رسول الله صلی الله علیه و سلم و اجرای قوانین جنگی شریعت (۱۴۸)
بر گرفته از کتاب روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم
مؤلف: ابوحمزه المهاجر هورامی
در ماه رجب سال دوم هجرت عبد الله بن جحش رضی الله عنه با نامه ای سربسته و چنین دستوری روانه ی ماموریت گرید: به سمت مکه برو و تا دو روز، نامه را باز نکن و پس از آن، نامه را باز کن و هر چه در آن نوشته بود بدان عمل نما.
عبد الله رضی الله عنه طبق دستور به راه افتاد و پس از دو روز، نامه را گشود و دید در آن نوشته تا نخله – که میان مکه و طائف است – پیش بروید و در آنجا مترصد کاروان قریش باش و از اخبار ایشان ما را آگاه کن و همراهان خود را در رفتن بدانجا آزاد بگذار و کسى را براى رفتن مجبور نکن.
عبد الله رضی الله عنه همین که نامه را خواند به همراهان خود گفت: رسول خدا صلی الله علیه و سلم مرا مامور کرده به«نخله»بروم و در آنجا مترصد کاروان قریش باشم و خبر آنها را براى آن حضرت بفرستم و شما را در آمدن با من مخیر ساخته اکنون هر کس آماده فداکارى و شهادت است همراه من بیاید و گر نه از همین جا باز گردد.همراهان همگى گفتند: ما همراه تو خواهیم آمد و هیچ کدام حاضر به بازگشت نشدند.
آنها تا جایى به نام«بحران»پیش رفتند و در آنجا دو تن از ایشان – سعد بن ابى وقاص و دیگرى عتبة بن غزوان – شتران خود را گم کرده و براى پیدا کردن شتر خود از آنها جدا شدند و راه بیابان را پیش گرفتند، عبد الله بن جحش نیز با دیگرانبه دنبال ماموریتبه سوى نخله حرکت کردند.سعد بن ابى وقاص و عتبة همچنان که پیش مىرفتند به دست قرشیان افتاده و اسیر گشتند.
از آن سو عبد الله و همراهان نیز به کاروان سکولارهای قریش حمله نمودند ، اما وقتى به مدینه آمدند با اعتراض قاطعانه ی رسول الله صلی الله علیه و سلم که بدانها فرمود: «من به شما نگفته بودم در ماه حرام جنگ کنید»مواجه شده و به دنبال آن مسلمانان دیگر نیز زبانبه ملامت آنها گشوده و رسول الله صلی الله علیه و سلم در آن اموال و دو اسیرى هم که آورده بودند تصرفى نکرده و آنها را بلاتکلیف گذارد تا دستورى در این باره از الله تعالى برسد، و همین جریان عبد الله و همراهان را سخت پریشان و افسرده کرد و کسى نمىدانست تکلیف آنها و عملى که انجام داده بودند چه خواهد شد.این ماجرا تدریجا به صورت حربهاى به دست مشرکین و یهودیان افتاد تا علیه رسول الله صلی الله علیه و سلم و مسلمانان تبلیغ کنند و بگویند: محمد و پیروانش حرمت ماه حرام را شکسته و دستبه قتل و خونریزى در ماه رجب زدهاند.
سرانجام وحى الهى در ضمن آیات زیر به رسول الله صلی الله علیه و سلم نازل شد و زبان دشمنان را بست: يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَصَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ(بقره/۲۱۷) از تو درباره‌ي جنگ‌كردن در ماه حرام مي‌پرسند. بگو : جنگ در آن (گناهي) بزرگ است . ولي جلوگيري از راه خدا (كه اسلام است) و بازداشتن مردم از مسجدالحرام و اخراج ساكنانش از آن و كفر ورزيدن نسبت به خدا، در پيشگاه خداوند مهمتر از آن است، و برگرداندن مردم از دين (با ايجاد شبهه‌ها در دلهاي مسلمانان و شكنجه‌ي ايشان و غيره) بدتر از كشتن است. (مشركان) پيوسته با شما خواهند جنگيد تا اگر بتوانند شما را از آئينتان برگردانند، ولي كسي كه از شما از آئين خود برگردد و در حال كفر بميرد، چنين كساني اعمالشان در دنيا و آخرت بر باد مي‌رود، و ايشان ياران آتش (دوزخ) مي‌باشند و در آن جاويدان مي‌مانند
با نزول این آیات عبد الله و یارانش از نگرانى و اضطراب بیرون آمده و پاسخ مشرکان و یهودیان و دیگران داده شد و رسول الله صلی الله علیه و سلم نیز غنایم جنگ را قبول کرده و تقسیم نمود و به دنبال آن سکولاریستهای قریش کسى به نزد پیامبر فرستادند تا اسیرانخود را بدون فدیه آزاد کنند و رسول الله صلی الله علیه و سلم آزادى آن دو را موکول به آمدن سعد بن ابى وقاص و عتبة بن غزوان کرد و قاطعانه فرمود : تا وقتی که سعد بن ابى وقاص و عتبة بن غزوان برنگردند ،آنان را آزاد نخواهم کرد .زیرا از سرنوشت آنان بیمناکم، اگر آنان را کشته باشید ما نیز این دو اسیر را خواهیم کشت . و چون آن دو را آزاد کردند رسول الله صلی الله علیه و سلم نیز آن دو اسیر را آزاد ساخت . با اینکه اولین غنائمی که مسلمانان به دست آوردند در این سریه بود، اولین کسی را که کشتند در این سریه بود و اولین اسراء نیز در این سریه به دست مسلمانان اسیر شدند؛ اما رسول الله صلی الله علیه و سلم قاطعانه در صورت کشته شدن یارانش تصمیم به قتل اسرا گرفته بود و حق مقابله به مثل را برای خود مشروع و طبیعی می دانستند .