دەردو بەڵاکانی حوکم بردنە لای غەیری شەرعی خوا

دەردو بەڵاکانی حوکم بردنە لای غەیری شەرعی خوا

 

 

پێشه‌وا (ابن قیم)(ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت)لە دەردو بەڵاکانی حوکم بردنە لای غەیری شەرعی خوا ئەفەرمێ:

کاتێ خەلک پشتیان کرد لە لەحوکم کردن بەقورئان وسونەت و داوەری بردن بۆلای، بۆیە وائەکەن چونکە ڕازی نین تەنهابە قورئان و سونەت، بۆیە پەنایان بردوە بۆ حوکم کردن بەبیروبۆچوونەکان وقسەی دەمسپی و شێخەکانیان بەهۆی ئەوەوە ئەو خەڵکە سروشتیان پیس و تێکچوە ، دڵیان تاریک بوە تێگەیشتنیان کەم بوە عەقلیان لەشوین خۆی نەماوە، ئەم پشتکردنەیان لە قورئان ئەوەندەی کێشاوە تاکو بچوک تیایدا گەورەبوە و گەورە تیایدا پیربوە.
پاشان ئەفەرمێ : «ئەگەر هەر ولاتیکت بینی وای لێ هاتبوو و ئاڵای حوکم نەکردن بە شەرعی خوا دانرابوو سەربازانیش ئەیانپاراست، ئەوە وەلاهی ژێر گڵ زۆر خێرترە بۆمان لە ژیانیک ئەوە حاڵی بێ ، ژیان لەگەڵ ئاژەلان زۆر سەلامەت ترە لەوەی لەگەڵ ئەو ئینسانە دڕندانە بژییت کە زەوییان پارچە پارچە کروە ئاسمانیان تاریک کردوە بەڕ و بەحر پڕبوە لە فەساد لە ستەمی ئەو فاجیرانە ، نەبەرەکەت ماوە لە ژیان نەخێر ، داروبەرد بێزاربوە ژیان تاڵ بوە تاڵ»

ابن قیم پیش حەوتسەد ساڵ پێش ئێستا وای وتۆە ، ئەی ئەگەر ئیستا حالمانی بزانیایە ئەبوایە چی بوتایە و چی بکردایە…زۆر بەداخەوە ئەو هەموو بەناو موسلمان ئیسلامی و مەدخەلیانە ئەبێ کەی تۆزیک ویژدانیان بجوڵێ ویژدان نەک ئیمان چونکە نیانە.

بۆیە کاتیک بەشیکی دین بۆ خوابوو بەشەکەی تری بۆ غەیری خوابوو

بۆیە کاتیک بەشیکی دین بۆ خوابوو بەشەکەی تری بۆ غەیری خوابوو

 

شێخی الاسلام (ابن تیمیە) لە مانای ئەم ئایەتەی خوای گەورەدا « وقاتلوهم حتی لاتکون فتنة ویکون الدین کلە لله».

دەفەرمێت : دین بریتیە لە گوێڕایەڵی ، بۆیە کاتیک بەشیکی دین بۆ خوابوو بەشەکەی تری بۆ غەیری خوابوو ئەوا واجب ئەبێ کوشتار و جەنگ هەتا دین هەمووی بۆ خوا ئەبێ.
ئەمڕۆ لەولاتانی ئیسلامی نەک هەر گویڕایەڵی و دین و بەرنامە بۆتە هی غەیری خوا ، بەڵکو خوایەتیش بۆتە هی غەیری الله.

