر و مرتد باشد و تو او را مسلمان بنامي كمترين خطر آن اين است كه يكي از احكام قانون شريعت الله را انكار كرده و دور انداخته اي و اين شخص و اشخاص مشابه در توهين و زير پا نهادن دين و قانون الله جري تر گشته و زمينه براي ارتداد مردم بيشتر فراهم مي گردد .
در اين زمينه دو گروه فعاليت داشته اند :
- كساني كه به مذهب مرجئه نزديك شده و «استحلال و جحود» را شرط تكفير مي دانند در حالي كه نيست .
- كسان ديگري هم هستند كه اهل ارجاء نيستند اما مي گويند : چون عده اي در اين زمينه افراط نموده و اشتباهات زيادي مرتكب شده اند، ما تا زماني مشخص اين حكم را تعطيل مي كنيم ! .
هر دو گروه اشتباه مي كنند و در هرجا فعاليت نموده اند باعث گشته اند كه اهانت به الله و رسولش صلي الله عليه وسلم و زير پا نهادن قانون شريعت الله و ديگر كفرهاي آشكار به وفور صورت گيرد و احزاب سكولار و مرتد هم به راحتي در ميان مردم يارگيري نمايند و مردم را طرفدار خود نموده و مرتد گردانند .
شايد خود شما هم عواقب اين تفريط را مشاهده نموده باشيد و كساني نماز خوان را ديده باشيد كه به دليل كوچكترين عصبانيتي از طرف مقابل، به الله و رسول و دين و آسمان و غيره فوش مي دهد و مرتد مي گردد و يا انسانهاي زيادي را ديده باشيد كه نماز هم مي خوانند اما از احزاب سكولار و مرتد طرفداري مي كنند و با اين كار مرتد شده و از دايره ي اسلام خارج شده اند اما خودشان خيال مي كنند هنوز مسلمان هستند!!
انسانهايي هم وجود دارند كه هنوز در ابتداي يادگيري علم شرعي هستند و يا اينكه تازه از جاهليت و كفر حاكم بر جامعه نجات يافته و به كاروان فرقه ي ناجيه پيوسته اند و با آنكه خواهان تغيير وضع فاسد جامعه هستند اما از شناخت كافي برخوردار نمي باشند ، به همين دليل ممكن است به آساني دچار اشتباه گردند و بايد مواظب باشند كه به دليل تفريط و شل گيري دو گروه ياد شده خود دچار تند روي و تفريط در امر تكفير نگردند .
زماني كه انسانها با اطمينان و يقين مسلمان مي گردند با شك و گمان از آن خارج نمي شوند بلكه بايد در اين مسيريقين داشت و مطمئن بود ، همچنانكه رسول الله صلي الله عليه وسلم مي فرمايند : ” إلا أن تروا كفرا بواحا عندكم فيه من الله برهان “. مگر زماني كه كفر آشكاري را ديديد كه در مورد آن از جانب الله دليل و برهاني نزد خود داشتيد .
[۱]الحسن بن علي بن خلف البربهاري، شرح السنة ، المدينة النبوية ، مكتبة الغرباء الأثرية ۱۴۱۴ ق ، ص ۲۱۸
[۲]ابن تيميه حراني ، مجموع الفتاوى ، ج ۱۰ ص ۶۱۰
[۳]أحمد بن عبد الحليم بن عبد السلام بن تيمية الحراني ، رفع الملام عن الأئمة الأعلام ،السعودية ، الرئاسة العامة لإدارة البحوث العلمية والإفتاء والدعوة والإرشاد۱۴۱۳ ، ص ۵۶