شناخت ساده و علمی سکولاریسم و دموکراسی (۲) تعاریف دین سکولاریسم

ارائه دهنده : ام عثمان موکریانی

بیائید تعریف واقعی سکولاریسم را آنگونه که هست بشناسیم و اجازه ندهیم کفار سکولار جهانی و مرتدین سکولار محلی و بخصوص منافقین(سکولار زده ها) با ادبیاتی شبه اسلامی ما را فریب دهند .

تعاریف دین سکولاریسم[۱]

1. واژه ی لاتين سكولاريسم، سكولوم،^[۲]به معناى قرن و سده مى‏باشد. سكولوم در زبان كلاسيك مسيحيت، نقطه ی مقابل ابديت و جاودانگى الوهيت؛ يعنى زمان حاضر است و در اصطلاح به معناى هر چيزى است كه به اين جهان تعلق دارد و به همان مقدار، از خداوند و الوهيت دور است. واژه ی ژرمنى آن (Weltich) به معناى «اين جهانى» است كه به دنياى كنونى و مسائل آن نظر دارد.^[۳]
2. واژه ی سكولاریسم از ماده «سکولار» اخذ گردیده است این واژه نیز از (سکولوم) كه لاتینی است،مشتق شده است واژه (سکولوم) به معنای گیتی و دنیا به ویژه دنیا در برابر مسیحیت (دین) تعریف می‌شود.^[۴]
3. سکولاریسم واژه ای انگلیسی است که از ریشه ی لاتین سکولوم، به معنای این جهان، گرفته شده است.^[۵]
4. دنیاپرستی، اعتقاد به اصالت امور دنیوی، غیر دین گرایی، جدا شدن دین از دنیا^[۶]
5. مخالفت با شرعیات و مطالب دینی^[۷]
6. عرف گرایی^[۸]
7. و تقدّس زدایی^[۹]
8. غیر دین گرایى، نا دینى گرى، جدا شدن دین از دنیا، دنیویت^[۱۰]
9. اعتقاد به اصالت امور دنیوى^[۱۱]
10. دنیاپرستى^[۱۲]
11. سکولاریسم از واژه ی «سکولوم» و به معناى گیتى و دنیاست.^[۱۳]
12. در فرهنگ آکسفورد معناى سکولاریسم چنین ارائه شده است: تنظیم امور معاش از قبیل تعلیم و تربیت، سیاست، اخلاق و جنبه‏هاى دیگرى که مربوط به انسان است، با توجه به دنیا و بدون توجه به خدا و آخرت.^[۱۴]
13. در فرهنگ آریانپور هم سکولاریسم چنین آمده است:سکولاریسم به معناى مخالفت با شرعیات و مطالب دینى، روح دنیادارى، طرفدارى از اصول دنیوى و عرفى است و سکولاریست به معناى شخصى است که مخالف با تعلیم شرعیات و مطالب دینى و طرفدار اصول دنیوى و عرفى باشد.^[۱۵]در فرهنگ «وبستر» آمده است: «سكولاريسم عبارت است از اعتقاد به اين كه زندگى و امور مربوط به آن، بايد از دين فاصله بگيرد و ملاحظات دين ناديده گرفته شود. بر اين اساس، ارزش‏هاى اخلاقى و روش‏هاى اجتماعى بايد با توجه به معيشت دنيوى و رفاه اجتماعى تعيين شود نه با رجوع به دين».^[۱۶]
14. سکولاریسم دکترینى است که همه ی ملاحظات ناشى از ایمان به خدا یا ایمان به آخرت بر مبناى این دیدگاه، بایستى کاملاً سکولار باشد، حتى آموزش و پرورش یا تحصیلات عمومى مردم که طى آن اخلاقیات صرفاً بر مراعات رفاه انسان در زندگى حاضر بنا گذارده مى شود.^[۱۷]
15. سروش پس از بررسى معانى گوناگون، به تعریفى از سکولاریسم دست مى یازد که عبارت است از:توجه کردن به عالم ماده و چشم برگرفتن از مراتب دیگر وجود؛ مراتبى که وراى این حیات تنگ مادى قرار دارد، و این چشم برگرفتن در دو جا تحقق پیدا مى کند: یکى در اندیشه هاى ما و دیگرى در انگیزه هاى ما. سکولاریسم در اندیشه؛ یعنى انسان دانسته هاى خود را منحصر مى کند به آنچه در این عالم ماده مى شود دید و خواند. از آن طرف، انگیزه هاى ما هم اگر سکولار بشود بدین معناست که انسان فقط براى همین حیات و همین معیشت دنیوى تلاش کند و کوشش خود را معطوف به این امر بکند؛ به چیز دیگر نیندیشد و براى دیگرى کار نکند، و حساب دیگرى در زندگى و عمل و ذهن خویش براى هیچ چیز باز نکند.^[۱۸]
16. اصطلاح سکولاریسم بر هر آن چیزى که غیرمذهبى است دلالت مى کند.^[۱۹]
17. سکولاریسم در یک معناى گسترده، نوعى دین قلمداد شده^[۲۰]که هم تبیین کننده ی جهان است و هم تعیین کننده ی ارزش ها.^[۲۱]
18. نوعى شیوه و تفسیر زندگى است که اشیا و موجودات را در یک نظم طبیعى مى بیند و براى خدا یا موجودات روحانى هیچ گونه ارزشى در زندگى قایل نیست.^[۲۲]
