تێگەیشتنی هەلەی سەلەفیەکان لە قورئان و فەرمودە بەتایبەتی لەمانای (وەلی ئەمر)!
ئا : بارزان . ر
ئایا لە ئیسلامدا بەکێ ئەوترێ وەلی ئەمری موسلمانان؟
ئایا سیکولاره کان (علمانیەکان) بەپێی شەرعی خوا بە وەلی ئەمر دا ئەنرێن؟
وەلامی ئەم پرسیارە بەکورتی:
سەرەتا با سەیری ئەم ئایەتەبکەین لە قورئاندا کە خوای گەورە ئەفەرموێت:
( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا ﴿٥٩﴾ – سورة النساء)
واتا:
ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه، فه‌رمانبه‌رداری خوا و فه‌رمانبه‌رداری پێغه‌مبه‌رو فه‌رمانڕه‌واکان بکه‌ن که له خودی خۆتانن، خۆ ئه‌گه‌ر له شتێکدا بوو به کێشه‌تان، ئه‌و کێشه‌یه بگێڕنه‌وه بۆلای خواو پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی صلی الله علیه وسلم، (که پیاده کردنی قورئان و سونه‌ت ده‌گه‌یه‌نێت)، ئه‌گه‌ر ئێوه باوه‌ڕتان به خواو ڕۆژی قیامه‌ت هه‌یه، (ره‌فتار کردنتان) به‌و شێوه‌یه چاکترو ڕونترو ڕه‌وانتره.
لێرەدا با سەرنجبدەینە ( وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ – فەرمانرەواکان لەخۆتانبن) لەگەل ( فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ – بۆ هەموو کێشەیەك بگەرێنەوە سەر قورئان و فەرموودە) ئەوکات زۆر بەئاسانی تێدەگەین کە وەلی ئەمر دەبێت موسلمانێك بێت حوکم بە قورئان و فەرموودەبکات، بۆیە خوای گەورە ئەفەرموێت ئەگەر ناکۆکی و کێشەیەکتان هاتە پێش لە هەرشتێكدا ئەوا بگەرێنەوە سەر قورئان و فەرموودە، کەواتە لەم ئایەتە بە روون و ئاشکرا خوای گەورە بۆی بەیان کردووین کە ئەوکەسانەی شیاوی ئەوەن ببن بە وەلی ئەمری موسلمانان پێویستە ئەم سێ مەرجانەی تێدا بێت،
یەکەم: دەبێت وەلی ئەمرەکە موسلمانێکی پابەند بێت.
دووەم: دەبێت لە حوکمرانیدا تەنها حوکم بە قورئان و فەرمودەبکات.
سێ یەم: دەبێت بۆ هەموو کێشەکان( ئابوری، ،سیاسی، کۆمەلایەتی، زانستی، هیتد..) داوەریەکە بگەرێتەوە بۆ قورئان و فەرمودە لەوێ چارەسەریان بۆ بکرێت.
هەر لەبەر ئەوەشە نە غەیرە موسلمانێك ئەتوانێ ببێتە وەلی ئەمری موسلمانان وەهەروەها نە موسلمانێكیش بە وەلی ئەمری موسلمانان هەژماردەکرێت ئەگەر غەیری ئیسلام بەرنامەی بێت، چونکە ئەم سێ مەرجەى تێدا نیە کە بەیەکەوە نوساون (موسلمان + حوکمی ئیسلام + دادگای ئیسلام) ، بۆیە هەر کامێکیان لێ جیابکەیتەوە هەرگیزا و هەرگیز قەبول ناکرێت چونکە دەستکاری کردنە لەو مەرجانەی کە خوای گەورە دایناون بۆ وەلی ئەمر.
