خوایه تی خوا عه بدایه تی ئێمه ده خوازێت
نوسینی : کرێکار
ئه وهاوه ڵ بۆخوا په یدا کردنه ی،که قوورئان سووربوو له سه ر پاڵفته کردنی عه قیده ی خوابه یه کناسی لێی،مه رج نه بووه و،ئێستاش مه رج نییه خوایانێک بن وله گه ڵ خوای په روه ردگاردا،به وشێوه ساده وساکاره ی موشریکانی زه مانی جاهیلییه تی پێشوودایان ده نا،دانرێنه وه بپه رسترێن..نا،چونکه له وانه یه ئه و (آلهة و انداد)انه شاراوه بنله وانه یه مه به ست هوهیوایه ک بن و،به شێوه یه ک له شێوه کان،به غه یری خوای خاوه نه وه په یوه ست کرابن،یان ترس وحه زه رێک بن وبه شێوه یه ک له شێوه کانله خوای کارزان بکرێن.یان باوه ڕوئیعتیقاداتێک بن به شێوه یه ک له شێوه کان به غه یری خوای گه وره هه بن بۆزیان دوور خستنه وه و سوودبه خشین!له وشیرکه شاراوانه ئه وه یه،که ئیبنو عه بباس خوا لێیان ڕازی بێت له ته فسیری ئه م ئایه ته دا(فلا تجعلوا لله أنداد)۲ البقره/۲۲ ده فه رموێت:(الانداد هو الشرک أخفی من دبیب النمل علی صفاء سوداء،فی ظلمة اللیل،وهو أن یقول :والله وحیاتک یا فلانة وحیاته،ویقول:لالا کلبة هذا لأتانا اللصوص،ولالا البط فی الدار لأتی اللصوص،وقول الرجل لصاحبه:ماشاء الله وشئت،وقول الرجل:لولا الله وفلان،لا تجعل فیها فلان،فإن هذا کله به شرک)واته: شه ریک بۆخوا بڕیاردانی ئه نداد(که کۆی ندده وبۆمه زنی وخۆشوویستن وپشت پێ به ستنه)بریتییه له شیرکێک شاراوه ترله جێ پێی مێرووله له سه رله وحێکی ڕه ش وله شه وێکی تاریکدا.ئه وشیرکه ئه وه یه ،که کابرا ده ڵێت:فڵان خانم به گیانی تۆ،به گیانی خۆم یان ده ڵێت:ئه گه رئه وسه گه ی ئه وان نه بوایه،دز ده هاته سه رمان،یان ئه گه ر مراوی له ماڵه که دا نه بوایه،دزده هات،یان کابرایه ک به براده ره که ی ده ڵێت:ئه وی خواوتۆحه ز بکه ن،یان ده ڵێت:ئه گه رخواو فڵان که س نه بوایه..ئه مه هه رهه مووی شیرکه..هه روه ها(أن رجلا قال للنبی-صلی الله علیه وسلم-:ماشاء الله وشئت فقال:(أجعلتنی لله ندا؟!بل ماشاء الله وحده)
قورئانی پیرۆز به ده یان شێوازوجۆری ئاخاوتن،جه خت له سه ربه یه کناسینی خوای گه وره ده کاته وه:به به یه کناسینی ئه وبه وسیفه ته ی،ته نها په رستراوێکه،که ده بێت هه موودروست کراوان(مه خلوقات)ئه وبپه رستن و ملکه چی وگوێ ڕایه ڵی هه ربۆئه وده رببڕن.به به یه کناسینی به وسیفه ته ی،ته نها لایه نێکه،که ڕێساکانی داب ونه ریت وڕه فتارو ڕه وشتی لێ وه رده گیرێت.به وسیفه ته ی ته نها سه رچاوه ی بنه ماکانی یاساوڕێساوشه ریعه ته.به به یه کناسینی به وه رگرتن وپابه ندبوون به وبه رنامه وڕێبازه ی ئه وبۆمرۆڤایه تی داڕشتوه،به وسیفه ته ی که ته نها پڕۆگرامێکه ژیانی مرۆڤایه تی ئاڕاسته ده کات:(و إلهکم إله واحد لا إله الا هو الرحمن الرحیم)۲البقره /۱۶۳٫