خوایه تی خوا عه بدایه تی ئێمه ده خوازێت
نوسینی : کرێکار
ئه وهاوه ڵ بۆخوا په یدا کردنه ی،که قوورئان سووربوو له سه ر پاڵفته کردنی عه قیده ی خوابه یه کناسی لێی،مه رج نه بووه و،ئێستاش مه رج نییه خوایانێک بن وله گه ڵ خوای په روه ردگاردا،به وشێوه ساده وساکاره ی موشریکانی زه مانی جاهیلییه تی پێشوودایان ده نا،دانرێنه وه بپه رسترێن..نا،چونکه له وانه یه ئه و (آلهة و انداد)انه شاراوه بنله وانه یه مه به ست هوهیوایه ک بن و،به شێوه یه ک له شێوه کان،به غه یری خوای خاوه نه وه په یوه ست کرابن،یان ترس وحه زه رێک بن وبه شێوه یه ک له شێوه کانله خوای کارزان بکرێن.یان باوه ڕوئیعتیقاداتێک بن به شێوه یه ک له شێوه کان به غه یری خوای گه وره هه بن بۆزیان دوور خستنه وه و سوودبه خشین!له وشیرکه شاراوانه ئه وه یه،که ئیبنو عه بباس خوا لێیان ڕازی بێت له ته فسیری ئه م ئایه ته دا(فلا تجعلوا لله أنداد)۲ البقره/۲۲ ده فه رموێت:(الانداد هو الشرک أخفی من دبیب النمل علی صفاء سوداء،فی ظلمة اللیل،وهو أن یقول :والله وحیاتک یا فلانة وحیاته،ویقول:لالا کلبة هذا لأتانا اللصوص،ولالا البط فی الدار لأتی اللصوص،وقول الرجل لصاحبه:ماشاء الله وشئت،وقول الرجل:لولا الله وفلان،لا تجعل فیها فلان،فإن هذا کله به شرک)واته: شه ریک بۆخوا بڕیاردانی ئه نداد(که کۆی ندده وبۆمه زنی وخۆشوویستن وپشت پێ به ستنه)بریتییه له شیرکێک شاراوه ترله جێ پێی مێرووله له سه رله وحێکی ڕه ش وله شه وێکی تاریکدا.ئه وشیرکه ئه وه یه ،که کابرا ده ڵێت:فڵان خانم به گیانی تۆ،به گیانی خۆم یان ده ڵێت:ئه گه رئه وسه گه ی ئه وان نه بوایه،دز ده هاته سه رمان،یان ئه گه ر مراوی له ماڵه که دا نه بوایه،دزده هات،یان کابرایه ک به براده ره که ی ده ڵێت:ئه وی خواوتۆحه ز بکه ن،یان ده ڵێت:ئه گه رخواو فڵان که س نه بوایه..ئه مه هه رهه مووی شیرکه..هه روه ها(أن رجلا قال للنبی-صلی الله علیه وسلم-:ماشاء الله وشئت فقال:(أجعلتنی لله ندا؟!بل ماشاء الله وحده)
قورئانی پیرۆز به ده یان شێوازوجۆری ئاخاوتن،جه خت له سه ربه یه کناسینی خوای گه وره ده کاته وه:به به یه کناسینی ئه وبه وسیفه ته ی،ته نها په رستراوێکه،که ده بێت هه موودروست کراوان(مه خلوقات)ئه وبپه رستن و ملکه چی وگوێ ڕایه ڵی هه ربۆئه وده رببڕن.به به یه کناسینی به وسیفه ته ی،ته نها لایه نێکه،که ڕێساکانی داب ونه ریت وڕه فتارو ڕه وشتی لێ وه رده گیرێت.به وسیفه ته ی ته نها سه رچاوه ی بنه ماکانی یاساوڕێساوشه ریعه ته.به به یه کناسینی به وه رگرتن وپابه ندبوون به وبه رنامه وڕێبازه ی ئه وبۆمرۆڤایه تی داڕشتوه،به وسیفه ته ی که ته نها پڕۆگرامێکه ژیانی مرۆڤایه تی ئاڕاسته ده کات:(و إلهکم إله واحد لا إله الا هو الرحمن الرحیم)۲البقره /۱۶۳٫
مانای دین وئیسلامه تی ئه وه یه ،داوه ری خۆت ببه یته وه لای قورئانه که ی خوای په روه ردگاروملکه چی بۆده ربڕیت وپێیه وه پابه ند بیت،ئه وی وانه کات،دینی نییه،موسوڵمان نییه،با هه رلاف وگه زافی ئیسلامه تیش لێ بدات.با هه رهاوار کات:خه ڵکیینه من موسوڵمانم وله سه ردینی خوام!نا،چونکه دینی خوای گه وره،هه رخوا خۆی دیاری ده کات کامه یه،هه رئه وخۆی ده یناسێنێت چییه و چۆنه،هه رئه ویش خۆی ڕاڤه ی ده کات وروونی ده کاته وه.خۆپێناسه وچۆنیه تی وئه حکامی دینی خوا،ته سلیم به هه واو هه وه سی مرۆڤ نه کراوه،تا به که یفی خۆی پێناسه ی کات،خۆ مرۆڤ سه ربه ست نه کراوه،که ئاده ی خۆتان چۆنتان حه ز لێیه وا دینداریی بکه ن وچۆن ئه م دینه روون ده که نه وه،خۆتان روونی بکه نه وه!!
