اهمیت و جایگاه جهاد اما به چه شرطی؟
به قلم: خالد سیف الله المسلول
در مورد جهاد فی سبیل الله روایات مختلفی وجود که مومنین را تشویق و دعوت به جهاد می کند، به عنوان مثال: در صحیح مسلم از رسول الله ﷺ روایت است که فرمودند: « رِبَ يَوْمٍ م وَلَيْلَةِ خَيْرٌ مِنْ صِيَامِ شَهْرٍ وَقِيَامِهِ، وَمَنْ مَاتَ مُرَابطًا أَجْرِيَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَأُجْرِيَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ مِنَ الْجَنَّةِ، وَأَمِنَ الْفَتَانَ (صحيح الجامع ۳۴۸۳) یک شبانه روز به خاطر خدا در جبهه ی جنگ بودن از روزه و قیام نماز یک ماه بهتر است و کسی که در حال رباط بمیرد عمل او. پیوسته برایش جریان دارد و رزق او از بهشت به او داده میشود و از فتنه ی قبر در امان خواهد بود. »
این فضیلت رباط پاسداری در جبهه ی جنگ در راه خداست چه برسد به خود جهاد در راه خدا که دارای منزلتها و فضیلتهای بی شماری است.ابن قدامه ی حنبلی میگوید احمد بن حنبل گفت: « در اسلام بعد از فرائض عملی بهتر از جهاد و پیکار در راه خدا نمی شناسم. »
اثرم می گوید: احمد بن حنبل گفته است: «از نیکیها چیزی بهتر از جهاد فی سبیل الله نمی دانیم. » و فضل بن زیاد می گوید جنگیدن در راه خدا نزد احمد بن حنبل یاد آوری شد ایشان گریه کردند و شنیدم که گفت هیچ عمل نیکی وجود ندارد که بهتر از جنگیدن در راه خدا باشد».
و نیز از او روایت است که گفته است: «چیزی معادل رودرویی با دشمن نیست و اقدام به جنگیدن علیه دشمن از بهترین کارهاست و آنانیکه که علیه دشمن می جنگند کسانی هستند که از اسلام و مرزهایشان دفاع می کنند پس کدام کار بهتر از آن میباشد؟ مردم در خانه ها و شهرهایشان در امنیت هستند در حالیکه آنان ترسان در مقابل دشمن روح و جانشان را بخشیده اند . اینکه جهاد بذل جان و مال است و نفع آن همه ی مسلمانان را در بر می گیرد بزرگ و کوچک ، قوی و ضعیف ، مرد و زن اما اعمال دیگر غیر از جهاد در و برای منفعت و خطر و نیز در فضیلت و اجر با جهاد برابری نمی کند. »[۱]
اینها تماماً فضایل جهاد هستند اما تحت چه شرایطی؟ ما حق نداریم بخشی از بحثی از دین را بگیریم و بخشی دیگر آنرا رها کنیم؛ رسول الله صلی الله علیه وسلم امر می کند : تَلْزَمُ جَمَاعَةَ الْمُسْلِمِينَ وَإِمَامَهُمْ، با جماعت مسلمانان و امام شان باش. حذیفه می گوید گفتم: فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ جَمَاعَةٌ وَلَا إِمَامٌ، اگر مسلمانان جماعت و امام نداشتند؟ فرمود: فَاعْتَزِلْ تِلْكَ الْفِرَقَ كُلَّهَا وَلَوْ أَنْ تَعَضَّ بِأَصْلِ شَجَرَةٍ حَتَّى يُدْرِكَكَ الْمَوْتُ وَأَنْتَ عَلَى ذَلِكَ[۲] در آن صورت از همه ی آن گروه ها و فرقه ها دوري کن اگر شده تنه ی درختي را محکم بگير تا مرگت فرا رسد، و تو بر همان حال باشی .
پس هر جنگی جهاد نیست و می تواند قتال الفتنه فرقه های مختلف و عذاب باشد چون: الجَماعَةُ رَحمَةٌ و الفُرقَةُ عَذابٌ.[۳] جماعت رحمت است و جدائی و تفرق عذاب، چون: إِنَّمَا أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمُ الْفُرْقَةُ.[۴] در حقیقت آنچه که امت‌های پیش از شما را هلاک ونابود گردانید جدائی و تفرق (از جماعت مومنین) بود.
پس: از تمام فرقه های شبه جهادی چون جیش العدل و الفرقان وووو دوری کن.
[۱] المغني والشرح الكبير ج ۱۰ ص ۳۶۸ – ۳۶۹
[۲] أخرجه البخاري ۳۶۰۶ / ومسلم ۱۸۴۷
[۳] الألباني، السلسلة الصحيحة ۶۶۷
[۴] مسند أحمد ۱۵۳۹