هاوەڵه‌ بەریزەكان و شەر و كوشتاری زەكات نەدەرەكان

هاوەڵه‌ بەریزەكان  و شەر و كوشتاری زەكات نەدەرەكان

 

قال الشيخ الإسلام : (قال إبن تيمية رحمه الله في آخر كلامه على كفر مانعي الزكاة: والصحابة لم يقولوا هل أنت مقر بوجوبها أو جاحد لها، هذا لم يعهد في الصحابة بحال، بل قال الصديق لعمر رضي الله عنه … والله لو منعوني عناقا … لقاتلتهم على منعها، فجعل المبيح للقتال هو مجرد المنع لا جحد وجوبها، وقد روى أن طوائف منهم كانوا يقرون بالوجوب لكن بخلوا بها، ومع هذا فسيرة الخلفاء فيهم واحدة، وهي قتل مقاتلهم و سبي ذراريهم و غنيمة أموالهم والشهادة على قتالهم بالنار، وسموا جميعا اهل الردة)

واتـــه: شيخ الإسلام ده‌فه‌رموێت: (ئیبنو تەیمیە)(ڕەحمەتی خوای لێ بێت) لە كۆتا وتەیدا لەسەر كوفری زەكات نەدەرەكان دەفەرموێت: هاوەڵه‌ بەریزەكان كاتیك شەر و كوشتاریان دژی زەكات نەدەرەكان بەرپا كرد، هیج كاتیك نەیان پرسی ئایا تۆ باوەڕت بە واجبی زەكات هەیە یان نكوڵی لێ دەكەیت، هیچ كاتێك هاوەڵە بەریزەكان كاری وایان نەكردووە، بەلكو (ئەبو بەكری صدیق) بە (عومەر)ی فەرموو (خوایان لێ ڕازی بێت) سوێندبەخوا ئەگەر ڕێگری پێدانی عیناقیكمم لێ بكەن، ئەوە لەسەری دەجەنگم و كوشتار دەكەم دژیان، شەڕ و كوشتاری دژیان هەڵ دەگیرساند تەنها لەبەر ڕێگری ، نەك لەبەر نكولی واجبیتی زەكات دان، وە دەگێڕنەوە كە هەندێك لەوان دانیان دەنا بە واجبی زەكات دان، بەڵام لەبەر ڕەزیلی نەیان ئەدا، وە لەگەل ئەمەشدا مەوقیف و هڵلویێتی هاوەڵان لەگەلیاندا یەك شت بووە، ئەویش تەنها كوشتنی شەڕ كەرەكانیان و بردنی ژن و منداڵیان و بە غەنیمەت كردن سەروەت و ماڵیان و، وە بریاڕدان لەسەر كوژراوانیان بە ئاگر، وە هەموویان كرانە مورتەد و هەڵگەراوە و لەدین دەرچوو

جێگای راسته قینه ی قورئان ، سەیف ، كاربەدەستان (سوڵتان) و زانایان

جێگای راسته قینه ی قورئان ، سەیف ، كاربەدەستان (سوڵتان) و زانایان

 

 

شێخی ئیسلام ئیبن تەیمیە دەفەرموێت: ودین الإسلام: أن یكون السیف تابعا للكتاب، فإذا أظهر العلم بالكتاب والسنة وكان السیف تابعا لذلك كان أمر الإسلام قائما

واتە: وە ئایینی ئیسلام، بەو جۆرە دەبێت كە شمشێر لەگەڵ كیتابدا (قورئان) بێت، ئەگەر عیلم دەركەوت بە قورئان و سوننەت وە شمشێر (سەیف) یش شوێن كەوتەیان بوو، ئەوە عەمود و كۆڵەكەی ئیسلام راگیر دەبێت.

فقوام الدین بكتاب یهدی و سیف ینصر وكفى بربك هادیا ونصیرا . فَمَن عَدِلَ عن الكتاب قُوِمَ بالحدید، ولهذا كان قِوام الدین بالمصحف والسیف)