با بچینە سەر خودی ئەم سەرکردە سیکولارانه ی (علمانیانەی) لە وولاتی موسلمانان حوکم ئەکەن بابزانین بە وەلی ئەمر هەژمار دەکرێن لە روانگەی شەرعەوە؟
بە گوێرەی ئەم سێ مەرجەی کە خوای گەورە لە ئایەتی (٥٩ – النساء) دایناون بۆ وەلی ئەمر ئەوا بەهیچ شێوەیەك سیکولاره کان (علمانیەکان) بە وەلی ئەمر هەژمار ناکرێن چونکە:
سیکولاره کان (علمانیەکان) خاوەنی بەرنامەی غەیری ئیسلامن و باوەریان بە هیچ شێوەیەك بە حوکمی ئیسلام نیە بۆیە ئەگەر خۆی بە موسلمانیش بزانێت هەر بەوەلی ئەمر هەژمار ناکرێت چونکە علمانیەکان حوکم بە قورئان و فەرمودە ناکەن بەلکو حوکم بە دیموکراسی و سۆسیالیستی و لیبرار و هیتد… ئەکەن، وە ئەگەر سیکولاره کان (علمانیەکان) کێشەیەك هاتە پێشیان بەتەئکید ناگەرێنەوە بۆ قورئان و فەرمودە بەلکو دەگەرێنەوە بۆ سەر یاسا و قانونی غەرب و ئەمەریکا، کەواتە علمانیەکان بەئاشکرا دژی ئەم ئایەتە ئەوەستنەوە کە خوای گەورە ئەمفەرموێت ( فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ) بۆیە ئەگەر مەرجی یەکەمیش جێگای گومان بێت کە موسلمان بونیەتی بەلام هیچ موسلمانێك گومانی لەوە نیە کە مەرجی دووەم و سێ یەمیان تێدانیە کە بریتیە لە حوکم کردن بە قورئان و فەرمودە لەگەل هێنانەوەی چارەسەری کێشەکان بۆلای دادگای ئیسلام ( قورئان و فەرمودە).
بۆ دلنیایی زیاتری موسلمان کە گومان لەوە نەکەن علمانیەکان بە وەلی ئەمر هەژمار ناکرێن با سەرنجێك بدەینە سورەتی مائیدە کە خوای گەورە بەشێوەیەکی زۆر مەترسیدار پێناسەی ئەو کەسانە ئەکات کە حوکم بە ئیسلام ناکەن،
خوای گەورە ئەفرموێت:
١- وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ ﴿٤٤﴾ – سورة المائدة
٢- وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿٤٥﴾ – سورة المائدة
٣- وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿٤٧﴾ – سورة المائدة
واتا:
١- جا ئه‌وه‌ی حوکم و داوه‌ری به‌و به‌رنامه‌یه نه‌کات که خوا ڕه‌وانه‌ی کردووه، ئه‌و جۆره که‌سانه له ڕیزی کافراندان.
٢- (بێگومان) ئه‌وه‌ی حوکم و داوه‌ری نه‌کات به‌و به‌رنامه‌یه‌ی که خوا ڕه‌وانه‌ی کردووه، ئا ئه‌وانه له ڕیزی سته‌مکاراندان.
٣- جا ئه‌وه‌ی حوکم و داوه‌ری نه‌کات به‌و به‌رنامه‌یه‌ی که خوا ڕه‌وانه‌ی کردووه، ئا ئه‌وانه ناپاک و تاوانبارو گوناهکارن).
کەواتە: خوای گەورە ئەوکەسانەی حوکم بە ئیسلام ناکەن بە کافر و زالم و فاسق هەژماری کردوون، سەرنجبدەن خوای گەورە قەبولی نیە حوکم بە تەوارت و بە ئینجیل بکرێت لەکاتێکدا تەورات و ئینجیل خوای گەورە خۆی رەوانی کردووە، جاوەرە واز لە قورئان بهێنین شوێنی حوکمی سیکولاریسم (علمانیەت) بکەوین کە بەرنامەی دەستکردی مرۆڤەکانە؟!!! بەراستی هەرکەسێك وا بیر بکاتەوە ئەوکەسە تەواو کەوتۆتە جەهلەوە.
با سەرنجی ئەم ئایەتانەش بدەین بۆ ئەوەی تەواو دڵنیا بینەوە لەوەی کە خوای گەورە هەرگیز رێگا بە هیچ مەخلوقێك نادات لەسەر زەوی حوکمی مرۆڤ بکات جگە لە زاتی پاکی خۆی بۆ نمونە خوای گەورە دەفەرموێت:
١- وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِن شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ (١٠) – سورة الشوری
٢- إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلّهِ (٦٨) – سورة یوسف
واتا:
١- له‌هه‌ر شتێکدا کێشه‌و ڕای جیاوازتان هه‌بێت، سه‌رئه‌نجامی بڕیاره‌که‌ی بۆ خوا خۆی ده‌گه‌ڕێته‌وه (له توێی قورئان و سوننه‌تدا چاره‌سه‌ری کێشه‌کان ڕوونکراوه‌ته‌وه).
