آداب اساسی در اختلاف فکری و…
د.عوض بن محمد
ترجمه:م . دوروزی
شیخ الاسلام ابن تیمیه (رض) درباره ائمه چنین می فرماید:«موارد اتفاق آن بزرگواران حجت برّان، و اختلافشان رحمت بی کران است.»[۱]
اگر این اختلاف،آداب شرعی خود را از دست دهد_پناه بر خدا_ازرحمت به مصیبت و خصومت تبدیل می گردد.
مهمترین آدابی که همۀ کسانی که با هم اختلاف دارند باید مراعات نمایند عبارتند از:
۱ – اخلاص، و دوری از هوی و هوس
زیرا اخلاص شرط پذیرش هر کاری است، خداوند می فرماید: «
فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صَالِحاً وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَداً »(کهف/۱۱۰)
معنی«پس هركس كه خواهان ديدار خداي خويش است ، بايد كه كار شايسته كند ، و در پرستش پروردگارش كسي را شريك نسازد .»
و یا می فرماید:« وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ» (بینه/۵)
معنی«در حالي كه جز اين بديشان دستور داده نشده است كه مخلصانه و حقگرايانه خداي را بپرستند.»
و پیامبر(صلی الله علیه وسلم) میفرماید:« ثواب هر کاری به قصد و نیت آن بستگی دارد.»[۲]
بر هرکسی که خداوند منزلتی در علم و دعوت بدو ارزانی داشته واجب است که هنگامسخن از قضایای دینی و مسائل شرعی از هوی و هوس دوری گرفته ،و انگیزه او از این کار عاقلانه به بروز نموده، و پیروزی بر دیگران نباشد، زیرا هم چنان روایت شده.«کسی که علمرا به این منظور فرا گیرد که با آن به مناظره با علما برخیزد، یا در دل نا آگاهانه شبهه و تردید ایجاد کند، یا مردم را متوجه خود نماید، خداوند او را داخل آتش می گرداند»[۳]