مه سه له ی هه بوونی خوا،زۆرجێی نکوڵی کردن ونه فی کردنێکی جیددی موشریکان نه بووه،چونکه دانیان به وه دا ده نا،که خوا هه یه وئه وکردگاره وڕۆزیده ره وژێنه رومرێنه رهه رئه وه،بکه روکارگێڕی کاروباری ژیان وگه ردوون،هه رئه ویش به توانایه و به سه رهه رهه موو شتێکدا زاڵه،به ڵام ئه م ئیعتیراف کردنه یان هه ر سه رزاره کی بوو،ئه م باوه ڕهێنانه یان نه ده هاته ئاستی خۆبه خوا ته سلیم کردن وپابه ند بوون به داواکاریه کانی ئه م باوه ڕه مه عریفییه وه،ده بوودوای ئه و ئیعتیراف کردنه به ته واوی خۆته سلیم به وه ش که ن،که ته نها خوای گه وره مافی ئاڕاسته ی ژیانیانی هه یه،ده بووله گه ڵ باوه ڕهێنان به خوایه تی خوای گه وره،باوه ڕیشان به په روه ردگارێتی ئه وبهێنایه.په روه ردگارێتی ئه ویش واته خۆته سلیم کردن به دینه که ی و وه رگرتنی په یامه که ی بۆهه رهه موولایه نه کانی ژیانی مرۆڤایه تی.واته وه ک نابێت وناشێت دروشمه کانی په رستن بۆغه یری خوای گه وره ئه نجام بدرێن،به هه مان شێوه ش بۆیان نییه غه یری خوای گه وره بکه ن به داوه روفه رمانڕه وا،به حه که م وحاکم به سه رکاروباری ڕۆژانه ی ژیانی خۆیانه وه.ئه مه ش مانای ئه وئایه ته ی ،که خوای گه وره تێیدا ده فه رموێ:(ذلکم الله ربکم فاعبدوه)۱۰ یونس/۳٫واته:ئائه وه خواکه تانه ده بیپه رستن..په رستنی خوای گه وره ش وه رگرتنی دینه که یه تی،پێوه پابه ند بوونێتی،ملکه چی گوێ بۆ ڕایه ڵ کردنێتی،له گه ڵ ئه م باوه ڕو پابه ند بوونه شدا،ته ئکید له سه رئه وه یه،که ته نها خوای په روه ردگار ئه مه سیفه تێتی وئه م مافه ش بۆهیچ که س وشتێکی تر نییه.ئه مه ش ئیعتیراف کردنه به خوایه تی خوا..
له جاهیلییه تدا هه مووماناکانی خوایه تی ده په سترێنه یه ک و،هه ندێ که س هه روای لێک ده ده نه وه و سوورن له سه روا ناساندنی،که باوه ڕهێنان به هه بوونی خواو خوایه تییه که ی ئێدی به سه!بێ ئه وه ی به لای ئه و داواکاریانه ی ،که ئه م باوه ڕهێنانه فه رزی ده کات،بێ ئه وه ی گوێ بده نه ئه وئه رک وبه رێرسێتییه له سه رئه م باوه ڕه داده مه زرێت!بێ ئه وه ی خۆبکه نه خاوه ن ئیلتیزامه کانی تری په روه ردگارێتی خوای گه وره،بێ ئه وه ی دیندارێتیه که یان ته واو که ن!بێ ئه وه ی ته سلیم به وه ببن،که مادامخوای په روه ردگارخاوه نیانه،ده بێ ته نها ئه و بپه رستن وهه رئه ویش به حاکمی خۆیان قبوڵ بکه ن!هه ر که سێکیش له ناویاندا بووه ده سه ڵاتدار،ئه وه به مۆڵه ت وڕێپێدانی دینه که ی ئه وه،نه ک به هێزوشیاوی خۆی!
دیسان له جاهیلییه تدا هه مووماناکانی په رستن ده په سترێنه یه ک وله چه ند لایه نێکی په رستندا گیر ده درێن!بۆیه ئه و خه ڵکه وا حاڵی ده بێت،که هه رکاتێک ئه وپه رستنانه ی بۆخوای گه وره ئه نجامدا،ئه وه ئیتر ته وای ماناکانی خواپه رستی هێناوه ته دی!!ئێ خۆده بێت هه رله سه ره تاوه له وه حاڵی ببێت که په رستن(عیباده ت)هه ر له (عه بد)ایه تییه وه هاتوه!عه بدایه تی یه عنی ملکه چی وگوێ رایه ڵی،بۆیه ئه نجامدانی په رستنه کان ،دیمه ن وڕواڵه تێکی ده ربڕینی ئه وملکه چی و گوێ رایه ڵیه ن،نه ک هه موو ماناو واتاو دیمه ن ورواڵه ت وجه وهه رێکی خواپه رستی..
…..نوسینه وه ی له لایه ن فاتیح ئیسلام….