٢- بەتەئکید حوکم تەنها بۆ خوایە.
ئیتر ئەمانەی باسمکرد هەموی ئایەتی خوای گەورەن هیچ کەس مافی ئەوەی نیە بەسەر ئەم ئایەتانە پازبدات بە ئارەزوی خۆی فتوا بدات، بۆیە گومانتان لەوە نەبێت ئەگەر سەرکردیەك سیکولار(عه لمانی) بێت یان هەر ئاینێکی تری غەیری ئیسلام بێت خوای گەورە لەسەر موسلمانانی قەدەغەکردوە شوێنی بکەون یان بە وەلی ئەمری خۆیان هەژماری بکەن.
جگە لەم ئایەتانەش بە سەدان فەرموودە و قەولی سەحابە هەن کە زۆر بە روون و ئاشکرایی باسی حاکمیەتیان کردووە بەلام نامەوێت بابەتەکە زۆر درێژ بێتەوە.
هەلەی سەلەفیەکان دەربارەی وەلی ئەمر چیە؟
سەلەفیەکان زۆر بەهەلەداچوون لەوەی کە ووشەی وەلی ئەمر بۆ سەرکردە سیکولاره کان (علمانیەکان) بەکار ئەهێنن بۆیە سەلەفیەکان ئێستا لەبەردەم چەند پرسیارێك دان:
١- ئەگەر سەرکردەیەکەی سیکولاری (علمانی) لە کوردستان وەلی ئەمر بێت ئایا کام خەلیفە ئەم وەلی ئەمرەی داناوە؟ ئەی خەلیفەکە کێ یە و خیلافەتەکە ناوی چیە؟
٢- ئایا لەکوردستان سیستەمی خیلافەت و شورا و بەیعەتدانی ئیسلامیە؟ یان سیستەمی دیموکراسی و هەلبژاردن و پەرلەمانی سیکولاریسی یه (علمانیە) ؟ وەلی ئەمر ئەسل لەکامیاندا هەیە؟
٣- ئایا پرۆژەی دەنگدانی دیموکراسی بۆ دیاری کردنی وەلی ئەمرە یان سەرۆك؟
٤- ئایا تەنها موسلمانان دەنگیان داوە بەم سەرۆکە یان یەزیدی و مەسیحی و جولکە و زەردەشتی و مولحید و ئاشوری و کلدانی و کاکەیی یارسانی و علمانی و هیتد ؟
٥- سەلەفیەکان خۆیان ئەلێن سیکولاریسم (علمانیەت) کوفرە ئایا لە پرۆژەی دەنگدانی سیستەمی دیموکراسی سیکولاریسم (علمانیەت) کاتێك سەرۆکێك هەلدەبژێرن دەکرێت شەرعیەت بەم نەتیجەیە بدەیت کە لەم پرۆژە کوفرە دەر دەچێت؟
٦- سەلەفیەکان نوێژ لە دوای ئیمامێکی سۆفی یان حیزبی ئیسلامی ناکەن و ئیعتیراف بە ئیمامیەتەکەی ناکەن، ئەی چۆن ئیعتراف بە سەرکردەیەکی سیکولار (علمانی) دەکن و بەوەلی ئەمر و ئیمامی خۆتان ئەزان؟
٨- ئێستا هەرێمی کوردستان سەر بەعێراقە هێشتا نەبۆتە دەوولەت ئایا ئەگەر سەرۆکی هەرێم وەلی ئەمر بێت ئەی سەرۆکی شیعەی عێراق چیە؟ خەلیفەیە؟ ئەگەر خەلیفە نیە ئەی چیە وەلی ئەمرە؟ ئایا دەکرێت لە یەك وولاتدا دوو وەلی ئەمر هەبێت؟ ئێستا خەلکی عێراق بەگشتی بەیعەت بەکامیان بدات بەغدا یان هەولێر؟
٩- ئەو کەسانەی لە هەلبژاردنەکان دژی سەرۆك دەنگیان بە کەسێکیتردا بۆ سەرۆکایەتی ئایا دەنگدەرەکان خەواریجن؟
پرسیار گەلێکی زۆر هەن بەلام بۆ ئەوەی بابەتەکە درێژ نەبێتەوە ئەوەندە بەسە.
