ازدواج با شیعه و شافعی از نگاه غلات و افراط گریان اهل سنت
به قلم: ابوابراهیم هورامی
غیر از غلات ، تمام فرق و مذاهب اسلامی موجود اعتقادات، احکام، اخلاق و… دارای مشترکات زیادی هستند و البته اختلاف هایی هم دارند که قابل انکار نیست، اما این اختلاف ها هرگز باعث نگردیده آنها از دایره ی اسلام خارج گردند و در مساله ی ازدواج نیز سعی شده با مسلمان همچون مسلمان برخورد شود و با غیر مسلمان همچون غیر مسلمان .هر چند که عده ای مرزها را شکسته و راه غلو و افراط را در این زمینه پیموده اند اما آنچه در ازدواج دختر و پسر لازم است مراعات شود، هم کفو بودن آنان است. در کل مؤمن، کفو و همتای مؤمن است و مسلمان، همتای مسلمان است. و در حالت جزئی تر هر چه دختر و پسر در درجات کفو با هم نزدیک تر باشند، بهتر و مشکلاتشان کمتر خواهد بود.
هم اکنون و در سایه ی جنگ نرم و رسانه ای موجود تفاوتهای عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی، طبقاتی و…میان خانواده ها، وحتی افراد یک خانواده، به اندازه ای عمیق و شایع گشته و زمینه ساز مشکلات و بحران های پیچیده و ناگواری در زندگی مشترک انسانها شده است که قابل تصور با اختلافات مذاهب و فرق اسلامی در قرون گذشته نبوده و نیست.
با این وجود در یک قاعده ی کلی الله متعال مرزهای ازدواج مسلمین را تعیین نموده و در مورد ازدواج با غیر مسلمین به صراحت ازدواج با زنان و دختران مشرک یا سکولاریستهای امروزی را حرام اعلام نموده و می فرماید:
” وَلَا تَنکِحُوا الْمُشْرِکَاتِ حَتَّیٰ یُؤْمِنَّ وَلَأَمَةٌ مُّؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِّن مُّشْرِکَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَلَا تُنکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتَّیٰ یُؤْمِنُوا وَلَعَبْدٌ مُّؤْمِنٌ خَیْرٌ مِّن مُّشْرِکٍ وَلَوْ أَعْجَبَکُمْ أُولٰئِکَ یَدْعُونَ إِلَی النَّارِ وَاللَّهُ یَدْعُو إِلَی الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَیُبَیِّنُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ” ﴿البقرة: ۲۲۱﴾
در این صورت حکم قطعی شریعت اسلام بر این است که مرد مشرک به هیچ وجهی از وجوه نمی‌تواند با زن مؤمنی هم‌بستر شود. این امر ممکن است به سبب خفت و ذلتی که از این کار بر اسلام و قانون شریعت الله وارد می گردد باشد، و قطعا اسلام این خفت را نمی‌پذیرد؛ یا ممکن است به این دلیل باشد که معمولا زنان تابع شوهران خود هستند و نفوذ مردها بر زنان بیشتر بوده و لذا احتمال مرتد شدن زن مسلمان می رود و یا اینکه دلایل و حکمتهای دیگری در میان باشد.اما در مورد ازدواج مرد مسلمان با زن اهل کتاب عفیف و پاکدامن (نه ازدواج زنان مسلمان با مردان اهل کتاب) اجازه ی آن داده شده است و الله متعال می فرماید:
” وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِن قَبْلِکُمْ إِذَا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ وَلَا مُتَّخِذِی أَخْدَانٍ وَمَن یَکْفُرْ بِالْإِیمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ ” ﴿المائدة: ۵﴾
شکی نیست که کفار اهل کتاب دچار شرک می شوند، مانند اینکه الله متعال در قرآنش به شرکیات آنها اشاره نموده است (عده ای عیسی را پسر خدا می دانند و به تثلیث اعتقاد دارند و … ) در این صورت صرف مرتکب شرک شدن طبق نص صریح قرآن ازدواج با کفار اهل کتاب را حرام نمی گرداند . چون اگر این زنهای کافر دچار شرک نمی شدند جزو مسلمین محسوب می گردیدند نه کفار اهل کتاب.
البته در شرایطی که امام مسلمین تشخیص دهد که ازدواج با اهل کتاب باعث مجرد ماندن دختران مسلمان می گردد و بالا رفتن تعداد دختران و زنان مجرد مسلمان ممکن است جامعه اسلامی را دچار آسیبهای اخلاقی و اجتماعی گرداند و یا اینکه ازدواج با کفار اهل کتاب نتیجه ی منفی در تربیت فرزندان داشته باشد و فرزند بر اساس باورهای کفار تربیت شده و از دین اسلام خارج گردد و موارد دیگر که تشخیص آن در صلاحیت شورای اولی الامر و امام مسلمین است، شخص یا خودرا میان خوب و خوبتر می بیند یا میان خوب و بد؛ در هر صورت مناسب این است که با کنار نهادن خواسته های نفسانی خود به نفع دارالاسلام و خواهران مسلمانش امری را انتخاب کند که خوبتر است و از بد بپرهیزد .
