علمای نجد و تکفیر نابجای مسلمین(۱)
به قلم: ابوابراهیم هورامی
اهل علم گفته اند که اگر شخص مسلمان هزار کافر را به اشتباه جزو مسلمین بداند بهتر از آن است که به اشتباه تنها یک مسلمان را از اسلام خارج کند و کافر بداند. إن الخطأ في إدخال ألف كافر في الإسلام خير من الخطأ في إخراج مسلم واحد من الإسلام.
یکی از بزرگترین اسبابی که باعث تکفیر نابجای میلیونها مسلمان توسط پیروان علمای نجد و ریخته شدن خون میلیونها مسلمان در این دو قرن گذشته شده است برداشت اشتباه و غیر قرآنی از اصطلاح مشرک و مشرکین است.
شیخ محمد بن عبدالوهاب سومین ناقض از نواقض الاسلام را تکفیر نکردن مشرکین می داند و می گوید: الناقِض الثالث: من لم يُكَفِّر المشركين أو شَكَّ في كُفرهم، أو صحَّح مذهبهم؛ کسی که مشرکان را تکفیر نکند، یا در کفر آنان شک کند، یا مذهب مشرکین را صحیح بداند، به اجماع، کافر می شود.
به دنبال این به وصف مشرکینی می پردازد که الله تعالی آنها را کافر دانسته است و می گوید: لأن الله – عزَّ وجلَّ – كفَّرهم في آياتٍ كثيرة، وَأَمَرَ بعداوتهم؛ لافترائهم الكذبَ عليه، ولا يُحْكَم بإسلام المرء حتى يكفِّر المشركين، فإن توقَّف في ذلك أو شكَّ في كفرهم مع تبيُّنه؛ فهو مثلهم. أما مَنْ صحَّح مذهبهم، واستحسن ما هم عليه من الكفر؛ فهو كافرٌ بإجماع المسلمين؛
تا اینجا تمام مسلمین چنین اعتقادی دارند و همگی معتقد هستند که مشرکین کافر هستند و کسی در کافر بودن امثال ابوجهل و ابولهب و امثالهم شک نکرده است، اما تفکر شیخ محمد و علمای نجد از آنجا مسیرش با منهج قرآن و سنت صحیح و آراء ائمه ی اهل سنت به انحراف می رود که عبارت مشرک را برای مسلمین به کار می برد و مسلمین را با اصطلاحات بدعی چون مشرکین منتسب به اسلام مشمول حکم مشرکین می کنند و حتی حکم می دهند که :
” کسی که مشرکین را از ملت اسلام خارج نداند در واقع تصدیق کننده ی قرآن نمی باشد چونکه قرآن مشرکین یعنی پرستش کنندگان غیراللە را از ملت اسلام خارج دانسته است وبه تکفیر واخراج آنها از ملت اسلام وهمچنین به جنگیدن ودشمنی نمودن با آنها امرنموده است “.[۱]
در این صورت واضح است که حکمی که مختص کفار مشرک است را بر مسلمین تطبیق داده اند و این یکی از صفات خوارج بوده است چنانچه ابن عباس رضی الله عنهما می گوید: لا تكونوا كـ(الخوارج) تأوّلوا آيات القرآن في أهل القبلة، وإنما نزلت في أهل الكتاب والمشركين، فجهلوا علمها، فسفكوا الدماء، وانتهبوا الأموال.[۲] و از ابن عمر رضی الله عنهما نیز روایت است که می گوید: إِنَّهُمُ انْطَلَقُوا إِلَى آيَاتٍ نَزَلَتْ فِي الكُفَّارِ ، فَجَعَلُوهَا عَلَى المُؤْمِنِينَ[۳]
اما زمانی که بر پیروان علمای نجد گوشزد می شود که در این صفت به سمت خوارج گرایش یافته اید کسانی چون شیخ عبدالطیف آل شیخ فورا می گویند: تکفیر کردن مشرک وکسی که میگوید تکفیرکردن مشرکین از اصول خوارج است و هیچ یک از علمای اهل سنت این کار را نکرده اند( این قول) ردی بر الله تعالی و پیامبر علیه صلاة والسلام و اجماع امت داده است و این فضیحت فقط با این رد کافی است و بر معترض همین که نمی داند بین دین پیامبران و مذهب خوارج تشخیص قائل نشده است.[۴]
اینجاست باید به مریدان علمای نجد بازآموزی شود که کافر دانستن مشرک کافری که الله تعالی در شریعتش آن را کافر دانسته فرق دارد با کافر دانستن مسلمینی که به ناحق در دایره ی کفار مشرک قرار داده اید.
اجماع مسلمین مبنی بر کافر دانستن کفار مشرک یک واقعیت است همچون اجماع مسلمین بر کافر بودن یهود و نصارا، اما این اجماع چه ربطی به مشرک یا یهودی و نصرانی دانستن مسلمان و تکفیر مسلمان دارد؟
هر مشرک و یهودی و نصرانی و مجوس و صابئی کافر است و زمانی که گفته می شود فلان مسلمان مشرک است یعنی مثل این است گفته شود فلان مسلمان یهودی یا نصرانی و مجوس و صابئی است. مگر چنین چیزی ممکن است؟
شخص یا مسلمان است یا کافر «هُوَ الَّذِي
خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كافِرٌ وَ مِنْكُمْ مُؤْمِنٌ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ
بَصِيرٌ» (تغابن/۲) و ترکیب مسلمان و کافر جهت تکفیر نابجای مسلمین از
ابداعات علمای نجد بوده است . و لله المستعان
[۱] الدرر السنية : ۲۹۱/۹
[۲] صحیح بخاری
[۳] فتح الباري: ۱۲ / ۲۸۲
[۴] مصباح الضلام ۵۹۴-۵۹۳