هەلەیەکی تری زەقی سەلەفیەکان:
سەلەفیەکان وا پێناسەی وەلی ئەمر دەکە دەلێن: وەلی ئەمر واتا کار بەدەست یان خاوەن بریار ئاخر ئەم پێناسەیە تەنها پێناسەیەکی زاراوەییە واتا تەرجومەکەی لە عەرەبی بۆ کوردی ئەم پێناسەیە پێناسەیەکی شەرعی و دینی نیە جگەلەوەش ووشەی (مِنكُمْ) باس ناکەن، هەموو پێناسەی وەلی ئەمریان تەنها لە کاربەدستێك کۆ کردۆتەوە، کە لەراستیدا شتی وا نیە لە ئیسلامدا بەلکو پێناسەی وەلی ئەمر لە ئیسلامدا بەو مەرجانەبوون کە لەسەرەوە ئاماژەم پێکردووە، چونکە ئەگەر ئەم قسەیە راست بێت هەر کەسێك کاربەدەستبوو یان خاوەن بریار بوو پێویستە هەموو موسلمانێك ملکەچی بێت ئەگەر موسلمانیش نەبوو یان حوکمی بە ئیسلامیش نەکات، ئەوکاتیش ئەم بیرۆکەیە راستەو خۆ پێچەوانەی هەموو ئەو ئایەتانەیە کە ئاماژەم پێکردووە،
وەلی ئەمر پێوویستە موسلمانان بەیعەتی پێبدەن و ملکەچی بن وەلی ئەمرەکەش دەبێت لە یەکێك لە مزگەوتەکان ووتار بدات یان لە نوێژەکان ئامادە بیت بەردەوامیش ئەمر بەخەلکی بکات نوێژ و عیباداتەکان بکەن و میلەت لە قیامەت ئاگاداربکاتەوە پاشان خەریکی جیهاد و فەتحی وولاتان بێت.
کۆتا زانیاری لەسەر وەلی ئەمر:
ئەگەر لە وولاتێكدا حوکم بە ئیسلام بکرێت وەلی ئەمرەکە موسلمانیش بێت بەلام کوفرێکی لێ بینرا ئەوکات بەهیچ شێوەیەك بە وەلی ئەمر قەبول ناکرێت و لە پۆستەکەی لا ئەدرێت، ئەگر لەسەر دەستەلاتیش لا نەکەووت ئەوکات شۆرش بەرامبەری جائیزە،
ئەگەر سەرکردەیەك سیکولار (علمانی) بێت حوکم بە سیکولاریسم (علمانیەت) بکات سەدان بریاری کوفر لە پەرلەمان دەربکات پێم نالێی لەکوێی ئەم ئیسلامە شوێنی ئەبێتەوە؟
بۆیە هیوادارم هەموو موسلمانێك فەرمانی خوا جێ بەجێ بکات بەهیچ شێوەیەك سیکولاره کان (علمانیەکان) بە وەلی ئەمری خۆیان نەزانێت چونکە دلنیابن لەوەی تاوانبار ئەبن، بۆیە ئیمامی عەلی رەزای خوای لەسەر بێت بۆ تەفسیری ئەم ئایەتە ( أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ ) کاتێك سەحابەکان لێی دەپرسن مانای چیە؟ لە وەلامدا ئەفەرموێت ( ئەگەر وەلی ئەمرەکە گوێرایەی خوا و پێغەمبەری کرد صلی اللە علیە وسلم و حوکمی بە قورئان و فەرمودەکرد ئەوکات واجبە لەسەر هەموو موسلمانان کە گوێرایەلی وەلی ئەمرەکە بکەن لەچاکەدا، بەلام ئەگەر وەلی ئەمرکە گوێرایەلی خوا و پێغەمبەری نەکرد صلی اللە علیە وسلم و حوکمی بە قورئان و فەرمودە نەکرد ئەوکات بۆ هیچ موسلمانێك نیە گوێرایەی وەلی ئەمرەکە بکات)
وصلی اللە علی سیدنا محمد و علی الە وصحبە اجمعین