ماه: اکتبر 2023

مقدماتی بر شناخت صحیح جهاد و اهل جهاد در آیات و احادیث و سخنان اهل فقه (۹)

به قلم: م. الکوردی

آیا جهاد هدف و غایت است یا وسیله؟

برخی در پاسخ می گویند: جهاد وسیله ای است بر حکم به شریعت،پس جهاد وسیله ای است برای رسیدن به اهداف دین و اینکه برای ما رسیدن به غایت دین و تحکیم شریعت را ممکن می کند.

ما در جواب کسانی که این ایده را دارند در جواب می گوییم:اولا این سوال که سوال کننده آن را پرسیده مستندی از شرع برای آن وجود ندارد و از اساس باطل طرح گردیده است. ثانیا.جهاد در یک وقت واحد و همزمان هم غایت است و هم وسیله.

بله جهاد وسیله است و وسیله صحیحی است که با دعوت محقق می شود. جهاد وسیله ای است صحیح وحید با دعوت. شیخ الاسلام ابن تیمیه می گوید: وَدِينُ الْإِسْلَامِ: أَنْ يَكُونَ السَّيْفُ تَابِعًا لِلْكِتَابِ. فَإِذَا ظَهَرَ الْعِلْمُ بِالْكِتَابِ وَالسُّنَّةِ وَكَانَ السَّيْفُ تَابِعًا لِذَلِكَ كَانَ أَمْرُ الْإِسْلَامِ قَائِمًا.[۱] یعنی: و دین اسلام: شمشیر(اسلحه) تابعی برای کتاب می شود. پس هنگامی که علم به کتاب و سنت آشکار گردید شمشیر(اسلحه) تابعی برای آن می شود(یعنی در راستای آن قرار می گیرد) و این امری است که اسلام را سرپا نگه می دارد و بر آن قائم و استوار است.و هم چنین می فرماید: فَقِوَامُ الدِّينِ بِكِتَابِ يَهْدِي وَسَيْفٍ يَنْصُرُ {وَكَفَى بِرَبِّكَ هَادِيًا وَنَصِيرًا} .[۲] ابن تیمیه می گوید که قوامیت و استحکام دین به کتابی است که هدایت می کند و به شمشیری است که نصرت می دهد.الله می فرماید: و همين بس كه خداي تو راهنما و ياور باشد.

در جایی دیگر می گوید: وَلِهَذَا كَانَ قِوَامُ الدِّينِ بِالْمُصْحَفِ وَالسَّيْفِ.[۳] یعنی: و اینگونه استحکام دین با مصحف(قرآن) و شمشیر محقق می شود.

هم چنین شیخ الاسلام ابن تیمیه در کتاب السیاسه الشرعیه می گوید: فعلى کل أحد الاجتهاد في اتفاق القرآن والحديد لله، ويطلب ما عنده مستعينا بالله في ذلك، ثم الدنيا تخدم  الدين.[۴] یعنی: پس بر همه اشخاص است اجتهاد  و کوشش در قرآن و حدید(آهن .مجاز از اسلحه است) خدا.در کتاب مجموع الفتاوی در ذکر آن باز فرموده است: فَإِنَّ قِوَامَ الدِّينِ بِالْكِتَابِ الْهَادِي وَالْحَدِيدِ النَّاصِرِ.[۵] قطعا استحکام دین به کتاب هدایت دهنده و آهن (اسلحه) نصرت دهنده و یاور است.

