علت ناچیز شمردن علم توسط فاروقی؛ حرکت جیش العدل در مسیر قتال الفتنه
به قلم: براهندک بلوچ
یکی از اصول و پایه های اسلام داشتن علم قبل از گفتن هر سخن و قبل از انجام هر عملی است که فقهاء و علمای کرام این اصل و قاعده را از این آیه ی شریفه رفته اند که الله عزوجل می فرماید:
- فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ (محمد/۱۹) پس علم داشته باش که هیچ خدایی جز الله نیست؛
- و باز الله جل جلاله می فرماید: إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (فاطر/۲۸) در میان بندگان تنها علماء، از خدا، ترس آمیخته با تعظیم دارند
- و باز جل جلاله می فرماید: وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ (عنکبوت/۴۳) به جز علماء کسی در آنها تعقل نخواهد کرد.
پس الله با علم شروع کرد و العلم در منهج اهل سنت و جماعت یعنی قرآن و احادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه وسلم و شریعت اسلام که باید شخص این علم را به دست بیاورد، رسول الله صلی الله علیه وسلم در اهمیت تلاش جهت بدست آوردن این علم می فرماید: من سلَكَ طريقًا يلتمسُ فيهِ علمًا سَهَّلَ اللَّهُ لَهُ طريقًا إلى الجنَّةِ؛[۱] هر کسی راهی را در پیش گیرد تا به سبب آن علمی بیاموزد الله برای او راهی به سوی بهشت را برای او آسان می کند، و باز در حدیث شریف است که رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: من يردِ اللَّهُ بِهِ خيرًا يفقِّهْهُ في الدِّينِ.[۲] هر كسى كه الله متعال اراده ی خير به او داشته باشد، او را در دين فقيه مى گرداند.
صفوان بن عسال مرادي رضي الله عنه مي گويد: نزد پيامبر صلى الله عليه و سلم آمده و ايشان در مسجد بر گليم قرمز رنگش تکيه زده بود. به او عرض کردم: آمده ام تا علم فراگيرم. آن حضرت صلى الله عليه و سلم فرمود: مَرحَبًا بطالِبِ العِلْمِ، إنَّ طالِبَ العِلْمِ تَحُفُّه المَلائِكُة بأجنِحَتِها.[۳] مرحبا و خوش آمد به طالب علم، طالب علم را فرشتگان با بال هايشان احاطه مي کنند.
اینجاست که می توانیم به این سوال الله جل جلاله پاسخ دهیم که می فرماید: قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ ۗ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ (زمر/۹) بگو: آیا کسانی که علم دارند، با کسانی که نمی‌دانند، برابر و یکسانند؟! (هرگز ). تنها خردمندان ( فرق اینان را با آنان تشخیص می‌دهند، و از آن) پند و اندرز می‌گیرند.
پس قطعاً کسانی که علم دارند با کسانی که علم ندارند برابر و مساوی نیستند به همین دلیل است که فقهاء و علمای بزرگ ما در اثار و کتابهای حدیثی خود مثل بخاری در صحیح بخاری شریف بابی تحت عنوان «باب العلم قبل القول والعمل» به وجود آورده اند. یعنی داشتن علم قبل از آنکه سخنی بگوئیم و قبل از آنکه عملی انجام بدهیم.