19. تفکّر سکولار یعنی تبیین مستقل امور اخلاقی و طبیعی، بدون توسّل به حضور خداوند.^[۲۳]
20. در زبان کلاسیک مسیحیت، «سکولوم‏» به معناى زمانى است که فى‏الواقع در آن به سر مى‏بریم و نقطه ی تقابل ابدیت و جاودانگى الوهیت است. لذا، به معناى هرچیزى که به این جهان تعلق دارد نیز مى‏باشد. سکولاریسم یعنی رهایى از پیروی از قوانین الوهیت.^[۲۴]
21. مدافعان عرف گرایی یا سکولاریسم، به طورآگاهانه، همه ی اشکال وصور اعتقاد به امور ماورای طبیعی را رد می کنند و اصول غیردینی و یا ضددینی را بنیاد اخلاق شخصی و سازمان دهی اجتماع قرار می دهند.^[۲۵]
22. ماكس وبر، سكولاریسم را به معنای «جدا بودن جامعه ی دینی از جامعه ی سیاسی» می‌داند به طوری كه دولت، حق هیچ گونه اعمال قدرت در امور دینی نداشته باشد و كلیسا نیز نتواند در امور سیاسی مداخله كند.^[۲۶]
23. ۲۳-«سكولاریسم» عقیده ای عقلانی است كه روابط بین افراد، گروهها، مؤسسات را با دولت براساس مبادی و قوانین خود كه متضمن تساوی افراد جامعه در قبال آن است تنظیم می‌كند كه برخی از مهم‌ترین شاخصه‌های آن: جدایی قوانین دین از دولت، برقراری مساوات بین افراد ملّت علی‌رغم اختلاف دینی كه محاكم مدنی عمومی قوانین آن را تنظیم می‌كنند، اخذ حاكمیت و مشروعیت حكومت از ملّت، منزلت داشتن فرهنگ علمی و عقلانی، جدا کردن دین از سیطره ی دولت و دولت از سیطره ی دین، می‌باشد.^[۲۷]
24. درعصر جدید سكولاریسم به معنای كنار گذاشتن آگاهانه ی دین از صحنه ی معیشت و سیاست معرفی شده است.^[۲۸]
25. سکولاریسم مشتق از واژه ی لاتین «سکولوم» و معناى آن «گروهى از مردم‏» است.در پى تحولات کلیسا، این واژه از معناى لغوى به معناى اصطلاحى منحصر شده است و به عالم مادى در قبال عالم معنوى اشاره دارد. واژه ی سکولاریسم در کشورهایى با مذهب پروتستان مصطلح است، اما در کشورهایى با مذهب کاتولیک‏از آن به واژه ی لاییک^[۲۹]تعبیر مى‏شود. این واژهدر قانون اساسى کشور ترکیه نیز به کار برده شده و مشتق از دوکلمه یونانى«لاوس»^[۳۰] به معناى مردم و«لایکوس»^[۳۱]به معناى عامه ی مردم است،به‏گونه‏اى که جدا از پادشاهان لحاظ شده‏اند.^[۳۲]
26. سكولاریسم نظامی است كه بین دو جنبه ی روحانی و دنیوی فاصله می‌اندازد.^[۳۳]
27. سکولاریسم به معنای بی اعتقادی یا بی اعتنایی یا به حاشیه قرار دادن دین وامور مبتنی بر مذهب از فعالیت های مختلف زندگی بشری از قبیل حکومت، سیاست، اخلاق، فرهنگ وغیره است. اعتقاد به این که قوانین آموزشی وسایر امور اجتماعی به جای آنکه مبتنی بر مذهب باشد، بر داده های علمی بنا شود.^[۳۴]
28. سکولارها معتقدند که برای تفسیر جهان نباید از زبان دینی استفاده کرد و تنها با زبان بشر می توان جهان را کشف و تبیین نمود و علم و دانش بشر راه گشای جهان بهتر و زندگی نیکوتر است.
29. دنیاگرایی[یا سکولاریسم‏] یک ایدئولوژی است که طرفدارانش، آگاهانه مافوق طبیعت گرایی و سازمان‏های مربوط به آن را انکار می‏کنند. از نظر اصطلاح این واژه در سیر تاریخی  خود در غرب، معانی گوناگونی به خود گرفته است: به صورت رسمی اولین بار در معاهده ی وستفالی (۱۶۸۴) به مفهوم خروج سرزمین هایی از تملک کلیسا به کار رفت. پس از آن به مرور، معانی دیگری همچون، ترخیص کشیشیان، تفکیک دین از سیاست، تفوق بر کلیسا، تقلیب دین، و در نهایت مفهوم جدایی دین از ساحت اجتماعی و زندگی انسان را به خود گرفت.جورج ژاکوب هولیوک این نام را در ۱۸۵۱ برای توضیح افکارش برگزیده و در ۱۸۵۸ کتابی با عنوان اصول سکولاریسم‏ نگاشت.^[۳۵]
30. سکولاریسم در تاریخ غرب در مفاهیم و معانى متفاوتى مانند: جدا انگارى دین و دنیا، تفکیک دین از سیاست، غیر مقدس و غیرروحانى، عقلانیت، علم‏گرایى، نوگرایى و تلقى عصرى و تفکر اکنونى به کار مى‏رود.^[۳۶]
31. ملکم همیلتون، در جامعه شناسی دین به نقل از شاینر ۶ معنا یا کاربرد برای اصطلاح سکولاریسم نقل کرده است که به اختصار به قرار زیر است:

. نخستین معنا مربوط به زوال دین است بدین ترتیب که نهادها و آموزه ها و نهادهای مذهبی پیشین حیثیت و اعتبارشان را از دست می دهند و در نتیجه راه برای جامعه ی بدون دین باز می شود.

. معنای دوم به سازگاری هرچه بیشتر با این جهان مربوط است به این معنا که در این جهان توجه آدمها از عوامل فراطبیعی منفک شده و به ضرورتهای زندگی دنیوی و مسائل آن جلب می شود.

. سومین کاربرد به معنای جدایی دین و جامعه است. در این کاربرد، دین به قلمرو خاص خودش عقب می نشیند و منحصر به زندگی خصوصی می شود. و خصلتی یکسره درونی پیدا می کند و تسلطش را بر هر یک از جنبه های زندگی اجتماعی خارج از قلمرو دین از دست می دهد.

. دنیاگرایی در کاربرد چهارم به معنای جایگزینی صورتهای مذهبی به جای باورداشتها و نهادهای مذهبی است. در این معنا دانش،رفتار نهادهایی که زمانی مبتنی بر قدرت خدایی تصور می شوند به پدیده های آفریده ی انسان و تحت مسئولیت او تبدیل می شوند و در این جا با دین انسانی شده روبرو می شویم.

.  دنیاگرایی در کاربرد پنجم به معنای سلب تقدس از جهان است. جهان خصلت مقدسش را از دست می دهد و انسان و طبیعت موضوع تبیین عقلانی می شوند…در این جهان نیروهای فراطبیعی هیچ نقشی ندارند.

.  سرانجام دنیاگرایی به معنای حرکت از جامعه ی دنیوی است.به این ترتیب که جامعه هرگونه پایبندی اش را به ارزشها و عملکردهای دینی را رها میکند و ضمن پذیرش دگرگونی، همه ی تصمیم ها و کنشهایش را بر یک مبنای عقلانی و فایده گرایانه انجام می دهد.^[۳۷]

شناخت ساده و علمی سکولاریسم و دموکراسی (۱) دین سکولاریسم و بنیانهای نوین آن[۱]

ارائه دهنده : ام عثمان موکریانی  

همه ی ما می دانیم که شبکه های ماهواره ای منتسب به اهل سنت نزدیک به دو سال است که نقاب از چهره ی خود برداشته و علنا به سوی دین سکولاریسم و دموکراسی تبلیغ می کنند . در این صورت شناخت دین سکولاریسم برای اهل سنت یک نیاز روز است و لازم است سکولاریسم را آنگونه که هست بشناسیم نه آنگونه که دارودسته ی  منافقین(سکولار زده ها)  جهت فریب اهل سنت معرفی می کنند .