پس همچنانکه جهاد وسیله ای واحدی با دعوت است آنچنان هم هدفی است در کنار آن برای رسیدن به اهداف دین و دنیا.خود غایت و هدف در این راستا عبادتی مستقل و جداگانه ست.و در این باب احادیث و آیات  در فضایلش کثیر و بی شمار است .پس جهاد هدفی است برای دعوت و جهاد و هم وسیله ای است برای آن و به طور همزمان در ذات الوقت هم غایت است و هم وسیله.شیخ الاسلا م ابن تیمیه در این خصوص می فرماید: والأمر بالجهاد وذكر فضائله في الكتاب والسنة أكثر من أن يحصر.[۶] یعنی: و امر به جهاد و ذکر فضایلش در کتاب و سنت بیشتر از آن است که حصر ومحدود می گردد. و در جایی دیگر می گوید: وذلك لأ ن  اهم أمر الدين الصلاة والجها د؛ ولهذا كانت أكثر الأحادیث عن النبي صلى الله علیه وآله وسلم في الصلاة والجهاد.[۷] یعنی:از مهم ترین امور دین نماز و جهاد است و لهذا و به همین خاطر بیشترین احادیث پیامبر درود خدا بر او و آلش باد در مورد نماز و جهاد است.شیخ الاسلام ابن تیمیه در فتوایی دیگری می گوید: “الكتاب له الصلاة، والحديد له الجهاد؛ٌ ولهذا كان أكثر الآيات والأحادیث النبوية في الصلاة والجهادٌ وكان النبي : يقول في عیاده المریض: اللَّهُمَّ اشْفِ عَبْدَكَ ینکا لَكَ عَدُوًّا.[۸]قال علیه الصلاة والسلام: رَأْسُ الْامْرِ الْاسْلَامُ وَعَمُودُهُ الصَّلَاةُ وَذِرْوَةُ سَنَامِهِ الجِهَادُ.[۹].[۱۰]

.کتاب برایش نماز است و حدید برایش جهاد است بخاطر اینکه بیشترین آیات و احادیث پیامبر در مورد نماز و جهاد است و پیامبر در عیات مریض می فرمود:اللَّهُمَّ اشْفِ عَبْدَكَ ینکا لَكَ عَدُوًّا. و رسول الله می فرماید:راس امور اسلام است و ستونش نماز است و قله مرتفعش جهاد است.

جهاد هم غایت است و هم وسیله .

---

[۱] مجموع الفتاوى (۲۰ / ۳۹۲ – ۳۹۳).

[۲] مجموع الفتاوى (۲۰ /۳۹۱).

[۳] مجموع الفتاوى۲۸/۲۶۴- الناشر: مجمع الملك فهد لطباعة المصحف الشريف، المدينة النبوية، المملكة العربية السعودية-عام النشر: ۱۴۱۶هـ/۱۹۹۵م

[۴] السیاسه الشرعیه ص۲۴۵

[۵] مجموع الفتاوی۲۸/۳۹۶

[۶] مجموع الفتاوى: ج ۲۸ /ص ۳۵۲

[۷] مجموع الفتاوی ج ۲۸ / ص ۲۶۱

[۸] أخرجه أبو اٌو من حديث عبدالله بن عمر في كتاب الجنائز/ باب الدعاء عند المريض عند العيا دةٌ (۳/۱۵۵)برقم۳۱۰۹٫

[۹] أخرجه الترمذي في كتاب الإيمان/ باب حرمة الصلاة  5/11 برقم ۲۶۱۶

[۱۰] (مجموع الفتاوي۳۵/۳۶

اعلامیه امارت اسلامی افغانستان درباره بمباران و محاصره وحشیانه در نوار غزه در فلسطین