کسی که مثلاً علم به پزشکی نداشته باشد و در مورد آن صحبت کند قطعاً بیهوده گویی می کند و کسی هم که در علم پزشکی وارد نباشد و دست به عمل جراحی بزند مجرمی است که با جان مردم بازی می کند، حالا در مساله ای چون جهاد که با جان و ناموس و مال و آبرو و خاک و وطن صدها و بلکه هزاران مسلمین سروکار دارد آیا شخص نباید قبل از عمل، در علم شرعی الجهاد وارد و آگاه باشد؟
شیخ ابومصعب سوری تقبله الله که سابقه ی مشخصی در عضویت در اخوان المسلمین سوریه و عضویت در جماعتهای جهادی اخوانی در سوریه چون الطلیعه المقاتله در دهه ی ۱۳۵۰شمسی را در کارنامه ی خود دارد و در دهه ی ۱۳۶۰ش هم کارنامه ای درخشان در اخوان المسلمین سوریه و دیدار با دکتر عبدالله عزام و شیخ اسامه بن لادن در پیشاور پاکستان و جهاد افغانستان را در کارنامه ی خود ثبت کرده است می گوید:
” شناخت و علم به مهمترین سلاح این زمان تبدیل شده است، و امکان ندارد که افراد جاهل و ناآگاه بتوانند این جنگ و درگیری را فرماندهی کنند هر اندازه اخلاص هم داشته باشند. این نتیجه ای است که پس از تجربه شخصی و طولانی به آن رسیده ام (الله عزوجل اخلاص و قبول را نصیب فرماید) این مدت را در وسط درگیری های تجربه بیداری اسلامی از سال ۱۹۸۰م تا به حال اواخر ۲۰۰۴م گذرانده ام. همچنین از راه شرکت حضوری در فعالیتهای جریان جهادی معاصر در این مدت که بسیار حائز اهمیت می باشد این تجربه را بدست آورده ام.“
اگر کسی بدون علم و فقه الجهاد و بدون علم شرعی وارد میدانهای جهاد شود به سادگی «جهاد فی سبیل الله» را تبدیل به «قتال الفتنه» و مصیبت و آفت و بلائی برای مسلمین می کند، اگر کسی هنوز نمی داند مفهوم «اهل جماعت» بودن یعنی چه؟ و هنوز نمی داند بر اساس منهج اهل سنت و جماعت چگونه باید به وظیفه ی امر به معروف و نهی از منکر در سطح حکومتی با دست یا زبان یا قلب آگاه و واقف باشد، مسیری که می رود همان مسیر اغتشاشگران و فتنه گران و قتال الفتنه خواهد بود که در آن، چه کشته شوی و چه بکشی جزو قاتلین فتنه گرخواهی بود.
رسول الله صلی الله علیه وسلم از کسانی صحبت می کند که «هُمْ مِنْ جِلْدَتِنَا، وَيَتَكَلَّمُونَ بِأَلْسِنَتِنَا» هستند یعنی از خودمان هستند و با همین زبان دینی و مذهبی خودمان صحبت می کنند اما اموری شایسته را با اموری ناشایسته و غیر شرعی مخلوط کرده اند و از راهنمائی هائی غیر از راهنمائی های رسول الله صلی الله علیه وسلم استفاده می کنند «قَوْمٌ يَهْدُونَ بِغَيْرِ هَدْيِي، تَعْرِفُ مِنْهُمْ وَتُنْكِرُ» و اینگونه با چنگ زدن به بدعت فرقه گرائی و ریختن به ناحق خون انسانها و طی کردن مسیر انحرافی، مومنین را به جهنم دعوت می کنند؛ چون الله تعالی هرگز از خون به ناحق ریخته شده گذشت نمی کند حتی اگر خون خودت باشد، این به اضافه ی دهها جرم دیگری که این فرقه ها و گروهها مرتکب می شوند شخص را مستحق عذاب دیدن در جهنم به اندازه ی جرمش می کند « دُعَاةٌ عَلَى أَبْوَابِ جَهَنَّمَ، مَنْ أَجَابَهُمْ إِلَيْهَا قَذَفُوهُ فِيهَا» به همین دلیل رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد این گروههای مختلف و متفرق می فرماید «فَاعْتَزِلْ تِلْكَ الفِرَقَ كُلَّهَا»[۴] از تمام این فرقه ها دوری و کناره گیری کن.
امروزه در میان بلوچهای ما فرقه های مختلفی چون حرکت انصار و سپاه صحابه و انصار الفرقان و جیش العدل و دهها فرقه ریز و درشت دیگر سر برآورده اند که با نام جهاد و جنگ، در مسیری غیر از مسیر رسول الله صلی الله علیه وسلم در حرکت هستند و بدعتهایی هستند که می خواهند خودشان را تبدیل به سنت کنند، امام اوزاعی رحمه می گوید: «إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ، فَلَمْ يُنْكِرْهَا أَهْلُ الْعِلْمِ صَارَتْ سُنَّةً»[۵] اگر بدعتها آشکار شدند، و اهل علم و علماء آنها را انکار نکنند (در میان مردم جاهل) تبدیل به سنت (و روش پسندیده) می شوند.