واتە هەركەس ئەگەر لە كیتاب لایداو سەرپێچی كرد، ئەوە بە ئاسن حوكم دەكرێت، وە هەر لەبەر ئەمە كۆڵەكەی دین بە قورئان و شمشێر ڕاگیر دەبێت، وە خەڵكی بە ئەهلی كیتاب و ئەهلی ئاسن بەڕێوە دەچن، وەك لە سەلەفەوە وتراوە : دوو پۆل خەڵك ئەگەر چاك بوون تەواوی خەڵكیش چاك دەبن، ئەوانیش بریتین لە: كاربەدەستان و زانایان.
هەروەها ئیبن عەباس لە پێغەمیەری خوداوە (صلی الله علیە وسلم) دەگێڕێتەوە فەرموویەتی: صنفان من أمتی إذا صلحا صلح الناس ، وإذا فسدا فسد الناس : السلطان ، والعلما‌ء . واتە دوو پۆل خەڵكی لە ئوممەتەكەم ئەگەر چاك و صالح بوون، ئەوە تەواوی خەڵكیش چاك و صالح دەبن، خۆ ئەگەر خراپ و فاسیدش بوون، ئەوە تەواوی خەڵكی خراپ و فاسید دەبن، ئەوانیش: كاربەدەستان (سوڵتان) و زانایانن

دووركەوتنەوە لە دین و گەڕانەوەشی بۆدین بە گەرانەوە بۆ جیهاد

دووركەوتنەوە لە دین  و گەڕانەوەشی بۆدین بە گەرانەوە بۆ جیهاد

 

پیغەمبـــەری خــــوا صلی الله علیه و اله وسلم فەرموویەتی : كاتێك مامەڵەتان بەسوو خواردن كرد ، و دەستتان گرت بەكلكی مانگاوە ، پیوەست بوون بە كشتوكاڵیەوە و وازتان لەجیهاد هێنا ، ئەوە خوا زەلیلیەكتان بەسەردێنێ ، لەسەرتان هەڵیناگرێ تائەگەرینەوە بۆ دینەكەتان.

سەرەنج :
پێغەمبەری خوا صلی الله علیه وسلم وازهێنانی لە جیهاد بە دووركەوتنەوە لە دین ناوبردوە و گەڕانەوەشی بۆدین بە گەرانەوە بۆ جیهاد ناوبردوە.

چ كاتێك سوودی ئه‌بێت وووتی وشه‌ی (التوحید) لااله الا الله

چ كاتێك سوودی ئه‌بێت وووتی وشه‌ی (التوحید) لااله الا الله

قازی عیاض باسیكردوه‌ و فه‌رموویه‌تی : سیفه‌ته‌كانی ئه‌و وشه‌یه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌وه‌ی ئه‌یڵێت خوێن و ماڵی ئه‌پارێزێت ، وه‌ ئه‌م پاراستنه‌ش تایبه‌ته‌ به‌ بتپه‌رست و موشریكه‌كانی قوره‌یش چونكه‌ ئه‌وان عه‌ره‌ب بوون به‌ زمانی ئه‌وان ئه‌م دینه‌ هات ئه‌وان ئه‌ینزانی مانای چی یه‌ ئه‌م ووشه‌یه‌ و داوای چییان لێ ئه‌كات ، به‌ڵام غه‌یری ئه‌وان كه‌ ئه‌م ووشه‌یه‌ بڵێ كافی نیه‌ بۆ پاراستنی خوێن و ماڵی كه‌كاتێك ئه‌یڵێ وخاوەن كوفرە ، چونكه‌ له‌ فه‌رمووده‌ دا هاتوه‌ داوا له‌ كه‌سانێك ئه‌كات ببنه‌ موسڵمان له‌ هه‌مان كاتیشدا ووتویانه‌ لا اله الا الله به‌لام كوفرێكیان هه‌یه‌ باوه‌ر ناهێنن به‌وه‌ی كه‌ موحه‌مه‌د نێردراوی خوایه‌ (خه‌لكی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ش بێباوه‌ریان ئاشكرانه‌كردوه‌ له‌ تاغووتان و دیموكراسی عه‌لمانی و دادگا دانراوه‌كان كه‌ حوكم به‌ یاسای ده‌ستكرد ده‌كرێ ) پاشان نوێژ و زه‌كات بده‌ن كۆتایی هات قسه‌كه‌ی . وه‌ ئیمام نه‌وه‌وی له‌ روونكردنه‌وه‌ له‌سه‌ر ئه‌م قسه‌یه‌ ئه‌فه‌رموێ : له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا پێویسته‌ باوه‌ری هه‌بێ به‌ هه‌موو ئه‌و شه‌رعه‌ی كه‌ موحه‌مه‌ددا نێردراوه‌ وه‌كو له‌ فه‌رمووده‌دا هاتوه‌ كه‌ ئه‌فه‌رموێ : تا ئیمانم پێ دێنن و به‌وه‌شی پێی نێردراوم