پس بیائیم دین سکولاریسم و دموکراسی آن را آنگونه که هست بشناسیم تا در دام کفار سکولار جهانی و مرتدین محلی و دارودسته ی منافقین (سکولار زده ها)  گرفتار نشویم . من آثار ماموستا ابوحمزه المهاجر هورامی را بهترین، ساده ترین و علمی ترین گزینه یافتم و تصمیم گرفته ام در چند شماره این دانستنی ها را ارائه دهم . ان شاء الله .

”  تعریف دین سکولاریسم: نخستين گام در بحث مربوط به سكولاريسم تبيين واژه‏ها و مفاهيمى است كه در زبان انگليسى و زبان‏هاى ديگر در اين باره به كار رفته است.

واژه ی سكولار:^[۲]

واژه ی سكولار وصف است و انسان، جامعه، فرهنگ، حكومت، علم و غيره به آن توصيف شده و گفته مى‏شود: انسان سكولار، جامعه ی سكولار، حكومت سكولار و… .برای واژه ی سكولار معادل‌های متفاوتی در زبان فارسی ذكر شده است. از جمله معادل‌های زیر:

بشری، زمینی (غیر معنوی)، دنیوی، غیر مذهبی، این دنیایی، عرفی و این جهانی می‌باشد.^[۳]

دنيوى، مادى، غيرمذهبى، نادين مدار، بى‏اعتنا به امور مذهبى و معنوى، دنيايى، اين جهانى، گيتى باور، دين گريز، از مردم عام (عامى)، كشيش بى‏فرقه، عرفى، خارج از صومعه، طرفدار دنيوى شدن امور، معانى و كاربردهايى است كه در فرهنگ‏هاى لغت براى واژه ی سكولار گفته شده است.^[۴]

واژه ی سكولاريسم:^[۵]

واژه ی سكولاريسم بيانگر مكتب و ايدئولوژى خاصى است كه به قوانین،عقاید و ارزشهای سكولار اعتقاد دارد و آن را ترويج و تأييد مى‏كند، و ریشه در دین مشرکین  باستان دارد و مبتنی بر وحی و امور فرا طبیعی نیست.

پسوند«ایسم»^[۶]در انگلیسی نشان دهنده ی مکتب است و پشتوانه ای ایدئولوژیکی دارد مانند: اومانیسم^[۷](مکتب اصالت انسان)، لیبرالیسم. سکولاریسم نیز اسمِ یک مکتب و ایدئولوژی است با طرز فکر ویژه ای که برای سکولاریزه کردن جامعه و جداانگاری شریعت های آسمانی و دنیا طرح، نقشه و برنامه دارد و برای رسیدن به آن هدف تلاش می کند.سکولاریسم، دینی است که حضور شریعت های آسمانی در ابعاد مختلف زندگی بشر را نفی می کند. در این دین، در نرم ترین واکنش، شریعت های آسمانی فقط با مسائل درونی افراد سر و کار دارد نه مسائل ظاهری واجتماعی آن‌ها. آموزشو پرورش، اقتصاد، سیاست و… باید بر عقلیت دین سکولاریسم مبتنی باشد نه هیچ دین دیگری.

سکولاریسم یعنی این که از قوانین خدا و غیر بشری برای اداره و پیشبرد کارها استفاده نکنیم، به زبان ساده تر از آسمان برای اداره ی زمین استفاده نکنیم. دین سکولاریسم بر این پایه بنا شده‌ است که زندگی با در نظر گرفتن امیال و خواسته های بشر پسندیده‌است و دنیا را با استفاده از دلیل و منطق عقلی، بدون استفاده از تعاریفی مانند خدا و یا هر نیروی ماورای طبیعی دیگری، بهتر می‌توان توضیح داد.”

برادران و خواهران اهل سنت من بدانید این همان دینی است که مشرکین(سکولاریستها) و دارودسته ی  منافقین(سکولار زده ها) قصد دارند بر ما تحمیل کنند؛ آیا به چنین کفر آشکاری راضی هستی ؟

[۱] برگرفته از کتاب روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم ، اثرماموستا ابوحمزه المهاجر هورامی ، جلد ۱ صفحه ۱۱۷

[۲]Secular

[۳]– ماری بریجانیان، فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی، ویراست بهاء الدین خرمشاهی، تهران، مركز مطالعات فرهنگی،۱۳۷۱، ص ۴۸

[۴]– داریوش آشورى،  فرهنگ علوم انسانی انگلیسی- فارسی، تهران، انتشارات  مرکز، ص ۵۶، فرهنگ آكسفورد، فرهنگ انگليسى – فارسى باطنى، فرهنگ كامل انگليسى – فارسى آريانپور، فرهنگ وبستر

[۵]Secularism

[۶]ism

humanism[7]