چند روزی است که مردم مظلوم و فقیر فلسطین مورد بمباران و حمله غاصبان اسرائیل قرار گرفته اند.
مردم آواره شده اند و هنوز هم گفته می شود که بیش از یک میلیون فلسطینی باید خانه های خود را ترک کنند، صدها زن، کودک و سالمند.
بسیاری شهید شده‌اند و خانه های زیادی ویران شده است.
به همین ترتیب محدودیت های اعمال شده توسط اسرائیل متجاوز علیه غزه تشدید شده و رهبران اسرائیل رسماً اعلام کردند که مواد غذایی، کالا، آب، دارو و نفت که همگی از منابع انسانی ضروری و اساسی هستند، به غزه اجازه ورود ندارند.
امارت اسلامی این قساوت بزرگ انسانی را به شدت محکوم می کند. بار دیگر با مردم مظلوم فلسطین ابراز همدردی و حمایت می کند و از بقیه جهان اسلام می خواهد که از مظلوم فلسطین حمایت کنند.
مراقب باشید و در این امتحان بزرگ الهی بی تفاوت نمانید.
همچنین، آن دسته از کشورها و سازمان هایی که در سایر کشورهای مستقل برای حمایت از حقوق بشر، به‌ویژه زنان و… مداخله می کنند و از موضوع حقوق کودکان برای دخالت در این کشورها استفاده می‌کنند، اما امروز در برابر خشونتی که بر زنان، مردان و کودکان فلسطینی  تحمیل می‌شود چه می‌کنند؟
آیا سکوت کرده اند یا از غاصبین حمایت می کنند؟
از اینجا معلوم می شود که در واقعیت موضوع حقوق بشر برای آنها مهم نیست، بلکه این شعار تنها زمانی به کار می رود که  به اهداف سیاسی و اطلاعاتی آنان گره بخورد وگرنه طبق نظر این سازمان‌های بین‌المللی، مردم فلسطین (کودکان، زنان و سفیدپوستان) انسان نیستند!
در این موضوع، جایگاه و اثربخشی سازمان ملل متحد و شورای امنیت نیز متاثر از کل جامعه بشری است.
تلاش برای آوارگی اجباری بیش از ۱٫۲ میلیون فلسطینی از مناطق شمالی نوار غزه و الحاق برنامه ریزی شده سرزمین های فلسطینی جنایت جنگی است و موضع ناکارآمد ساختارهای بین المللی در این زمینه نشان از شکست بی سابقه نظم بین المللی کنونی دارد.
امارت اسلامی افغانستان از همه جهان به ویژه کشورهای اسلامی و سازمان همکاری اسلامی می خواهد که موضوع فلسطین را هر چه زودتر حل کنند.
باید بررسی شود و برای جلوگیری از اقدامات وحشیانه و ناشایست اسراییل سریعاً همه چیز انجام شود، در غیر این صورت در نتیجه وضعیت کنونی آنجا، هر نوع اقدام بشردوستانه صورت می گیرد.
مسئولیت فاجعه بر عهده همه خواهد بود. والسلام

امارت اسلامی افغانستان
۱۴۴۵/۳/۲۹ ق
۱۴۰۲/۷/۲۲ ش.
۱۴/۱۰/۲۰۲۳

مقدماتی بر شناخت صحیح جهاد و اهل جهاد در آیات و احادیث و سخنان اهل فقه (۸)

به قلم: م. الکوردی

آیا جهاد فرض کفایه است یا فرض عین؟ وآیا جهاد امروزی فرض عین است یا کفایه؟

جهاد در راه الله دو حالت دارد:

۱-هجوم به دشمن در سرزمینشان و آغاز کننده قتال مسلمین باشند (براي نشان قدرت اسلام به کفار محارب با الله.یا برای افزایش خاک اسلام و تبدیل سرزمینهای کفار به دارلاسلام و تطبیق احکام و شریعت و دعوت مردم به اسلام و رساندن ندای حق به کفار در دارلکفرشان) یا به اصطلاح بدان طلب العدو و یا جهاد هجومی هم گویند.

 2-دفاع در برابر دشمن از سرزمین های اسلامی.

