اطاعت از رهبر دارالاسلام و زیر دستان او چی حکم دارد؟
کاتب: أبومحمود کندزی
دارالاسلام سرزمینی است که بر اساس فقه یکی از مذاهب اسلامی اداره می شود، قانون اساسی آن فقه یکی از مذاهب اسلامی است رهبر آن هم مسلمان است.
با این شرط اساسی، اطاعت کردن از امیر و رهبر حاکم بر دارالاسلام فرض است، یکسان می‌باشد اگر رهبر باشد، یا والی باشد و یا امیران پایین تر از آنها باشند، که از هر کدام در جای خود اطاعت می‌شود. الله تعالی می‌فرماید: يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡۖ (نساء/۵۹)ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از الله و پیامبر و کارگزاران (و فرماندهان مسلمانِ) خود اطاعت کنید.
در حدیث بخاری و مسلم روایت شده، که این آیه در مورد عبدالله بن حذافة بن عدي السهمی (رضی الله عنه) نازل شده بود، وقتی که او را رسول الله ﷺ بر یک سریه (جماعة) امیر مقرر کرده بود.
از سلف نقل است که مراد از {وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ} در این آیه امیران می‌باشد که شامل رهبر، والی، قاضی و امیر جماعت؛ همه می‌شود.
امام ابن جریر الطبری (رحمه الله) با سند خود از ابوهریرة (رضی الله عنه) نقل کرده، که مراد از آن امراء (فرماندهان) است[۱].
امام شوکانی (رحمه الله) می‌گوید: “وأولي الأمر: هم الأئمة والسلاطين والقضاة و کل من کانت له ولایة شرعية لا ولاية طاغوتية ، والمراد طاعتهم فيما یأمرون به ینهون عنه ما لم تمن معصية ، فلا طاعة لمخلوق في معصية الخالق”.[۲] مراد از اولی الأمر خلفاء، بزرگان و قاضیان و هر کسی که امیر شرعی باشد نه امیر طاغوتی؛ است، که مراد از آن طاعت کردن از امر و نهی آنهاست، تا زمانی که (فرمان بر) معصیت نباشد، زیرا در نافرمانی الله تعالی سخن مخلوق پذیرفته نمی‌شود.
و در حدیث هم نقل شده: عن ابن عمر ، قال: قال رسول الله ﷺ: السمعُ والطاعةُ حقٌّ على المرْءِ فيما أحَبَّ أوْ كرِهَ ما لمْ يُؤْمَرْ بِمعصيةٍ ، فإذا أُمِرَ بمعصيةٍ فلا سمْعَ عليه ولا طاعةَ.[۳]
ترجمه: از این عمر (رضی الله عنهما) نقل شده که می‌گوید: که رسول الله ﷺ فرمود: بر انسان مسلمان اطاعت از امیر و پذیرفتن حمم او لازم است، در هر آن چیزی که می‌پسندد یا نمی‌پسندد، تا زمانی که به گناه فرمان داده نشده باشد، اگر به گناه فرمان داده شد، پس اطاعت کردن و پذیرفتن حکم امیر بالایش لازم نیست.
در حدیث دیگر وارد شده که رسول الله ﷺ می‌فرماید: مَن أطاع الأمیر فقد أطاعني ومَن عصی الأمیر فقد عصاني.[۴] کسی که اطاعت امیر را کرد، پس او از من اطاعت کرد، و کسی که نافرمانی امیر را کرد، پس از من نافرمانی کرد.
احادیث در این باب زیاد هستند؛ مهم این است که ایین فریضه ی فراموش شده نزد بسیاری از مومنین باید زنده شود بخصوص هم اکنون که دارالاسلام ایران و افغانستان از سوی آمریکا و مزدوران آمریکا مورد انواع تهاجمات جنگ فکری و روانی قرار دارد و حتی تهدید به تهاجم نظامی هم می شوند.
با آنکه اطاعت در غیر معصیت الله از رهبر دارالاسلام در هر حالتی فرض است اما در زمان حاضر این اطاعت باید همچون یک اولویت مورد توجه مومنین قرار گیرد و در کنار دارالاسلام بر علیه آمریکا و اسرائیل و مزدورانشان ایستاد شد.
[۱] تفسیر الطبری: ۴۹۷/۸
[۲] فتح القدیر: ۵۵۵/۱
[۳] متفقٌ عَليهِ
[۴] صحیح البخاری: ۷۱۳۷