هر کسی بدون علم وارد میدانهای جهاد شود دچار بدعت شده است، وجود گروههای متفرق و متعدد بدعت است، قتال الفتنه که ثمره ای جز کشت و کشتار کور و خرابی و حرکتهای ایزائی ندارد یک بدعت بزرگ است و سکوت علماء در برابر این بدعتها باعث می شود بین مردم جاهل به شریعت تبدیل به سنت و روشی خوب شوند و به این شکل ما شاهد قربانی شدند مردم خود و نا امنی های ویران کننده باشیم.
باید بدانیم که در همان قدم اول، یکی از مشخصه های بارز این فرقه های مسلح موجود در میان بلوچها ضعیف شدید علمی آنهاست، این فرقه هایی که مشغول «قتال الفتنه» هستند حتی از یک هیئت شرعی معتبری برخوردار نیستند و چنانچه یک مولوی دارای علمی هم فریب بخورد و وارد این گروهها شود طولی نمی کشد که با آشنایی با واقعیت این گروهها از این گروهها جدا می شود؛ به همین دلیل این گروهها سعی می کنند مساله ی علم و عالم بودن در امری مهم چون جهاد را نادیده بگیرند یا آنرا کم اهمیت و ناچیز جلوه بدهند.
در کلیپ صوتی جدید صلاح الدین فاروقی رئیس دارودسته ی جیش العدل با موضوع سطوح مختلف جهاد، به صورت واضح می شنوید که می خواهد به پیروانش بفهماند که علم جهاد اهمیت چندانی ندارد و داشتن علم در زمینه ی جهاد را دست کم می گیرد و با سخنان دغلبازی عجیبی می گوید که اگر وارد میدانهای جنگ مسلحانه شوی: به فهم جهاد دست پیدا می کنی که نه عالم جهاد به آن دست پیدا می کند و نه کسی که جزبه ی جهاد دارد.
ای مسلمین، ای انسانهای صاحب عقل از هر فکر و دین و مذهبی هستید: آیا امکان دارد شخصی به یک متخصص جراح، یا به یک مهندس زبر دست یا به یک مجتهد و فقیه و یک مجاهد و یک فرمانده ی مجاهد و غیره تبدیل شود بدون داشتن علم؟ آیا داشتن علم پایه و اساس برای حتی انجام دادن یک وضوی ساده نیست؟
نبود علمای معتبر شرعی در میان دارودسته ی فاروقی و سایر دسته های مسلح دیگر بلوچ، و «قتال الفتنه» ای که آنها با شعار جهاد فی سبیل الله در حال انجام آن هستند، آنها را در چنان تنگناهی قرار داده است که به همین سادگی جایگاه و اهمیت علم را ناچیز نشان دهند، بخصوص علم جهاد مسلحانه که یکی از شاخه های فریضه ی امر به معروف و نهی از منکر است که حتماً باید بر اساس علم و منهج اهل سنت و جماعت صورت گیرد و گرنه تبدیل به «قتال الفتنه» ای می شود که چندین سال است در حال مشاهده ی آن هستیم.
[۱] مسلم ۲۶۹۹
[۲] صحيح الترمذي ۲۶۴۵
[۳] أخرجه الطبراني (۸/۶۴) (۷۳۴۷) و احمد و المنذري، الترغيب والترهيب 1/75
[۴] متفق علیه / البخارى (۳۶۰۶ ، ۷۰۸۴) ومسلم (۱۸۴۷)
[۵] الخطيب البغدادي (المتوفى: ۴۶۳هـ)، شرف أصحاب الحدیث: (۱۷/۱) الناشر: دار إحياء السنة النبوية – أنقرة/ از سخنان امام اوزاعی رحمه الله