قەیم ئەفەرمێ : كاتێ دروست كردنی مزگەوتی ضِرار مەبەست لێی زیان پێگەیاندن و تەفریقە خستن بوو لەنێوان ئیمانداران و بوبوە شوێنێك بۆ مونافیقان ، بۆیە هەرشوێنێك ئەمە سیفەتی بێت ئەوا واجبە لەسەر ئیمامی موسڵمانان لەكاری بخات جا بەروخاندنی بێت یا سوتاندنی یا گۆرینی شێوەكەی كە بۆی دروست كراوە .

بۆزانیاریتان پێغەمبەری خوا صل الله علیه وسلم مزەوتی ضرار ی سوتاند و روخاندی

وە بشزانن زۆربەی هەر زۆری مزگەوتەكانی ئەم ولاتانەی ناوچەكە ئەوە سیفەتیانە هەمووی كراوەتە بنكەیەك بۆ پەرستنی تاغووتان و بانگەواز كردن بۆلای تاغوتان و شەرعیەت پێدانیان و دژایەتی كردنی ئیسلام راستەقینە و موجاهیدان ، تەنانەت وای لێهاتوە مزگەوتەكانیان بەناوی تاغووت و ئەفسەر و كەسە كافر و مورتەدەكان ئەنێن ، جگە لەوەی هەزاران مزگەوت هەیە بۆ شەریك بریاردان بۆ خوا بنیاتنراوە وەك مزگەوتی عه سکره کان . ئەوانە زۆر خراپترن حوكمیان لە مزگەوتی ضرار چ جای ئەوەی برۆی لەناویان نوێژ بكەی !!

به کورتی تاغووت كێ یه‌

به کورتی تاغووت كێ یه‌

 
تاغووت هه‌موو ده‌سه‌لاتدارێكه‌ كه‌ ده‌سه‌لات له‌ خوا وه‌رناگرێت، وه‌ هه‌موو حوكم یاسایه‌كه‌ كه‌ له‌ شه‌ریعه‌تی خواوه‌ نه‌هاتبێـت، وه‌ هه‌موو ده‌ستدرێژیكارێكه‌ كه‌ له‌سنوری حه‌ق ده‌رئه‌چێت ده‌ستدرێژی له‌ ده‌سه‌لاتی خوا له‌ خوایه‌تی خوا له‌ حاكمیه‌تی خوا ئه‌كات، ئائه‌وه‌ قیزه‌ونترین و خراپترین ده‌ستدرێژیه‌، وه‌ نزیكترین مانای تاغووتیشه‌ له‌رووی ماناو زاراوه‌وه‌.

چی یه‌ مانای نه‌ته‌وایه‌تی و نیشتیمانی

چی یه‌ مانای نه‌ته‌وایه‌تی و نیشتیمانی

 

 