حالت اول: در این حالت جهاد و قتال فی سبیل الله فرض کفایه است: به این معنی است که اگر عده ای از مسلمین به پا خیزند جهاد و قتال از باقی مردم سقط خواهد شد.در مورد مقدار کفایه علمای اسلام فرموده اند: ومقدار الكفاية: أن ينهض للجهاد قوم يكفون في قتالهم، إما أن يكونوا جندالهم دواوين من أجل ذلك، أو قد أعدوا أنفسهم تبرعا.[۱] یعنی مقدار کفایه بدین معنی است که اگر عده ای از قوم و مردم به پا خیزند قتالشان کفایت می کند. و این قول در مورد این حالت از جهاد و قتال که فرض است قول عامه اهل علم اسلام است.[۲]

اما بعضي از اجماعی که بر آن شده است را نقل می نماییم. فخر الدين زيلعي حنفي (متوفى: ۷۴۳ هـ) مي فرمايد: الْجِهَادُ فَرْضُ كِفَايَةٍ ابْتِدَاءً یعْنِي يَجِبُ عَلَيْنَا أَنْ نَبْدَأَهُمْ بِالْقِتَالِ… وَعَلَيْهِ إجْمَاعُ الْأُمَّةِ وَكَوْنُهُ فَرْضًا عَلَى الْكِفَايَةِ… وَإِنَّمَا شُرِعَ لِإِعْلَاءِ كَلِمَةِ اللَّهِ تَعَالَى وَإِعْزَازِ دِينِهِ وَدَفْعِ الْفَسَادِ عَنْ الْعِبَادِ فَإِذَا حَصَلَ مِنْ الْبَعْضِ سَقَطَ عَنْ الْبَاقِينَ.[۳] جهاد فرض  کفایه است یعنی واجب است بر ما که آغاز کنیم به جنگیدن…بر آن اجماع امت است و مقامش فرض است بر کفایه(انجام آن توسط عده ای باعث سقط از بقیه می شود)…قطعا تشریع شده است برای اعلای کلمه الله بلند مرتبه و عزت و سربلندی دین و دفع فساد از بندگان خداست پس اگر حاصل شد برای عده ای و عده ای بدان رسیدند و حصول یافتند از بقیه مردم سقوط پیدا می کند.

امام قرطبی رحمه الله می فرماید: والذي استمر عليه الإجماع أن الجهاد على كل أمة محمد – صلى الله عليه وسلم – فرض كفاية.[۴] یعنی: اینکه برآن اجماع ادامه دارد اینکه جهاد بر همه امت محمد صلی الله (در این حالت) فرض کفایه است.ادله بر آن دو وجه است: ۱-مرحله سوم در تشریع مراحل جهاد را که سابقا ذکر نمودیم به آن ادله رجوع نمایید که به قدر کافی در مورد جهاد طلب سخن راندیم و این مرحله از جهاد فرض کفایه است. ۲-ادله بر اینکه جهاد طلب و آغاز قتال از سوی مسلمانان فرض کفایه است از قرآن وسنت و قیاس .اول از قرآن: قال تعالي: {لاَّ يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُوْلِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلاًّ وَعَدَ اللّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً{۹۵} دَرَجَاتٍ مِّنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً وَكَانَ اللّهُ غَفُوراً رَّحِيماً} {۹۶} النساء: ۹۵ – ۹۶/ الله مي فرمايد: برابر نيستند نشستگان غير معذور از مسلمانان و جهاد کنندگان در راه خدا با مال و جان خويش و خداوند فضيلت داده مجاهدان با مال و جان را بر نشستگان در مرتبه، و خداوند هر يکي را وعدهء نيک داده و مزد افزون داده خداوند مجاهدان بر نشستگان مزدي بزرگ مرتبه هايي از جانبش و آمرزش و بخشايش و خداوند آمرزندهء مهربان است. نساء: ۹۵ – ۹۶

وجه دلالت از آیه: علما در مورد این آیه می فرمایند: نشستگان از جهاد(طلب) گناهکار نیستند زیرا اگر فرض عین می بود(این نوع از جهاد) خداوند آنان را(قاعدین) گناهکار می شمرد.خداوند در قبال این جهاد الله می فرماید برایش نیکی در راه است.پس آیه دلالت بر فرضیت کفایی دارد.[۵]

دوم از سنت: از پیامبر به صحت ثابت شده است که ایشان در بعضی جنگها عده ای از صحابه را به پیکار می فرستاد و بعضی از صحابه هم قعود می کردند و آنان را نمی فرستاد .یعنی بعضی را می فرستاد و بعضی را می نشاند.در این مورد امام ابن کثیر در کتابش  به نمونه ای اشاره می فرماید: في غزوة مؤتة: سرية زيد بن حارثة في نحو ثلاثة آلاف إلى أرض البلقاء من أرض الشام.[۶] یعنی :در غزوه موته رسول الله زید بن حارث رضی الله عنه را با حدود ۳هزار نفر از صحابه به سرزمین بلقاء در سرزمین شام  فرستاد.

