شێخ الاسلام ، له‌باسی له‌شكری پێشمه‌رگه و ته‌تاردا یه‌ك فه‌توای دا
.
پرسیار كرا له شێخ الاسلام ابن ته‌یمیه ده‌رباره‌ی له‌شكری ته‌تاره‌كان و حوكمی جیهاد كردن له‌دژیان ؟
له‌وه‌لامیاندا فه‌رمووی : ئه‌وانه‌ی پرسیار ئه‌كه‌ن ده‌رباره‌یان پێكهاتوون له كافرو له‌نه‌صاری و له موشریك و له كه‌سانێك كه خۆیان زۆر به موسڵمان ئه‌زانن كه زۆررینه‌ی سه‌ربازه‌كانن ، ئه‌گه‌ر داوابكرێ لێیان شایه‌دمان ئه‌هێنن ، پێغه‌مبه‌ریش به مه‌زن و گه‌وره ئه‌زانن ، له‌گه‌ل كه‌میان نوێژ ئه‌كه‌ن ، له‌به‌رامبه‌ردا هه‌ركه ڕه‌مه‌زان هات هه‌موو به‌رۆژوون ، پاشان موسڵمان لایان له‌غه‌یره موسڵمان باشتره له‌گه‌ل ئه‌وه‌شدا رێز ده‌گرن له پیاوچاكی موسڵمان ، به‌شێك له ئیسلامیان تیایه هه‌ریه‌كه‌و به‌ڕاده‌یه‌ك ، به‌گشتی كه‌موكورتی زۆریان هه‌یه ، چونكه وازیان له‌زۆر حوكمی شه‌رعی هێناوه به‌وه‌ی موسڵمان بوون به واجب ئه‌زانن و ده‌رچوو له‌دین به‌ئاسایی ئه‌زانن و ناچن بیكوژن ، به‌پێچه‌وانه‌وه ئه‌وه‌ی خه‌بات بكات له پێناو وڵاتی مه‌غۆل به‌جێگای ڕێز و شانازی دائه‌نێن ، هه‌رچه‌نده كافریش بێت و دوژمنی خواو پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ی بێت ، پاشان هه‌ركه‌سێك شۆرش بكات له‌دژیان خوێنی حه‌لال ده‌كه‌ن ئه‌گه‌ر باشترینی موسڵمانانیش بێت ،
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا جیهاد دژی كافران ناكه‌ن سه‌رانه ناخه‌نه سه‌ر ئه‌هلی كیتاب و هه‌رسه‌ربازێك یشیان هه‌رچی بپه‌رستێ له‌خۆر یان مانگ یان شتی تر ئه‌وه ئازاده و قه‌ده‌غه‌ی لێ ناكه‌ن ، وه له‌ده‌ستوری ئه‌وان موسڵمان به ره‌مزی عه‌دل و پیاوچاكی ناسراوه به‌لام كافر به موسڵمانێكی فاسق دانراوه .
هه‌ر بۆیه زۆربه‌یان زۆربه‌یان خوێنی و ماڵی موسڵمانان ناپارێزن مه‌گه‌ر به‌زۆر حكومه‌ت پیان بكات ، ئه‌وجا ئه‌یپارێزن ئه‌وه‌ش له‌به‌ر دین نا به‌ڵكو له‌ترسی حكومه‌ت .
پاشان زۆربه‌ی ئه‌وانه ده‌ستگرتوو نین به‌واجیباته شه‌رعییه‌كان و حوكم به‌شه‌رعی خوا ناكه‌ن له نێوان خۆیان ، به‌یاسا ده‌ستكرده‌كان خۆیان حوكم ئه‌كه‌ن كه جاری واهه‌یه موافه‌قه‌ی ئیسلامه و جاری واش هه‌یه پێچه‌وانه‌یه‌تی.
هه‌ر بۆیه كوشتار و جه‌نگ له‌دژی ئه‌م كۆمه‌ڵه واجبه به كۆده‌نگی موسڵمانان و هیچ كه‌سێكیش گومانی له‌مه نیه كه دینی ئیسلام و ئه‌وانی ناسیبێ ، چونكه ئه‌وه‌ی ئه‌وان له‌سه‌رین و ئه‌وه‌ی دینی ئیسلام داوای ئه‌كات قه‌ت كۆنابنه‌وه ]
توخوا موسڵمانان ئه‌و كوفرانه‌ی له ته‌تاردا هه‌بوو زیاتره یان ئه‌و كوفرانه‌ی كه پێشمه‌رگه ئه‌یپارێزێ به‌ته‌ئكید كافرمه‌رگه زۆر زۆر حالیان سه‌ختتره له ته‌تاره‌كان .