خوشك و برای به‌ریزم ئایا تا ئێستا بیستوته‌ چی یه‌ مانای نه‌ته‌وایه‌تی و نیشتیمانی؟؟ : مانای ئه‌وه‌یه‌ بیكه‌یته‌ بتێك و جگه‌ له‌ خوا بیپه‌رستی به‌و مانایه‌ی خۆشویستن و رق لێ بونت له‌سه‌ر خاك و نه‌ته‌وه‌ دروست بكه‌ی جا ئه‌و خاكه‌ كوفری له‌سه‌ر جی به‌جێ ئه‌كرێ جا ئه‌و نه‌ته‌وه‌یه‌ كافر بێ دینی تیایه‌ ئه‌وه‌ كێشه‌ نیه‌ مادام كوردستانیه‌ یان مادام كورده‌ ئه‌وه‌ ئه‌بێ خۆشیت بوێ پشتگیری بكه‌ی ئه‌گه‌ر هه‌رچه‌ن كافرو بێ دینیش بێ ئه‌وه‌ موشكیله‌ نیه‌ ، وه‌ هه‌ركه‌سێكیش له‌نه‌ته‌وه‌كه‌ت نه‌بوو ، هاونیشتیمانت نه‌بوو ، ئه‌وه‌ به‌كه‌م سه‌یری بكه‌ی و رقت لێی ببیته‌وه‌ ، ئه‌گه‌ر موسلمانیش بێ .
به‌لام له‌ دینی خوا بروامان وایه‌ ئه‌م زه‌ویه‌ موڵكی خوایه‌ ئه‌بێ له‌ ره‌زامه‌ندی خواشدا مامه‌له‌ی له‌گه‌ل بكه‌ین ، مولكی هیچ نه‌ته‌وه‌و كه‌سێك نیه‌ جگه‌ له‌خوا ، ئه‌گه‌ر له هه‌ر خاكێك حوكمی خوای تیا نه‌ئه‌كرا و دژایه‌تی ئه‌كرا ئه‌وه‌ نیشتیمان وخاكی من نیه‌ و ئه‌و گه‌له‌ له‌ من نیه‌ منیش له‌و نیم ، وه‌ هه‌ر خاكێك حوكمی خوای تیا ئه‌كرا ئه‌وه‌ ولاتی منه‌ و نیشتیمانی منه‌ خه‌لكه‌كه‌شی برا و كه‌سی منه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ر زمان و ره‌نگ و كه‌سێك بن دۆستایه‌تی و دوژمنایه‌تیم له‌سه‌ر دین و ئیمانه‌ نه‌ك له‌سه‌ر نه‌ته‌وه‌و نیشتیمان ئه‌وه‌یه‌ عه‌قیده‌ی موسلمان زه‌وی هه‌مووی مولكی خوایه‌ هیچی باشتر نیه‌ له‌ شوێنیكی تر ته‌نها ئه‌وه‌ نه‌بێ كه‌ ملكه‌چی حوكم و به‌رنامه‌ی خوایه‌ . ئه‌و جیاكاریه‌ی ئه‌مرۆ دروست بوه‌ ژه‌هرێكه‌ به‌هۆی سیکولاره کان و صهێونیه‌كانه‌وه‌ هاتوه‌ ، بۆ ئه‌وه‌ی ولاتانی موسلمانان هه‌ر له‌شه‌ڕ و دووبه‌ره‌كی یه‌كتر خواردن و یه‌كتر كوشتن بن و بیر له‌ گه‌رانه‌وه‌ی دینه‌كه‌یان نه‌كه‌نه‌وه‌ سه‌ر له‌نوێ بۆ پیشه‌وایه‌تی جیهان گه‌رانه‌وه‌ی خه‌لافه‌تی ئیسلامی بۆیه‌ ئه‌و نه‌خۆشیه‌ كوشندانه‌یان هێنا بۆمان تا ئیستاش كه‌سانێكی بێ عه‌قڵ به‌و زوڕنایه‌ هه‌ڵه‌په‌ڕن

مەلا و حیزبە بەناو ئیسلامیەكان و مەدخەلیە دوڕووه کان بناسه له کوردستانی عیراقدا

مەلا و حیزبە بەناو ئیسلامیەكان و مەدخەلیە دوڕووه کان بناسه له کوردستانی عیراقدا

 

 

