تأثیرات دروغ بستن بر مذهب جعفر صادق
به قلم: خالد هورامی
با آنکه امام جعفر صادق و سایر امامان مورد پذیرش شیعه ی ۱۲ امامی به سبک رسول الله صلی الله علیه وسلم خود اقدام به نوشتن کتابی در فقه خود ننمودند اما بر خلاف رسول الله صلی الله علیه وسلم در میان پیروان امام جعفر صادق و پدرش منافقینی (کفار پنهان داخلی) نفوذ یافته بودند که در آراء فقهی آنها اقدام به دروغپردازی می نمودند .
الله متعال ضمانت نموده است قرآنی که بر پیامبرش نازل نموده است را محافظت نماید به همین دلیل منافقین(کفار پنهان داخلی) و کفار آشکار خارجی و دوستان جاهل داخلی نخواهند توانست در آن دخل و تصرفی داشته باشند . اما الله متعال چنین ضمانتی برای محافظت از دیدگاههای فقهی بندگانش نداده است . به همین دلیل می بینیم که دروغسازی از زبان امام جعفر صادق و بزرگان قبل و پس از آن به چنان اپیدمی غیرقابل کنترلی تبدیل می گردد که علاوه بر آنکه موجب مه آلود شدن فضای حاکم بر این مذهب می گردد علمای معتمد و بزرگوار سایر مذاهب نیز از اکثریت روایات منسوب به آنها خودداری کرده‌اند.
کشی از جعفر صادق روایت کرده که او گفت: «ما، اهل بیت راستگو هستیم و دروغگویان همیشه بر ما دروغ میبندند، در نتیجه صدق و راستی ما به سبب دروغهایی که بر ما بسته‌اند، از نظر مردم اعتبار و ارزش خود را از دست میدهد»[۱]. در جای دیگری میگوید: «همانا مردم ولع و شیفتگی خاصی دارند که بر ما دروغ ببندند»[۲].
باز در جای دیگری میگوید: «مغیره بن سعید عمداً بر پدرم دروغ میبست و کتابهای اصحاب پدرم را میگرفت. اصحاب مغیره خودشان را به اصحاب پدرم نزدیک میکردند و آن کتابها را به مغیره میدادند و او به طور پنهانی کفر و زندقه و نفاق را در آن جعل میکرد و بعد آنها را به پدرم نسبت میداد. سپس آنها را به اصحابش میداد و به آنان دستور میداد که آن مطالب را در میان شیعیان پخش کنند. پس تمامی غلو و افراطهایی که در کتابهای پدرم است، از جمله مطالبی است که مغیره بن سعید در کتاب‌هایشان جعل کرده است»[۳].
غریفی میگوید: «همانا بسیاری از احادیث از ائمه صادر نشده بلکه افراد دروغگو آنها را وضع کرده و به ائمه نسبت داده‌اند: یا از طریق جعل آن روایات در کتابهای ائمه و یا از راههای دیگر. طبعاً باید برای این روایات یا اکثرشان، اسناد صحیحی را وضع نمایند تا این روایاتی که جعل شده‌اند، مورد قبول واقع شوند»[۴].
در میان آنهمه دروغسازی و یاوه گوئی غلاة، فضاء چنان آلوده و گل آلود گشته بود که عده ای علاوه بر عدم ذکر روایات منسوب به امام جعفر صادق در کتب خود بر این باور بودند که فقه امام جعفر صادق از بین رفته، و آنچه از اقوال و آرای فقهی او که امروزه در دست است و قابل اطمینان باشد، خیلی معدود و انگشت شمار است و یک مذهب را تشکیل نمیدهد.
با وجود کتب امامان فقهی رایج غیر امامی و تلاشهای بی وقفه ی پیروان این مذاهب فقهی ما هنوز شاهد تصفیه ی روایات منسوب به پیامبر و آراء فقهی منسوب به این امامان فقهی هستیم و کسانی چون آلبانی را می بینیم که هزاران حدیث ضعیف را از منابع گذشتگان تشخیص و کنار می زنند اما متخصصین امر با وجود تمام تلاشهائی که صورت داده اند باز بر این باورند که هنوز نمی توان عدم وجود اسرائیلیات در آراء فقهی منسوبین به امامان خود را تأئید نمایند .
اگر کار تصفیه در میان این مذاهبی که دارای کتب مشخص و معلومی از طرف امامان خود هستند اینقدر مشکل است، باید کار تصفیه ی این آب آلوده ای که به نام مذهب جعفری در میان مردم جریان یافته چقدر مشکل و زمانبر باشد؟ کاری که قرنهاست شروع شده و هنوز هم ادامه دارد.
شیعیان جعفری بعد از قرنها و برای اولین بار در سال ۱۳۵۷ش صاحب قدرت حکومتی در ایران شده اند و انتظار می رود این حرکت تصفیه و تربیت با بهره گیری از تجربیات سایر مذاهب اسلامی سرعت بیشتری به خود گیرد.
[۱] رجال کشی: ص۱۰۸٫
[۲] همان، ص۳۴۷٫
[۳] حرکیة العقل الاجتهادی: جعفر شاخوری، ص۱۸۶٫
[۴] قواعد التحدیث: غریفی، ص۱۳۵٫