« لیكچوه‌كان »
۱-پێشمه‌رگه‌ی ته‌تاره‌كان نویژیان ئه‌كرد شایه‌دمانیان ئه‌هێنا به‌رۆژوو ئه‌بوون له‌گه‌ل ئه‌واشدا پیكهاتبوون له كافر و موشریك و نه‌صاری ، به‌لام لای پیشمه‌رگه عه‌لمانیه‌كانیش تیای هه‌یه نویژ ئه‌كات و تیای هه‌یه به‌رۆژوو ئه‌بیت و شایه‌دمان دێنی تیای هه‌یه باوه‌ڕی به‌خوا نیه و بێ ڕه‌وشته و بێ دینه تیای هه‌یه شه‌یتان په‌رستی یه‌زیدیه تیایان هه‌یه نه‌صرانیه ئاشوریه به‌لكو له هه‌موو ولاتانی كوفری دونیا به‌شداره له پێكهێنانی پێشمه‌رگه و پر چه‌ك كردنی.
۲- له‌شكری پێشمه‌رگه‌ی ته‌تاره‌كان موسڵمانان لایان باشتربوو له‌غه‌یره موسڵمان و به‌لام لای پێشمه‌رگه و سه رانی پێشمه‌رگه زۆر به‌پێچه‌وانه‌یه له ده‌ستوره‌كه‌یان موسڵمانی راسته‌قینه به تاریك بیر و كۆنه‌په‌رست و تیرۆریست ناسراوه به‌ڵكو خه‌بات گێر لای پێشمه‌رگه شه‌یتان په‌رسته‌كان و شه‌نازی به‌وانه‌وه ئه‌كه‌ن و ئه‌یانپاریزن و خۆیان ئه‌كه‌نه قوربانی بۆ مانه‌وه‌یان به‌لكو شیعه‌ی رافیزه لای ئه‌وان ده‌سه راستن چونكه دژی ئیسلامن صه‌حه‌به‌یان پێ كافره و شه‌ریك بۆ خوا بریار ئه‌ده‌ن ،
۳- لای ته‌تاره‌كان واجب بوو بونه موسڵمان به‌لام ده‌رچوون له‌دین سزای له‌سه‌ر نه‌بوو ئازادی بوو ، به‌لام لای پێشمه‌رگه زۆر خه‌راپتر ئه‌صله‌ن هه‌ر واجب نیه موسڵمان بوون شتێك به‌وناوه له دینه‌كه‌ی حوكمه‌ته‌كه‌یان نیه به‌ڵكو واجب ئه‌وه‌یه ده‌ستوره‌كه‌یان حوكم بكات به‌زه‌بری ئاگر و ئاسن ، ئه‌وه‌شی دینی ئه‌گۆرێ له حكومه‌ته‌كه‌یان رۆشنبیر و پێشكه‌وتوو رووناكبیر خاوه‌ن پله و پایه‌یه و پارێزراوه .
۴- ته‌تاره‌كان جیهادیان له‌دژی كافره‌كان ناكرد و جیزیه‌یان له یه‌هود و نه‌صاری وه‌رناگرت ، به‌لام پێشمه‌رگه نه‌ك هه‌ر جیهاد دژی هیچ كافرێك ناكات به‌ڵكو كافره‌كان دێنێته خاكی موسڵمانانه‌وه تاكو له دژی موسڵمانان بجه‌نگێ و دین و خاك ئه‌خلاق یان بگۆرێ و به‌هه‌موو شێوه‌یه‌كیش هاریكاریان ئه‌كات وه نه‌ك هه‌ر جیزیه وه‌رناگرێ له یه‌هود و نه‌صاری به‌لكو ئه‌و حوكمه شه‌رعیه به‌دواكه‌وتوو كۆنه‌په‌رستی ئه‌زانێ و به‌سته‌می دائه‌نات كه بینیمان كاتێ ده‌وله‌تی ئیسلامی جیزیه‌ی وه‌رگرت له نه‌صاراكان موصل چۆن خۆپیشاندانیان له‌دژی ئه‌و بریاره راگه‌یاند ، پاشان نه‌ك هه‌ر ئه‌وه‌نده به‌ڵكو ئه‌و حكومه‌ته‌ی پێشمه‌رگه ئه‌یپارێزێ جیزیه له موسلمانان ئه‌سه‌نێت ئه‌یدات به یه‌هود و نه‌صاری و ئه‌یكاته قوڕگیانه‌وه خێرو بێری ولاتی موسڵمانان به‌تاڵان بۆ ئه‌وان ئه‌بات به‌س بۆئه‌وه‌ی لێی رازی ببن و ببنه عه‌بدێكی موخلیص .