هه موان ده زانین به پێی ئایه تی « لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ » دوژمنی  سه ره کی موسلمانان مشرکین غیر اهل الکتاب (سیکولاریسم)  و یه هودن و هه ر «مشرکین غیر اهل الکتاب (سیکولاریسم)»  به ردوام له گه ل ئه هلی ئیمان شه ر ده که ن به پێی فه رموده ی : وَلا یَزَالُونَ یُقَاتِلُونَکُمْ حَتَّى یَرُدُّوکُمْ عَنْ دِینِکُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا وَمَنْ یَرْتَدِدْ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَیَمُتْ وَهُوَ کَافِرٌ فَأُوْلَئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَهِ وَأُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ (البقره:۲۱۷ ) امام طبری می فرمایند : قال أبو جعفر : یعنی تعالى ذکره : ولا یزال مشرکو قریش یقاتلونکم حتى یردوکم عن دینکم إن قدروا على ذلک ، کما حدثنا ابن حمید قال : حدثنا سلمه قال : حدثنی ابن إسحاق قال : حدثنی الزهری ویزید بن رومان عن عروه بن الزبیر : ” ولا یزالون یقاتلونکم حتى یردوکم عن دینکم إن استطاعوا ” ، أی : هم مقیمون على أخبث ذلک وأعظمه ، غیر تائبین ولا نازعین یعنی : على أن یفتنوا المسلمین عن دینهم حتى یردوهم إلى الکفر ، کما کانوا یفعلون بمن قدروا علیه منهم قبل الهجره . حدثنی محمد بن عمرو قال : حدثنا أبو عاصم قال : حدثنا عیسى عن ابن أبی نجیح عن مجاهد فی قول الله عز وجل : ” ولا یزالون یقاتلونکم حتى یردوکم عن دینکم إن استطاعوا ” ، قال : کفار قریش .

ئێستاکه ئه گه ر ده وله تی ئیسلامی  خه واریجش بن ، هه ر له سه ر موسلمان حیساب ده کرێن . با بزانین له شه ری نێوان موسلمانێکی خه واریج و شیطان په رست ده بێ لایه نگری له کێ بکرێت ؟

به پێی ئایه ته کانی سوره تی روم ده بێ لایه نگری له کێ بکرێت ؟

الم ﴿۱﴾غُلِبَتِ الرُّومُ ﴿۲﴾فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ ﴿۳﴾ فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۴﴾ بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴿۵﴾ وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۶﴾

ده بی بزانریت ئایا ئەزانن زۆربەی مزگەوتەكانی كوردستان هەولیر و سلیمانی و كەركوك هیچ جیاوازیەكیان نەماوە لەگەل پەرستگاكانی لالش ی شەیتان پەرستەكان بەتایبەت مزگەوتی بەناو بەهەشتی عبداللطیف ئەزانن بۆ ؟ ادامه خواندن مەلا و حیزبە بەناو ئیسلامیەكان و مەدخەلیە دوڕووه کان بناسه له کوردستانی عیراقدا