یک نکته: این غزوه به خونخواهی سفیر اسلام (عمیر ازدی رضی الله عنه)که به روم برای رساندن اسلام به هرقل پادشاه روم رفته بود،صورت گرفت و حضرت محمد ۳هزار نفر از اصحاب را به جهاد با رومی های ملعون فرستاد و آنان با لشکری ۱۰۰هزار نفری در مکانی به نام موته(در اردن کنونی و شام سابق قرار دارد) گرد هم آمدند و درگیری و جنگ شروع شد.

رسول الله صلي الله عليه وسلم در سنت از او ثابت است که: كانَ رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم إذا أَمَّرَ أَميراً على جيش أوْ سرية أَوْصَاه في خاصَّتِه بتقوى الله وبمن مَعَهُ من المسلمين خيراً ثمَّ قالَ : ” اغْزوا باسم الله في سبيل الله قاتلوا من كفر بالله.[۷]

ترجمه: پيامبرخدا صلي الله عليه و آله وسلم هرگاه اميري بر سپاه يا سريه اي تعيين مي کرد؛ او را به طور اختصاصي به رعايت تقواي خدا سفارش مي کرد و همراهان او را نيز به تقوا سفارش مي کرد، سپس مي فرمود: ” بنام خدا، در راه خدا جهاد کنيد، با کسي که به خدا کفر ورزيد جهاد کنيد”این حدیث طولانی است و تا جایی که به بحث ما مربوط است ذکر نمودیم.

رسول الله هم چنین می فرماید: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: مَنْ جهَّزَ غَازِياً في سَبِيلِ اللَّه فَقَدْ غَزَا وَمَنْ خَلَفَ غَازِياً في أَهْلِهِ بِخَيْرٍ فَقَدْ غَزَا».[۸] یعنی: رسول الله صلي الله عليه وسلم فرمود: هر کس رزمنده اي را در راه خدا ساز و برگ دهد، در واقع جهاد کرده است. و آنکه بوجهي پسنديده سرپرستي فاميل غازيي را بنمايد، در واقع جهاد کرده است.دلالت این حدیث بر این است که بعضی با جان می توانند جهاد کنند بعضی با تجهیز مالی جنگ و بعضی با سرپرستی خانواده مجاهدین و این احادیث از سنت دلالت بر فرض کفایه بودن جهاد در حالت جهاد طلب است و با رفتن بعضی به جهاد از گردن بقیه ساقط می گردد.

ادامه خواندن مقدماتی بر شناخت صحیح جهاد و اهل جهاد در آیات و احادیث و سخنان اهل فقه (۸)/ آیا جهاد فرض کفایه است یا فرض عین؟ وآیا جهاد امروزی فرض عین است یا کفایه؟

ترویست یا هراس افکن بودن خوب است یا بد؟

به قلم: سیروان

امروزه با آنکه صهیونیستهای سکولار با حمایتهای آشکار آمریکای سکولار و سایر سکولاریستهای جهانی و منطقه ای متحد با آمریکا بدترین جنایات را در غزه مرتکب می شوند با این وجود مجاهدین فلسطینی را که از خود در برابر این اشغالگران جنایتکار دفاع می کنند تروریست می نامند.

