قاضي محمد مرتد در تاريخ هورامان
به قلم : ابوسلیمان هورامی
آقاي دكتر نادر كريميان سر دشتي در تعليقات خود بر تاريخ هورامان در مورد بنيانگذار اولين حزب سازمان دهنده سكولارهاي سوسيال دمكرات ومرتدين در ميان كردها ي مكريان به نام قاضي محمد مرتد مي نويسد:
۱- قاضي محمد تحت تربيت پدر همه علوم اسلامي را فرا گرفت واجازه قضاوت دريافت كرد ورياست اداره معارف واوقاف مهاباد رانيز عهده دار شد .
۲- تشكيل جمعيت ژ-كاف در شهريور ماه سال ۱۳۲۱ ه.ش از وقايع مهم اين سالهاست هر چند قاضي محمد هرگز به عضويت در اين جمعيت در نيامده اما همواره اورا تائيد وحمايت مي كرد.
۳- در فاصله سالهاي ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ ش. شخصيت هاي سر شناس كرد چند سفر به باكو داشتند وپس ازآن حزب دمكرات كردستان تشكيل شد وجمعيت ژ-كاف به آن پيوست .
۴- سرانجام قاضي محمد پس از يك سري اقدامات سياسي وارسال نمايندگاني به تبريز وبحث با صاحب نظران روسي روز دوم بهمن سال ۱۳۲۴ ه.ش در ميدان چوارچراي مهاباد در حالي كه جمعيت زيادي گرد آمده بودند، جمهوري كردستان را اعلام كرد.