ئه‌وكه‌سانه‌ی ئه‌ڵێن كوشتن و كوشتار نیه‌ له‌ ئیسلام سه‌رتان دای له‌به‌رد

ئه‌وكه‌سانه‌ی ئه‌ڵێن كوشتن و كوشتار نیه‌ له‌ ئیسلام سه‌رتان دای له‌به‌رد

ئه‌ی ئه‌م ئایه‌تانه‌ چی یه‌

سورة التوبة الا ية۲۹
قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ

ئایه‌ته‌کانی پێشووتر باسی جه‌نگ کردن بوو له‌گه‌ڵ بتپه‌رست و یاخییه‌کاندا، به‌ڵام ئه‌م ئایه‌ته‌ پیرۆزه‌ فه‌رمان به‌ جه‌نگ له‌گه‌ڵ خاوه‌ن کتێبه‌کاندا ده‌دات، واته‌: له‌گه‌ڵ جوله‌که‌کان و دیانه‌کان. وه‌ ڕێگا خۆشکردنه‌ له‌ بۆ غه‌زای ته‌بووك له‌گه‌ڵ ڕۆمه‌کان و عه‌ره‌به‌کانی غه‌ساسینه‌ له‌ ووڵاتی شام، که‌ ئه‌مانیش دیان بوون له‌گه‌ڵ ڕۆمه‌کاندا یه‌کیان گرتبوو. فه‌رمایشته‌که‌ ئاڕاسته‌ی موسڵمانه‌کان کراوه‌ ده‌فه‌رموێت: كوشتاربكەن له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ی که‌ خاوه‌ن کتێبن، چونکه‌ ئه‌وانه‌ به‌ڕاستی ئیمانیان به‌ خوداو به‌ ڕۆژی دوایی نیه‌، وه‌ ئه‌وه‌ی خوداو پێغه‌مبه‌ری خودا(صلی الله‌ علیه‌ وسلم) حه‌رامیان کردووه‌ ئه‌وان حه‌رامی ناکه‌ن و پەیرەوی لێ ناكەن، وه‌ نه‌که‌وتوونه‌ته‌ شوێن ئایینی ئیسلام و ملکه‌چی نابن، جا با كوشتاربكەن له‌گه‌ڵیاندا تا به‌ ژیانی ژێر سایه‌ی ده‌وڵه‌تی ئیسلام ڕازی ده‌بن و له‌ کاتی تواناو هه‌بوونیاندا ملکه‌چ ده‌که‌ن و جزیه‌ ده‌ده‌ن. بۆ هه‌ڵسوڕاندنی کاروباری ووڵات و ڕێکخستنی ژیانی خه‌ڵك و چاکترکردنی باری گوزه‌رانی ژیانی موسڵمانان، پێویسته‌ له‌سه‌رشانی موسڵمانانی خاوه‌ن پاره‌و سامان که‌ ساڵانه‌ زه‌کاتی سامانه‌کانیان بده‌ن، زه‌کاتیش پایه‌یه‌که‌ له‌ پایه‌کانی ئیسلام، وه‌کو نوێژو ڕۆژوو حه‌ج .. هه‌روه‌ها ئه‌و که‌سانه‌یش که‌ موسڵمان نین به‌ڵام خاوه‌ن کتێبن ئه‌گه‌ر که‌وتنه‌ ژێر سێبه‌ری ده‌وڵه‌تی ئیسلام، له‌سه‌ر ئه‌وانیش پێویسته‌ ساڵانه‌ هه‌ندێك له‌ ماڵ و سامانیان بده‌نه‌ خه‌زێنه‌ی ده‌وڵه‌ت .. جا ئه‌وه‌ی به‌و شێوه‌یه‌ ده‌یده‌ن پێی ده‌وترێت(جزیة)، چونکه‌ جه‌زادانه‌وه‌یه‌که‌ به‌رامبه‌ر پاراستنی خۆی و ماڵ و منداڵی وه‌کو هه‌ر موسڵمانێکی تر .. هه‌روه‌ها به‌رامبه‌ر ئازادبوونی له‌ جێبه‌جێ کردنی واجباتی ئایینه‌که‌ی خۆی، به‌و شێوه‌ی که‌ ده‌یه‌وێت. خودا له‌م ئایه‌ته‌دا که‌ ده‌فه‌رموێت: خاوه‌ن کتێبه‌کان _ مه‌به‌ست جوله‌که‌کان و دیانه‌کانه‌_ باوه‌ڕیان به‌ خودا نیه‌ .. له‌م ئایه‌ته‌دا که‌ دێت باسی چۆنیه‌تی بێ باوه‌ڕییه‌که‌یان ده‌کات و ڕوونی ده‌کاته‌وه‌ که‌ باوه‌ڕه‌که‌یان هاوه‌ڵدانانی تیادایه‌ بۆ خودای تاك و ته‌نها. ادامه خواندن ئه‌وكه‌سانه‌ی ئه‌ڵێن كوشتن و كوشتار نیه‌ له‌ ئیسلام سه‌رتان دای له‌به‌رد