حالا تروریست به چه معناست؟ آیا خوب است یا بد؟  

کلمه ترور فرانسوی است و تروریست را در  زبان دری و فارسی به: دهشت افکن، هراس افکن ، وحشت گرا، عامل ترور  و تراسننده ترجمه کرده اند. این کلمه هم مثل بسیاری از اصطلاحات متعدد دیگر دو معنی مختلف دارد: مثلاً قاتل:

کشتن قاتل توسط ولی دم یا توسط حکومت اسلامی یا کشتن یا کفار محارب یا اهل بغی بر اساس ظوابط شرعی صحیح است؛ اما کشتن مسلمین و اهل ذمه و اهل عهد و پیمان صحیح نیست.

در اینجا اگر کسی یک کافر حربی را بکشد به او نمی گوئیم قاتلی که باید قصاص شود اما اگر مسلمان یا یکی از اهل عهد را به ناحق بکشد چه؟

یا اغتیال و ترور دشمنان توسط رسول الله صلی الله علیه وسلم صحیح است اما ترور عمربن خطاب و علی ابن ابی طالب و عثمان بن عفان و سایر مومنین صحیح نیست . هر دو ترور است اما یکی از آنها رد شریعت اسلام صحیح است و دیگری غلط؛ اما از نگاه کفار و دشمنان ترور عمر و علی و عثمان و اسامه بن لادن و عبدالله عزام و… صحیح است و ترور انورسادات و ربانی و احمدشاه مسعود و… اشتباه و غلط .

ترساندن و وحشت افکنی و فریضه ی «ارهاب» هم همین گونه است:

اگر با اسلحه و قدرت نظامی باعث ترساندن دشمنان الله و دشمنان خودمان شویم در واقع به فریضه ی ارهاب و وحشت افکنی عمل کرده ایم اما چه کسانی را دچار ترس و وحشت و هراس کرده ایم: وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخيل ترهبون به عدو الله وعدوكم وآخرين من دونهم لا تعلمونهم الله يعلمهم.

اما اگر با یک حرکت ناگهانی و صرفاً برای خنده یک مسلمان را بترسانیم کار اشتباهی کرده ایم و کارمان درست نیست حالا چه رسد به اینکه با سنگ یا چوب یا ماشین یا اسلحه و… بخواهیم او به ناحق بترسانیم.

در اینجا از نظر ما هراس افکنی و ارهاب و تروریست بودن و ترساندن کفار و دشمنان حق ماست و یک وظیفه و یک فریضه است و عاملی پیشگیرنده است اما ترساندن به ناحق مسلمین توسط هر کسی باشد کار درستی نیست.

کفار هم همین نگرش را دارند؛ خودشان با انواع جنگها و اسلحه ها و بمبها و هواپیماها اگر باعث ترساندن مسلمین مجاهد و اهل دعوت و جهاد شوند در نظرشان کاری خوب و بازدارنده است به همین دلیل میلیاردها دلار صرف هزینه های نظامی می کنند؛ اما اگر یک مومن اهل دعوت و جهاد با یک سنگ یا یک کارد و یک کلاشینکف ساده آنها را بترساند در نظرشان بد است و به او می گویند تروریست البته در معنی بد آن .

به همین دلیل است که دکتر عبدالله عزام تقبله الله می گفت: ما دهشت افکن و هراس افکن و ارهابی هستیم و دنیا بداند که ما ارهابی هستیم ….و بعد از تلاوت آیه ی: وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخيل ترهبون به عدو الله وعدوكم وآخرين من دونهم لا تعلمونهم الله يعلمهم. می گوید: پس ارهاب و دهشت افکنی فریضه ای در دین الله است.

در این صورت ارزش این موشکها و قدرت نظامی دارالاسلام ایران را بدانید؛ اینها هستند که به عنوان یک عامل بازدارنده از حملات دشمنان جلوگیری کرده اند و گرنه ایرانی که در زمان پهلوی ها توسط آمریکا و شوروی و انگلیس اشغال شده بود در این زمان هم به سادگی می توانست مثل لیبی و عراق و افغانستان و غیره اشغال شود .