۵- زۆربه‌ی ته‌تاره‌كان خوێن و ماڵی موسڵمانان له‌ده‌ستیان پارێزراو نه‌بوو مه‌گه‌ر حكومه‌ت به‌زۆر ناچاری بكردنایه ، به‌لام لای سه‌گمه‌رگه و حكومه‌ته‌كه‌ی به‌هه‌مان شێوه خوێن و ماڵی موسلمانان پارێزراو نین به‌ڵكو موسڵمانی موه‌حید خوێن و ماڵی حه‌لال كراوه له‌ژێر ناوی تیرۆر ، ته‌تاره‌كان حكومه‌ت جارجار حه‌قی بۆ موسڵمانان وه ئه‌گرت ، به‌لام حكومه‌تی ئه‌مان ئه‌وه‌ی باسی حه‌قی موسلمانان بكات چاره‌نوسی یاسای تیرۆر ئه‌یگرێته‌وه كه حوكمی له سێداره دانه !!!
۶ – زۆربه‌ی ته‌تاره‌كان ده‌ستگرتوو نه‌بوون به واجیباته شه‌رعیه‌كان و حوكمیان له نێوان خۆیان به‌شه‌رعی الله تعالی نه‌ده‌كرد به‌ڵكو به‌یاسا ده‌ستكرده‌كان حوكمیان ده‌كرد ، هه‌روه‌ك ئه‌مرۆی پێشمه‌رگه و حكومه‌ته‌كه‌ی سه‌ره‌ڕای كه زۆربه‌یان شه‌لاتی و بێ ئه‌خلاق و جنێو فرۆشن حوكم كردن نیان به‌شه‌رعی خوا به‌خه‌ونیش نابینن و دژایه‌تی و رێی لێ ده‌گرن و له‌هه‌وڵی به‌رده‌وامدان بۆ نه‌هیشتنی و سڕینه‌وه‌ی و له‌كه‌داركردنی پاشان به‌یاسا قه‌ده‌غه‌یان كردوه .
۷- ته‌تاره‌كان ئه‌وه‌ی له‌ریزی ده‌وله‌ته‌كه‌یان خه‌باتی بكردایه جیگای ریز و شانازی بوه ئه‌گه‌ر كافریش بوایه ، پیشمه‌رگه‌ش ئه‌وه‌ی له پیناو په‌رۆی ئالاكه‌یان یان نیشتیمان و نه‌ته‌وه‌په‌رستیه‌كه‌یان خه‌بات بكات له باشترین مرۆڤه‌كان و به‌شان باڵای هه‌ڵه‌ده‌ن و جێگای به‌رزی و شانازی و گه‌وره‌ییه هه‌رچه‌نده كافرترین كه‌س بێت هه‌روه‌ك مه‌سعود به‌رزانی له تۆماریكی ڤیدیۆیدا ئه‌ڵێ ئیمه بنچینه‌مان ده‌گه‌ریته‌وه بۆ یه‌زیدی و یه‌زیدی بوون شانازیه و ئیمه وازمان له‌دینی خۆمان هێناوه وه‌ك ئه‌بینین به‌زۆر له پێناویان خوێن و مالیان سه‌رف ئه‌كه‌ن به‌س بۆ مانه‌وه‌ی ده‌سه‌لاتی شه‌یتان و په‌رستنی وه ته‌نانه‌ت خه‌لكی كوردستان ئه‌وه‌نه‌ی شنازی به شه‌یتان په‌رست و یه‌هود و نه‌صاری وه ئه‌كه‌ن نیو ئه‌وه‌نده شانازی به ئیسلام و خواو پێغه‌مبه‌ره‌وه ناكه‌ن .
** ئینجا شیخ الاسلام ابن ته‌یمیه ئه‌فه‌رمێ : كوشتار و جه‌نگ له‌دژی ئه‌م كۆمه‌ڵه واجبه به كۆده‌نگی موسڵمانان و هیچ كه‌سێكیش گومانی له‌مه نیه كه دینی ئیسلام و ئه‌وانی ناسیبێ ، چونكه ئه‌وه‌ی ئه‌وان له‌سه‌رین و ئه‌وه‌ی دینی ئیسلام داوای ئه‌كات قه‌ت كۆنابنه‌وه
إن في ذلك لذكرى لمن كان له قلب أو ألقى سمع فهو شهيد