همانطور که عمر رضی الله عنه یکی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و سلم را امر کرد که زن نصرانیش را طلاق بدهد، ولی آن صحابی فرمانش را قبول نکرد و گفت مگر حرام است؟ ، در حالیکه خداوند آنرا در قرآن حلال کرده است؟ عمر رضی الله عنه گفت که حرام نیست ولی می ترسم فرزندانت نصرانی بشوند، بنابراین این صحابی قانع شد و زن نصرانیش را طلاق داد.
با این وجود و طبق روال عادی، شریعت اسلام به صراحت ازدواج با کفار اهل کتاب (یهود و نصارا)، که کافر اصلی هستند و دچار شرکیان مغلظه و خطرناکی هم می گردند، را حلال و جایز می داند و در کتاب “مجموع فتاوی” عبدالعزیز بن باز از علمای درباری آل سعود نیز چنین آمده است:
س: ما حکم نکاح نساء أهل الکتاب؟/ حکم ازدواج با زنان اهل کتاب چیست؟
ج: حکم ذلک الحل والإباحة عند جمهور أهل العلم / این ازدواج حلال و مباح است نزد جمهور اهل علم[۱]
تا اینجا همه چیز بر روال عادی آن پیش می رود، اما نکته ی جالب و اعجاب بر انگیز در سوال بعدی خود را نشان می دهد :
س: ازدواج با رافضی چه حکمی دارد؟ اگر شخصی با رافضی ازدواج نمود چکار بايد بکند؟
ج: اهل سنت نمی توانند با روافض ازداج کنند٬ زيرا روافض٬ اهل بيت رسول الله را صدا می زنند و از آنان استعانت و ياری می خواهند. صدا زدن ديگران بجز الله و طلب ياری در مشکلات از مخلوق٬ شرک اکبر محسوب می شود؛ در صورت ازدواج٬ فسخ نکاح واجب است. وبالله التوفيق٬ و صلی الله علی نبينا محمد و آله وصحبه وسلم. [2]
چنین فتواهائی سابقه ی طولانی در میان فرق و مذاهب مختلف اسلامی داشته است همچون : فی حرمة الزواج الحنفي من الشافعية قال الشيخ أبو حفص في فوائده :لا ينبغي للحنفي أن يزوّج بنته من رجل شافعيّ المذهب . وهكذا قال بعض مشايخنا ولكن يتزوج بنتهم . زاد في البزازية تنزيلا لهم منزلة أهل الكتاب .[۳] سزاوار نيست که حنفي دخترش را به مردي از شافعي دهد-اينچنين گفته اند بعضي از اساتيد ما – ولي دختر از شافعي ها مي توان گرفت. در بزازيه گفته است چون ايشان مانند اهل کتابند!!!
الشيخ أبو حفص رحمه الله شافعی ها را در ردیف کفار اهل کتاب قرار داده است اما هیئت افتای آل سعود جلوتر رفته و شیعیان را در ردیف یهود و نصارا نیز قرار نداده اند، بلکه بدتر از آن، آنها را در ردیف سکولاریستها (مشرکین) و کفار غیر اهل کتاب قرار داده اند .
ابن تیمیه که عده ای از همین نجدی ها از او به عنوان امام یاد می کنند در مورد ازدواج با روافض اهل غلو و گمراه عصر خودش که ابتدا توسط خود شیعیان و سپس از سوی سایر مسلمین تکفیر هم شده اند و مکفره های بواح و آشکاری هم دارند«الرافضة المحضة» مثل اسماعیلی ها و دروزی ها و… می گوید:
«الرافضة المحضة» هم أهل أهواء وبدع وضلال، ولا ينبغي للمسلم أن يزوج موليته من رافضي .وإن تزوج هو رافضية صح النكاح، إن كان يرجو أن تتوب، وإلا فترك نكاحها أفضل لئلا تفسد عليه ولده.[۴]
«رافضی های المحضة، اهل اهوا و بدعت و گمراهی هستند و شایسته یک مسلمان نیست که دخترش را به مرد شیعه بدهد، ولی اگر مسلمان زن اینها را به ازدواج خود در آورد، در صورتی جائز است که امید توبه و بازگشت آن زن باشد، وگرنه ترک کردن نکاحش بهتر است تا مبادا فرزندانش را به فساد و گمراهی بکشاند».
حالا اگر رافضی اهل غلو، بدعت و گمراهی نبود و توسط سایر مسلمین شیعه و سنی تکفیر نشده بود و علاوه بر آن از غلات و گمراهان رافضی اعلام برائت نموده باشد چه حکمی دارد؟
قطعاً حکم تمام مذاهب اسلامی در تمام موارد یکسان است . ازدواج هم یکی از آنهاست و شخص تنها به دلایل اختلافاتی که در رفتارهای مذهبی میان زوجین ممکن است رخ دهد و مورد پسند مذهبش نباشد می تواند با دختران و زنان سایر مذاهب ازدواج نکند یا به آنها زن ندهد.
[۱] مجموع فتاوی و مقالات متنوعة.ج۲۱ ص۵۵٫ط دار القاسم للنشر
[۲] فتاوی اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء. الفتوى رقم (۲۱۶۵)، ج۱۸ ص۳۱۳٫ط دار المؤید
[۳] البحر الرائق لابن نجيم المصري ، ج۲ ، ص۸۰ .
[۴] مجموع الفتاوى ۳۲/ ۶۱